产生有气味物质的地衣芽孢杆菌新基因产物以及在其基础上改进的生物技术生产方法

申请号 CN200580021803.4 申请日 2005-06-17 公开(公告)号 CN101356266A 公开(公告)日 2009-01-28
申请人 汉高两合股份公司; 发明人 科尼利厄斯·贝斯勒; 约尔格·费舍; 斯特凡·埃弗斯; 卡尔-海因茨·毛雷尔; 阿尔明·埃伦赖希; 比吉特·法伊特; 海科·利泽冈; 安克·亨纳; 克里斯蒂娜·赫茨伯格; 格哈德·戈特沙尔克;
摘要 本 发明 涉及25个以前没有描述过的地衣芽孢杆菌基因和从它们衍生的基因产物,以及所有与它们具有足够的同源性的核酸和蛋白。它们在5个不同的代谢途径中参与有气味物质的形成。所指的代谢途径用于合成:1)异戊酸(作为亮 氨 酸代谢的一部分),2)2-甲基丁酸和/或异丁酸(作为缬氨酸和/或异亮氨酸代谢的一部分),3)丁醇和/或丁酸(作为丁酸代谢的一部分),4)丙酸(作为丙酸代谢的一部分)和/或5)尸胺和/或腐胺(作为赖氨酸和/或精氨酸代谢的一部分)。这些基因的鉴定使得可以开发出改进的 生物 技术生产方法,在这些核酸的帮助下,通过对用于生物技术生产的 微生物 中相应的基因进行失活,使经由这些代谢途径合成的有气味物质的形成得以减少。此外,根据它们各自生物化学性质,这些基因产物可以用于制备反应或方法。
权利要求

1.为参与2-甲基丁酸和/或异丁酸合成的基因产物(推测的支链 基酸氨基转移酶;E.C.2.6.1.42)编码的核酸,其核苷酸序列与SEQ ID NO.1中标明的核苷酸序列显示出至少67%的同一性,并随着优选性的 增加,显示出至少70%、75%、80%、85%、90%、92%、94%、96%、 97%、98%、99%,特别优选情况下100%的同一性。
2.参与2-甲基丁酸和/或异丁酸合成的基因产物(推测的支链氨 基酸氨基转移酶;E.C.2.6.1.42),其氨基酸序列与SEQ ID NO.2中标 明的氨基酸序列显示出至少73%的同一性,并随着优选性的增加,显 示出至少75%、80%、85%、90%、92%、94%、96%、97%、98%、99%, 特别优选情况下100%的同一性。
3.为参与2-甲基丁酸和/或异丁酸合成的基因产物(推测的支链 氨基酸氨基转移酶;E.C.2.6.1.42)编码的核酸,其核苷酸序列与SEQ ID NO.3中标明的核苷酸序列显示出至少78%的同一性,并随着优选性的 增加,显示出至少80%、85%、90%、92%、94%、96%、97%、98%、 99%,特别优选情况下100%的同一性。
4.参与2-甲基丁酸和/或异丁酸合成的基因产物(推测的支链氨 基酸氨基转移酶;E.C.2.6.1.42),其氨基酸序列与SEQ ID NO.4中标 明的氨基酸序列显示出至少83%的同一性,并随着优选性的增加,显 示出至少85%、87.5%、90%、92%、94%、96%、97%、98%、99%, 特别优选情况下100%的同一性。
5.为参与尸胺和/或腐胺合成的基因产物(赖氨酸和/或精氨酸脱 羧酶;E.C.4.1.1.18或E.C.4.1.1.19)编码的核酸speA,其核苷酸序列 与SEQ ID NO.5中标明的核苷酸序列显示出至少78%的同一性,并随 着优选性的增加,显示出至少80%、85%、90%、92%、94%、96%、 97%、98%、99%,特别优选情况下100%的同一性。
6.参与尸胺和/或腐胺合成的基因产物SpeA(赖氨酸和/或精氨 酸脱羧酶;E.C.4.1.1.18或E.C.4.1.1.19)),其氨基酸序列与SEQ ID NO.6中标明的氨基酸序列显示出至少89%的同一性,并随着优选性的 增加,显示出至少90%、92%、94%、95%、96%、97%、98%、99%, 特别优选情况下100%的同一性。
7.为参与丁醇和/或丁酸合成的基因产物(NADH依赖性丁醇脱 氢酶A;E.C.1.1.1.--)编码的核酸yugJ,其核苷酸序列与SEQ ID NO. 7中标明的核苷酸序列显示出至少81%的同一性,并随着优选性的增 加,显示出至少85%、90%、92%、93%、94%、95%、96%、97%、98%、 99%,特别优选情况下100%的同一性。
8.参与丁醇和/或丁酸合成的基因产物YugJ(NADH依赖性丁醇 脱氢酶A;E.C.1.1.1.--),其氨基酸序列与SEQ ID NO.8中标明的氨 基酸序列显示出至少93%的同一性,并随着优选性的增加,显示出至 少94%、95%、96%、97%、98%、98.5%、99%、99.5%,特别优选情 况下100%的同一性。
9.为参与异戊酸、2-甲基丁酸、异丁酸、丁醇和/或丁酸合成的 基因产物(酰基辅酶A脱氢酶;E.C.1.3.99.-)编码的核酸,其核苷酸 序列与SEQ ID NO.9中标明的核苷酸序列显示出至少79%的同一性, 并随着优选性的增加,显示出至少75%、80%、85%、90%、92%、94%、 96%、97%、98%、99%,特别优选情况下100%的同一性。
10.参与异戊酸、2-甲基丁酸、异丁酸、丁醇和/或丁酸合成的基 因产物(酰基辅酶A脱氢酶;E.C.1.3.99.-),其氨基酸序列与SEQ ID NO.10中标明的氨基酸序列显示出至少86%的同一性,并随着优选性 的增加,显示出至少87.5%、90%、92%、93%、94%、95%、96%、97%、 98%、99%,特别优选情况下100%的同一性。
11.为参与异戊酸、2-甲基丁酸、异丁酸、丁醇和/或丁酸合成的 基因产物(酰基辅酶A脱氢酶;E.C.1.3.99.-)编码的核酸,其核苷酸 序列与SEQ ID NO.11中标明的核苷酸序列显示出至少64%的同一性, 并随着优选性的增加,显示出至少65%、70%、75%、80%、85%、90%、 92%、94%、96%、97%、98%、99%,特别优选情况下100%的同一性。
12.参与异戊酸、2-甲基丁酸、异丁酸、丁醇和/或丁酸合成的基 因产物(酰基辅酶A脱氢酶;E.C.1.3.99.-),其氨基酸序列与SEQ ID NO.12中标明的氨基酸序列显示出至少67%的同一性,并随着优选性 的增加,显示出至少70%、75%、80%、85%、87.5%、90%、92%、94%、 95%、96%、97%、98%、99%,特别优选情况下100%的同一性。
13.为参与丁醇和/或丁酸合成的基因产物(3-羟基丁酰辅酶A脱 氢酶;E.C.1.1.1.157)编码的核酸,其核苷酸序列与SEQ ID NO.13中 标明的核苷酸序列显示出至少67%的同一性,并随着优选性的增加, 显示出至少70%、75%、80%、85%、90%、92%、94%、96%、97%、 98%、99%,特别优选情况下100%的同一性。
14.参与丁醇和/或丁酸合成的基因产物(3-羟基丁酰辅酶A脱氢 酶;E.C.1.1.1.157),其氨基酸序列与SEQ ID NO.14中标明的氨基酸 序列显示出至少69%的同一性,并随着优选性的增加,显示出至少70%、 75%、80%、85%、90%、92%、94%、96%、97%、98%、99%,特别 优选情况下100%的同一性。
15.为参与异戊酸、2-甲基丁酸和/或异丁酸合成的基因产物(推 测的烯酰辅酶A合酶蛋白;E.C.4.2.1.17)编码的核酸,其核苷酸序 列与SEQ ID NO.15中标明的核苷酸序列显示出至少65%的同一性, 并随着优选性的增加,显示出至少70%、75%、80%、85%、90%、92%、 94%、96%、97%、98%、99%,特别优选情况下100%的同一性。
16.参与异戊酸、2-甲基丁酸和/或异丁酸合成的基因产物(推测 的烯酰辅酶A水合酶蛋白;E.C.4.2.1.17),其氨基酸序列与SEQ ID NO. 16中标明的氨基酸序列显示出至少62%的同一性,并随着优选性的增 加,显示出至少65%、70%、75%、80%、85%、90%、92%、94%、96%、 97%、98%、99%,特别优选情况下100%的同一性。
17.为参与异戊酸、2-甲基丁酸和/或异丁酸合成的基因产物(可 能的烯酰-(3-羟基异丁酰)-辅酶A水解酶蛋白)编码的核酸,其核苷酸 序列与SEQ ID NO.17中标明的核苷酸序列显示出至少66%的同一性, 并随着优选性的增加,显示出至少70%、75%、80%、85%、90%、92%、 94%、96%、97%、98%、99%,特别优选情况下100%的同一性。
18.参与异戊酸、2-甲基丁酸和/或异丁酸合成的基因产物(可能 的烯酰-(3-羟基异丁酰)-辅酶A水解酶蛋白),其氨基酸序列与SEQ ID NO.18中标明的氨基酸序列显示出至少66%的同一性,并随着优选性 的增加,显示出至少70%、75%、80%、85%、87.5%、90%、92%、94%、 96%、97%、98%、99%,特别优选情况下100%的同一性。
19.为参与异戊酸、2-甲基丁酸和/或异丁酸合成的基因产物(可 能的烯酰辅酶A水合酶;E.C.4.2.1.17)编码的核酸echA8,其核苷酸 序列与SEQ ID NO.19中标明的核苷酸序列显示出至少48%的同一性, 并随着优选性的增加,显示出至少50%、55%、60%、65%、70%、75%、 80%、85%、90%、92%、94%、96%、97%、98%、99%,特别优选情 况下100%的同一性。
20.参与异戊酸、2-甲基丁酸和/或异丁酸合成的基因产物EchA8 (可能的烯酰辅酶A水合酶;E.C.4.2.1.17),其氨基酸序列与SEQ ID NO.20中标明的氨基酸序列显示出至少52%的同一性,并随着优选性 的增加,显示出至少55%、60%、70%、75%、80%、85%、90%、92%、 94%、96%、97%、98%、99%,特别优选情况下100%的同一性。
21.为参与异戊酸、2-甲基丁酸和/或异丁酸合成的基因产物(酰 基辅酶A脱氢酶;E.C.1.3.99.-)编码的核酸,其核苷酸序列与SEQ ID NO.21中标明的核苷酸序列显示出至少54%的同一性,并随着优选性 的增加,显示出至少55%、60%、65%、70%、75%、80%、85%、90%、 92%、94%、96%、97%、98%、99%,特别优选情况下100%的同一性。
22.参与异戊酸、2-甲基丁酸和/或异丁酸合成的基因产物(酰基 辅酶A脱氢酶),其氨基酸序列与SEQ ID NO.22中标明的氨基酸序 列显示出至少65%的同一性,并随着优选性的增加,显示出至少70%、 75%、80%、85%、87.5%、90%、92%、94%、96%、97%、98%、99%, 特别优选情况下100%的同一性。
23.为参与丙酸合成的基因产物(乙酰辅酶A合成酶;E.C.6.2.1.1) 编码的核酸acsA,其核苷酸序列与SEQ ID NO.23中标明的核苷酸序 列显示出至少67%的同一性,并随着优选性的增加,显示出至少70%、 75%、80%、85%、90%、92%、94%、96%、97%、98%、99%,特别 优选情况下100%的同一性。
24.参与丙酸合成的基因产物AscA(乙酰辅酶A合成酶;E.C. 6.2.1.1),其氨基酸序列与SEQ ID NO.24中标明的氨基酸序列显示出 至少65%的同一性,并随着优选性的增加,显示出至少70%、75%、80%、 85%、87.5%、90%、92%、94%、96%、97%、98%、99%,特别优选 情况下100%的同一性。
25.为参与丁醇和/或丁酸合成的基因产物(3-羟基丁酰辅酶A脱 水酶;E.C.4.2.1.55)编码的核酸yngF,其核苷酸序列与SEQ ID NO.25 中标明的核苷酸序列显示出至少68%的同一性,并随着优选性的增加, 显示出至少70%、75%、80%、85%、90%、92%、94%、96%、97%、 98%、99%,特别优选情况下100%的同一性。
26.参与丁醇和/或丁酸合成的基因产物YngF(3-羟基丁酰辅酶A 脱水酶;E.C.4.2.1.55),其氨基酸序列与SEQ ID NO.26中标明的氨 基酸序列显示出至少69%的同一性,并随着优选性的增加,显示出至 少70%、75%、80%、85%、87.5%、90%、92%、94%、96%、97%、 98%、99%,特别优选情况下100%的同一性。
27.为参与异戊酸、2-甲基丁酸、异丁酸、丁醇和/或丁酸合成的 基因产物(酰基辅酶A脱氢酶;E.C.1.3.99.-)编码的核酸yusJ,其核 苷酸序列与SEQ ID NO.27中标明的核苷酸序列显示出至少77%的同 一性,并随着优选性的增加,显示出至少80%、85%、90%、92%、94%、 95%、96%、97%、98%、99%,特别优选情况下100%的同一性。
28.参与异戊酸、2-甲基丁酸、异丁酸、丁醇和/或丁酸合成的基 因产物YusJ(酰基辅酶A脱氢酶;E.C.1.3.99.-),其氨基酸序列与 SEQ ID NO.28中标明的氨基酸序列显示出至少86%的同一性,并随着 优选性的增加,显示出至少87.5%、90%、91%、92%、93%、94%、95%、 96%、97%、98%、99%,特别优选情况下100%的同一性。
29.为参与2-甲基丁酸和/或异丁酸合成的基因产物(假定的化 还原酶;E.C.1.1.-.-)编码的核酸ykwC,其核苷酸序列与SEQ ID NO. 29中标明的核苷酸序列显示出至少77%的同一性,并随着优选性的增 加,显示出至少80%、85%、90%、92%、94%、95%、96%、97%、98%、 99%,特别优选情况下100%的同一性。
30.参与2-甲基丁酸和/或异丁酸合成的基因产物YkwC(假定的 氧化还原酶;E.C.1.1.-.-),其氨基酸序列与SEQ ID NO.30中标明的 氨基酸序列显示出至少85%的同一性,并随着优选性的增加,显示出 至少87.5%、90%、91%、92%、93%、94%、95%、96%、97%、98%、 99%,特别优选情况下100%的同一性。
31.为参与丁醇和/或丁酸合成的基因产物(可能的磷酸丁酰转移 酶;E.C.2.3.1.19)编码的核酸,其核苷酸序列与SEQ ID NO.31中标 明的核苷酸序列显示出至少51%的同一性,并随着优选性的增加,显 示出至少55%、60%、65%、70%、75%、80%、85%、90%、92%、94%、 95%、96%、97%、98%、99%,特别优选情况下100%的同一性。
32.参与丁醇和/或丁酸合成的基因产物(可能的磷酸丁酰转移酶; E.C.2.3.1.19),其氨基酸序列与SEQ ID NO.32中标明的氨基酸序列 显示出至少69%的同一性,并随着优选性的增加,显示出至少70%、 75%、80%、85%、90%、92%、94%、95%、96%、97%、98%、99%, 特别优选情况下100%的同一性。
33.为参与丁醇和/或丁酸合成的基因产物(可能的丁酸激酶;E.C. 2.7.2.7)编码的核酸,其核苷酸序列与SEQ ID NO.33中标明的核苷酸 序列显示出至少77%的同一性,并随着优选性的增加,显示出至少80%、 85%、90%、92%、94%、95%、96%、97%、98%、99%,特别优选情 况下100%的同一性。
34.参与丁醇和/或丁酸合成的基因产物(可能的丁酸激酶;E.C. 2.7.2.7),其氨基酸序列与SEQ ID NO.34中标明的氨基酸序列显示出 至少84%的同一性,并随着优选性的增加,显示出至少85%、87.5%、 90%、92%、93%、94%、95%、96%、97%、98%、99%,特别优选情 况下100%的同一性。
35.为参与丙酸合成的基因产物(乙酰辅酶A合成酶;E.C.6.2.1.1) 编码的核酸acsA,其核苷酸序列与SEQ ID NO.35中标明的核苷酸序 列显示出至少79%的同一性,并随着优选性的增加,显示出至少80%、 85%、90%、92%、94%、95%、96%、97%、98%、99%,特别优选情 况下100%的同一性。
36.参与丙酸合成的基因产物AcsA(乙酰辅酶A合成酶;E.C. 6.2.1.1),其氨基酸序列与SEQ ID NO.36中标明的氨基酸序列显示出 至少85%的同一性,并随着优选性的增加,显示出至少87.5%、90%、 91%、92%、93%、94%、95%、96%、97%、98%、99%,特别优选情 况下100%的同一性。
37.为参与丙酸合成的基因产物(乙酸-辅酶A连接酶;E.C. 6.2.1.1)编码的核酸ytcI,其核苷酸序列与SEQ ID NO.37中标明的核 苷酸序列显示出至少74%的同一性,并随着优选性的增加,显示出至 少75%、80%、85%、90%、92%、94%、95%、96%、97%、98%、99%, 特别优选情况下100%的同一性。
38.参与丙酸合成的基因产物YtcI(乙酸-辅酶A连接酶;E.C. 6.2.1.1),其氨基酸序列与SEQ ID NO.38中标明的氨基酸序列显示出 至少77%的同一性,并随着优选性的增加,显示出至少80%、85%、 87.5%、90%、92%、94%、96%、97%、98%、99%,特别优选情况下 100%的同一性。
39.为参与尸胺和/或腐胺合成的基因产物(赖氨酸和/或精氨酸脱 羧酶;E.C.4.1.1.18或E.C.4.1.1.19)编码的核酸speA,其核苷酸序列 与SEQ ID NO.39中标明的核苷酸序列显示出至少68%的同一性,并 随着优选性的增加,显示出至少75%、80%、85%、90%、92%、94%、 96%、97%、98%、99%,特别优选情况下100%的同一性。
40.参与尸胺和/或腐胺合成的基因产物SpeA(赖氨酸和/或精氨 酸脱羧酶;E.C.4.1.1.18或E.C.4.1.1.19),其氨基酸序列与SEQ ID NO. 40中标明的氨基酸序列显示出至少66%的同一性,并随着优选性的增 加,显示出至少70%、75%、80%、85%、87.5%、90%、92%、94%、 96%、97%、98%、99%,特别优选情况下100%的同一性。
41.为参与异戊酸、2-甲基丁酸和/或异丁酸合成的基因产物(可 能的烯酰辅酶A水合酶;E.C.4.2.1.17)编码的核酸ysiB,其核苷酸序 列与SEQ ID NO.41中标明的核苷酸序列显示出至少75%的同一性, 并随着优选性的增加,显示出至少80%、85%、90%、92%、94%、95%、 96%、97%、98%、99%,特别优选情况下100%的同一性。
42.参与异戊酸、2-甲基丁酸和/或异丁酸合成的基因产物YsiB(可 能的烯酰辅酶A水合酶;E.C.4.2.1.17),其氨基酸序列与SEQ ID NO. 42中标明的氨基酸序列显示出至少77%的同一性,并随着优选性的增 加,显示出至少80%、85%、87.5%、90%、92%、94%、96%、97%、 98%、99%,特别优选情况下100%的同一性。
43.为参与2-甲基丁酸合成的基因产物(类似于3-羟基酰基辅酶 A脱氢酶;E.C.1.1.1.35)编码的核酸,其核苷酸序列与SEQ ID NO.43 中标明的核苷酸序列显示出至少76%的同一性,并随着优选性的增加, 显示出至少80%、85%、90%、92%、94%、95%、96%、97%、98%、 99%,特别优选情况下100%的同一性。
44.参与2-甲基丁酸合成的基因产物(类似于3-羟基酰基辅酶A 脱氢酶;E.C.1.1.1.35),其氨基酸序列与SEQ ID NO.44中标明的氨 基酸序列显示出至少80%的同一性,并随着优选性的增加,显示出至 少85%、87.5%、90%、92%、94%、95%、96%、97%、98%、99%, 特别优选情况下100%的同一性。
45.为参与异戊酸、2-甲基丁酸和/或异丁酸合成的基因产物(2- 戊二酸脱氢酶E1组分;E.C.1.2.4.2)编码的核酸,其核苷酸序列与 SEQ ID NO.45中标明的核苷酸序列显示出至少80%的同一性,并随着 优选性的增加,显示出至少80%、85%、90%、92%、94%、95%、96%、 97%、98%、99%,特别优选情况下100%的同一性。
46.参与异戊酸、2-甲基丁酸和/或异丁酸合成的基因产物(2-酮 戊二酸脱氢酶E1组分;E.C.1.2.4.2),其氨基酸序列与SEQ ID NO.46 中标明的氨基酸序列显示出至少82%的同一性,并随着优选性的增加, 显示出至少85%、87.5%、90%、92%、94%、95%、96%、97%、98%、 99%,特别优选情况下100%的同一性。
47.为参与丙酸合成的基因产物(可能的酸-辅酶A连接酶;E.C. 6.2.1.-)编码的核酸yhfL,其核苷酸序列与SEQ ID NO.47中标明的核 苷酸序列显示出至少67%的同一性,并随着优选性的增加,显示出至 少70%、75%、80%、85%、90%、92%、94%、96%、97%、98%、99%, 特别优选情况下100%的同一性。
48.参与丙酸合成的基因产物YhfL(可能的酸-辅酶A连接酶; E.C.6.2.1.-),其氨基酸序列与SEQ ID NO.48中标明的氨基酸序列显 示出至少76%的同一性,并随着优选性的增加,显示出至少80%、85%、 90%、92%、94%、95%、96%、97%、98%、99%,特别优选情况下100% 的同一性。
49.为参与尸胺和/或腐胺合成的基因产物(精胺酶;E.C.3.5.1.11) 编码的核酸ywhG,其核苷酸序列与SEQ ID NO.49中标明的核苷酸序 列显示出至少85%的同一性,并随着优选性的增加,显示出至少90%、 91%、92%、93%、94%、95%、96%、97%、98%、99%,特别优选情 况下100%的同一性。
50.参与尸胺和/或腐胺合成的基因产物YwhG(精胺酶;E.C. 3.5.1.11),其氨基酸序列与SEQ ID NO.50中标明的氨基酸序列显示 出至少97%的同一性,并随着优选性的增加,显示出至少97.5%、98%、 98.5%、99%、99.5%,特别优选情况下100%的同一性。
51.权利要求1、3、5、7、9、11、13、15、17、19、21、23、25、 27、29、31、33、35、37、39、41、43、45、47和49中一项或多项的 为参与异戊酸、2-甲基丁酸、异丁酸、丁醇、丁酸、丙酸、尸胺和/或 腐胺合成的基因产物编码的核酸,其天然存在于生物中,该微生物 优选为细菌,尤其优选为革兰氏阳性细菌,其中优选为芽孢杆菌属的 细菌,其中特别优选为地衣芽孢杆菌种的细菌,以及其中非常特别优 选的是地衣芽孢杆菌DSM13。
52.权利要求2、4、6、8、10、12、14、16、18、20、22、24、 26、28、30、32、34、36、38、40、42、44、46、48和50中一项或多 项的参与异戊酸、2-甲基丁酸、异丁酸、丁醇、丁酸、丙酸、尸胺和/ 或腐胺合成的基因产物,其由微生物天然形成,该微生物优选为细菌, 特别优选为革兰氏阳性细菌,其中优选为芽孢杆菌属的细菌,其中特 别优选为地衣芽孢杆菌种的细菌,以及其中非常特别优选的是地衣芽 孢杆菌DSM13。
53.发酵微生物的方法,其中合成异戊酸的代谢途径(作为亮氨 酸代谢的一部分)中的至少一个基因被功能性失活。
54.权利要求53的方法,其中微生物在同样的条件下现在只形成 天然形成的异戊酸量的50%,优选只形成天然形成量的10%,特别优 选不形成异戊酸。
55.权利要求53或54的方法,其中下列酶中的至少一个被功能 性失活:
(1.)L-亮氨酸脱氢酶(E.C.1.4.1.9),
(2.)3-甲基-2-酮丁酸脱氢酶或2-酮戊二酸脱氢酶E1(E.C.1.2.4.2),
(3.)水解异戊酰辅酶A成为异戊酸和辅酶A的酶,
(4.)酰基辅酶A脱氢酶(E.C.1.3.99.-),
(5.)甲基巴豆酰基羧化酶,
(6.)3-甲基戊烯二酸单酰辅酶水合酶和
(7.)烯酰辅酶A水合酶(蛋白)(E.C.4.2.1.17)。
56.权利要求53到55中任一项的方法,其中被功能性失活的酶 与来自地衣芽孢杆菌DSM13的下列蛋白之一同源,该酶在相关微生物 中具有天然活性:
(2.)由SEQ ID NO.46定义的3-甲基-2-酮丁酸脱氢酶或2-酮戊二 酸脱氢酶E1(E.C.1.2.4.2),
(4.)由SEQ ID NO.10、12、22或28定义的酰基辅酶A脱氢酶(E.C. 1.3.99.-)的亚基,以及
(7.)由SEQ ID NO.16、18、20或42定义的烯酰辅酶A水合酶(蛋 白)(E.C.4.2.1.17)。
57.权利要求53到56中任一项的方法,其中优选通过失活基因 使酶在基因水平上被功能性失活,该基因对应于为来自地衣芽孢杆菌 DSM13的下列蛋白之一编码的核酸:
(2.)由SEQ ID NO.45定义的3-甲基-2-酮丁酸脱氢酶或2-酮戊二 酸脱氢酶E1(E.C.1.2.4.2),
(4.)由SEQ ID NO.9、11、21或27(yusJ基因)定义的酰基辅 酶A脱氢酶(E.C.1.3.99.-)的亚基,以及
(7.)由SEQ ID NO.15、17、19(echA8基因)或41(ysiB基因) 定义的烯酰辅酶A水合酶(蛋白)(E.C.4.2.1.17)。
58.权利要求57的方法,其中为了在基因水平上进行失活,使用 了下列权利要求中任一项的核酸之一
(2.)45,
(4.)9,11,21或27以及
(7.)15,17,19或41,
在每种情况下优选这些序列之一的一个部分,特别优选两个部 分,在每种情况下所述部分包含至少70个连续的位置
59.对应于为来自地衣芽孢杆菌DSM13的下列蛋白之一编码的核 酸的基因的应用,在微生物中、在基因水平上对合成异戊酸的代谢途 径(作为亮氨酸代谢的一部分)进行功能性失活:
(2.)由SEQ ID NO.45定义的3-甲基-2-酮丁酸脱氢酶或2-酮戊二 酸脱氢酶E1(E.C.1.2.4.2),
(4.)由SEQ ID NO.9、11、21或27(yusJ基因)定义的酰基辅 酶A脱氢酶(E.C.1.3.99.-)的亚基,以及
(7.)由SEQ ID NO.15、17、19(echA8基因)或41(ysiB基因) 定义的烯酰辅酶A水合酶(蛋白)(E.C.4.2.1.17)。
60.权利要求59的对下列权利要求中任一项的核酸之一
(2.)45,
(4.)9,11,21或27以及
(7.)15,17,19或41
进行功能性失活的应用,在每种情况下优选这些序列之一的一个部分, 特别优选两个部分的应用,其中在每种情况下这些部分包含至少70个 连续的位置。
61.发酵微生物的方法,其中合成2-甲基丁酸和/或异丁酸的代谢 途径(作为缬氨酸和/或异亮氨酸代谢的一部分)中的至少一个基因被 功能性失活。
62.权利要求61的方法,其中微生物在同样的条件下现在只形成 天然形成量的50%,优选只形成天然形成量的10%,特别优选不形成 2-甲基丁酸或异丁酸。
63.权利要求61或62的方法,其中下列酶中的至少一个被功能 性失活:
(1.)支链氨基酸氨基转移酶(E.C.2.6.1.42),
(2.)3-甲基-2-酮丁酸脱氢酶或2-酮戊二酸脱氢酶E1(E.C. 1.2.4.2),
(3.)水解2-甲基丁酰辅酶A成为2-甲基丁酸,或异丁酰辅酶A成 为异丁酸和辅酶A的酶,
(4.)酰基辅酶A脱氢酶(E.C.1.3.99.-),
(5.)烯酰辅酶A水合酶(蛋白)(E.C.4.2.1.17),
(6.)3-羟基-酰基辅酶A脱氢酶(E.C.1.1.1.35),
(7.)乙酰辅酶A酰基转移酶,
(8.)烯酰-(3-羟基异丁酰)-辅酶A水解酶蛋白,以及
(9.)3-羟基异丁酸脱氢酶(E.C.1.1.1.31)或氧化还原酶(E.C. 1.1.-.-)。
64.权利要求61到63中任一项的方法,其中被功能性失活的酶 与来自地衣芽孢杆菌DSM13的下列蛋白之一同源,该酶在相关微生物 中具有天然活性:
(1.)由SEQ ID NO.2或4定义的支链氨基酸氨基转移酶(E.C. 2.6.1.42),
(2.)由SEQ ID NO.46定义的3-甲基-2-酮丁酸脱氢酶或2-酮戊二 酸脱氢酶E1(E.C.1.2.4.2),
(4.)由SEQ ID NO.10、12、22或28定义的酰基辅酶A脱氢酶(E.C. 1.3.99.-),
(5.)由SEQ ID NO.16、18、20或42定义的烯酰辅酶A水合酶(蛋 白)(E.C.4.2.1.17),
(6.)由SEQ ID NO.44定义的3-羟基-酰基辅酶A脱氢酶(E.C. 1.1.1.35),
(8.)由SEQ ID NO.18定义的烯酰-(3-羟基异丁酰)-辅酶A水解酶 蛋白,以及
(9.)由SEQ ID NO.30定义的3-羟基异丁酸脱氢酶(E.C.1.1.1.31) 或氧化还原酶(E.C.1.1.-.-)。
65.权利要求61到64中任一项的方法,其中优选通过失活基因 使酶在基因水平上被功能性失活,该基因对应于为来自地衣芽孢杆菌 DSM13的下列蛋白之一编码的核酸:
(1.)由SEQ ID NO.1或3定义的支链氨基酸氨基转移酶(E.C. 2.6.1.42),
(2.)由SEQ ID NO.45定义的3-甲基-2-酮丁酸脱氢酶或2-酮戊二 酸脱氢酶E1(E.C.1.2.4.2),
(4.)由SEQ ID NO.9、11、21或27(yusJ基因)定义的酰基辅酶 A脱氢酶(E.C.1.3.99.-),
(5.)由SEQ ID NO.15、17、19(echA8基因)或41(ysiB基因) 定义的烯酰辅酶A水合酶(蛋白)(E.C.4.2.1.17),
(6.)由SEQ ID NO.43定义的3-羟基-酰基辅酶A脱氢酶(E.C. 1.1.1.35),
(8.)由SEQ ID NO.17定义的烯酰-(3-羟基异丁酰)-辅酶A水解酶 蛋白,以及
(9.)由SEQ ID NO.29(ykwC基因)定义的3-羟基异丁酸脱氢 酶(E.C.1.1.1.31)或氧化还原酶(E.C.1.1.-.-)。
66.权利要求65的方法,其中为了在基因水平上进行失活,使用 了下列权利要求中任一项的核酸之一
(1.)1或3,
(2.)45,
(4.)9,11,21或27,
(5.)15,17,19或41,
(6.)43,
(8.)17以及
(9.)29,
在每种情况下优选这些序列之一的一个部分,特别优选两个部 分,在每种情况下所述部分包含至少70个连续的位置。
67.对应于为来自地衣芽孢杆菌DSM13的下列蛋白之一编码的核 酸的基因的应用,在微生物中、在基因水平上对合成2-甲基丁酸和/或 异丁酸的代谢途径(作为缬氨酸和/或异亮氨酸代谢的一部分)进行功 能性失活:
(1.)由SEQ ID NO.1或3定义的支链氨基酸氨基转移酶(E.C. 2.6.1.42),
(2.)由SEQ ID NO.45定义的3-甲基-2-酮丁酸脱氢酶或2-酮戊二 酸脱氢酶E1(E.C.1.2.4.2),
(4.)由SEQ ID NO.9、11、21或27(yusJ基因)定义的酰基辅酶 A脱氢酶(E.C.1.3.99.-),
(5.)由SEQ ID NO.15、17、19(echA8基因)或41(ysiB基因) 定义的烯酰辅酶A水合酶(蛋白)(E.C.4.2.1.17),
(6.)由SEQ ID NO.43定义的3-羟基-酰基辅酶A脱氢酶(E.C. 1.1.1.35),
(8.)由SEQ ID NO.17定义的烯酰-(3-羟基异丁酰)-辅酶A水解酶 蛋白,以及
(9.)由SEQ ID NO.29(ykwC基因)定义的3-羟基异丁酸脱氢 酶(E.C.1.1.1.31)或氧化还原酶(E.C.1.1.-.-)。
68.权利要求67的对下列权利要求中任一项的核酸之一
(1.)1或3,
(2.)45,
(4.)9,11,21或27,
(5.)15,17,19或41,
(6.)43,
(8.)17以及
(9.)29
进行功能性失活的应用,在每种情况下优选这些序列之一的一个部分, 特别优选两个部分的应用,其中在每种情况下这些部分包含至少70个 连续的位置。
69.发酵微生物的方法,其中合成丁醇和/或丁酸的代谢途径(作 为丁酸代谢的一部分)中的至少一个基因被功能性失活。
70.权利要求69的方法,其中微生物在同样的条件下现在只形成 天然形成量的50%,优选只形成天然形成量的10%,特别优选不形成 丁醇或丁酸。
71.权利要求69或70的方法,其中下列酶中的至少一个被功能 性失活:
(1.)3-羟基丁酰辅酶A脱氢酶(E.C.1.1.1.157),
(2.)3-羟基丁酰辅酶A脱水酶E.C.4.2.1.55),
(3.)丁酰辅酶A脱氢酶(E.C.1.3.99.25),
(4.)磷酸丁酰转移酶(E.C.2.3.1.19),
(5.)丁酸激酶(E.C.2.7.2.7),
(6.)丁脱氢酶以及
(8.)NADH依赖性丁醇脱氢酶A(E.C.1.1.1.-)。
72.权利要求69到71中任一项的方法,其中被功能性失活的酶 与来自地衣芽孢杆菌DSM13的下列蛋白之一同源,该酶在相关微生物 中具有天然活性:
(1.)由SEQ ID NO.14定义的3-羟基丁酰辅酶A脱氢酶(E.C. 1.1.1.157),
(2.)由SEQ ID NO.26定义的3-羟基丁酰辅酶A脱水酶E.C. 4.2.1.55),
(3.)由SEQ ID NO.10、12或28定义的丁酰辅酶A脱氢酶(E.C. 1.3.99.25),
(4.)由SEQ ID NO.32定义的磷酸丁酰转移酶(E.C.2.3.1.19),
(5.)由SEQ ID NO.34定义的丁酸激酶(E.C.2.7.2.7),以及
(8.)由SEQ ID NO.8定义的NADH依赖性丁醇脱氢酶A(E.C. 1.1.1.-)。
73.权利要求69到72中任一项的方法,其中优选通过失活基因 使酶在基因水平上被功能性失活,该基因对应于为来自地衣芽孢杆菌 DSM13的下列蛋白之一编码的核酸:
(1.)由SEQ ID NO.13定义的3-羟基丁酰辅酶A脱氢酶(E.C. 1.1.1.157),
(2.)由SEQ ID NO.25(yngF基因)定义的3-羟基丁酰辅酶A脱 水酶E.C.4.2.1.55),
(3.)由SEQ ID NO.9、11或27(yusJ基因)定义的丁酰辅酶A 脱氢酶(E.C.1.3.99.25),
(4.)由SEQ ID NO.31定义的磷酸丁酰转移酶(E.C.2.3.1.19),
(5.)由SEQ ID NO.33定义的丁酸激酶(E.C.2.7.2.7),以及
(8.)由SEQ ID NO.7(yugJ基因)定义的NADH依赖性丁醇脱 氢酶A(E.C.1.1.1.-)。
74.权利要求73的方法,其中为了在基因水平上进行失活,使用 下列权利要求中任一项的核酸之一:
(1.)13,
(2.)25,
(3.)9,11或27,
(4.)31,
(5.)33以及
(8.)7,
在每种情况下优选这些序列之一的一个部分,特别优选两个部 分,在每种情况下所述部分包含至少70个连续的位置。
75.对应于为来自地衣芽孢杆菌DSM13的下列蛋白之一编码的核 酸的基因的应用,在微生物中、在基因水平上对合成丁醇或丁酸和/或 异丁酸的代谢途径(作为丁酸代谢的一部分)进行功能性失活:
(1.)由SEQ ID NO.13定义的3-羟基丁酰辅酶A脱氢酶(E.C. 1.1.1.157),
(2.)由SEQ ID NO.25(yngF基因)定义的3-羟基丁酰辅酶A脱 水酶E.C.4.2.1.55),
(3.)由SEQ ID NO.9、11或27(yusJ基因)定义的丁酰辅酶A 脱氢酶(E.C.1.3.99.25),
(4.)由SEQ ID NO.31定义的磷酸丁酰转移酶(E.C.2.3.1.19),
(5.)由SEQ ID NO.33定义的丁酸激酶(E.C.2.7.2.7),以及
(8.)由SEQ ID NO.7(yugJ基因)定义的NADH依赖性丁醇脱 氢酶A(E.C.1.1.1.-)。
76.权利要求75的对下列权利要求中任一项的核酸之一
(1.)13,
(2.)25,
(3.)9,11或27,
(4.)31,
(5.)33以及
(8.)7
进行功能性失活的应用,在每种情况下优选这些序列之一的一个部分, 特别优选两个部分的应用,其中在每种情况下这些部分包含至少70个 连续的位置。
77.发酵微生物的方法,其中合成丙酸的代谢途径(作为丙酸代 谢的一部分)中的至少一个基因被功能性失活。
78.权利要求77的方法,其中微生物在同样的条件下现在只形成 天然形成量的50%,优选只形成天然形成量的10%,特别优选不形成 丙酸。
79.权利要求77或78的方法,其中下列酶中的至少一个被功能 性失活:
(1.)琥珀酸-丙酸辅酶A转移酶,
(2.)乙酸-辅酶A连接酶或合成酶或丙酸-辅酶A连接酶或合成酶 (E.C.6.2.1.1)以及
(3.)乙酸-辅酶A连接酶或合成酶或丙酸-辅酶A连接酶或合成酶 (E.C.6.2.1.1)。
80.权利要求77到79中任一项的方法,其中被功能性失活的酶 与来自地衣芽孢杆菌DSM13的下列蛋白之一同源,该酶在相关微生物 中具有天然活性:由SEQ ID NO.36,38,48或24定义的乙酸-辅酶A 连接酶或合成酶或丙酸-辅酶A连接酶或合成酶(E.C.6.2.1.1)。
81.权利要求77到80中任一项的方法,其中优选通过失活基因 使酶在基因水平上被功能性失活,该基因对应于为来自地衣芽孢杆菌 DSM13的下列蛋白之一编码的核酸:由SEQ ID NO.35(acsA基因)、 37(ytcI基因)、47(yhfL基因)或23(acsA基因)定义的乙酸- 辅酶A连接酶或合成酶或丙酸-辅酶A连接酶或合成酶(E.C.6.2.1.1)。
82.权利要求81的方法,其中为了在基因水平上进行失活,使用 权利要求35、37、47或23中任一项的核酸,在每种情况下优选这些 序列之一的一个部分,特别优选两个部分,它们在每种情况下包含至 少70个连续的位置。
83.对应于为来自地衣芽孢杆菌DSM13的下列蛋白之一编码的核 酸的基因的应用,在微生物中、在基因水平上对合成丙酸的代谢途径 (作为丙酸代谢的一部分)进行功能性失活:由SEQ ID NO.35(acsA 基因)、37(ytcI基因)、47(yhfL基因)或23(acsA基因)定义 的乙酸-辅酶A连接酶或合成酶或丙酸-辅酶A连接酶或合成酶(E.C. 6.2.1.1)。
84.权利要求83的对EQ ID NO.35,37,47或23的核酸之一进 行功能性失活的应用,在每种情况下优选这些序列之一的一个部分, 特别优选两个部分的应用,其中在每种情况下这些部分包含至少70个 连续的位置。
85.发酵微生物的方法,其中合成尸胺和/或腐胺的代谢途径(作 为赖氨酸和/或精氨酸代谢的一部分)中的至少一个基因被功能性失活。
86.权利要求85的方法,其中微生物在同样的条件下现在只形成 天然形成量的50%,优选只形成天然形成量的10%,特别优选不形成 尸胺和/或腐胺。
87.权利要求85或86的方法,其中下列酶中的至少一个被功能 性失活:
(1.)赖氨酸脱羧酶(E.C.4.1.1.18)和/或精氨酸脱羧酶(E.C. 4.1.1.19),
(2.)精胺酶(E.C.3.5.1.11)以及
(3.)氨酸脱羧酶(E.C.4.1.1.17)。
88.权利要求85到87中任一项的方法,其中被功能性失活的酶 与来自地衣芽孢杆菌DSM13的下列蛋白之一同源,该酶在相关微生物 中具有天然活性:
(1.)由SEQ ID NO.6或40定义的赖氨酸和/或精氨酸脱羧酶(E.C. 4.1.1.18或E.C.4.1.1.19),以及
(2.)由SEQ ID NO.50定义的精胺酶(E.C.3.5.1.11)。
89.权利要求85到88中任一项的方法,其中优选通过失活基因 使酶在基因水平上被功能性失活,该基因对应于为来自地衣芽孢杆菌 DSM13的下列蛋白之一编码的核酸:
(1.)由SEQ ID NO.5(speA基因)或39(speA基因)定义的 赖氨酸和/或精氨酸脱羧酶(E.C.4.1.1.18或E.C.4.1.1.19),以及
(2.)由SEQ ID NO.49(ywhG基因)定义的精胺酶(E.C.3.5.1.11)。
90.权利要求89的方法,其中为了在基因水平上进行失活,使用 下列权利要求中任一项的核酸之一
(1.)5或39以及
(2.)49,
在每种情况下优选这些序列之一的一个部分,特别优选两个部 分,它们在每种情况下包含至少70个连续的位置。
91.对应于为来自地衣芽孢杆菌DSM13的下列蛋白之一编码的核 酸的基因的应用,在微生物中、在基因水平上对合成尸胺和/或腐胺的 代谢途径(作为赖氨酸和/或精氨酸代谢的一部分)进行功能性失活:
(1.)由SEQ ID NO.5(speA基因)或39(speA基因)定义的 赖氨酸和/或精氨酸脱羧酶(E.C.4.1.1.18或E.C.4.1.1.19),以及
(2.)由SEQ ID NO.49(ywhG基因)定义的精胺酶(E.C. 3.5.1.11)。
92.权利要求91的对下列权利要求中任一项的核酸之一
(1.)5或39以及
(2.)49
进行功能性失活的应用,在每种情况下优选这些序列之一的一个部分, 特别优选两个部分的应用,其中在每种情况下这些部分包含至少70个 连续的位置。
93.权利要求59、60、67、68、75、76、83、84、91和/或92中 任一项的应用,其中的功能性失活发生在微生物的发酵过程中。
94.权利要求93的应用,其中随着优选性的增加,每条代谢途径 ((1.)合成异戊酸的途径,(2.)合成2-甲基丁酸和/或异丁酸的途径,(3.) 合成丁醇和/或丁酸的途径,(4)合成丙酸的途径和/或(5.)合成尸胺和/ 或腐胺的途径)中提到的基因中的2、3、或4个被失活。
95.权利要求93或94的应用,其中随着优选性的增加,代谢途 径(1.)合成异戊酸的途径,(2.)合成2-甲基丁酸和/或异丁酸的途径,(3.) 合成丁醇和/或丁酸的途径,(4)合成丙酸的途径和/或(5.)合成尸胺和/ 或腐胺的途径中的2、3、4或5条被至少部分阻断。
96.权利要求93到95中任一项的应用,其中在每种情况下使用 为失活蛋白编码并具有点突变的核酸。
97.权利要求93到95中任一项的应用,其中在每种情况下使用 具有缺失或插入突变的核酸,该核酸优选包含边界序列,它在每种情 况下含有蛋白编码区的至少70到150个核酸位置。
98.其中至少一个基因被功能性失活的微生物,该基因对应于为 地衣芽孢杆菌DSM13的下列蛋白之一编码的核酸:
-由SEQ ID NO.1定义的推测的支链氨基酸氨基转移酶(E.C. 2.6.1.42),
-由SEQ ID NO.3定义的推测的支链氨基酸氨基转移酶(E.C. 2.6.1.42),
-由SEQ ID NO.5(speA基因)定义的赖氨酸和/或精氨酸脱羧酶 (SpeA蛋白;E.C.4.1.1.18或E.C.4.1.1.19),
-由SEQ ID NO.7(yugJ基因)定义的NADH依赖性丁醇脱氢酶 A(YugJ蛋白;E.C.1.1.1.--),
-由SEQ ID NO.9定义的丁酰辅酶A脱氢酶(E.C.1.3.99.25)或 酰基辅酶A脱氢酶(E.C.1.3.99.-),
-由SEQ ID NO.11定义的丁酰辅酶A脱氢酶(E.C.1.3.99.25)或 酰基辅酶A脱氢酶(E.C.1.3.99.-),
-由SEQ ID NO.13定义的3-羟基丁酰辅酶A脱氢酶(E.C. 1.1.1.157),
-由SEQ ID NO.15定义的推测的烯酰辅酶A水合酶蛋白(E.C. 4.2.1.17),
-由SEQ ID NO.17定义的可能的烯酰-(3-羟基异丁酰)-辅酶A水 解酶蛋白,
-由SEQ ID NO.19(echA8基因)定义的可能的烯酰辅酶A水合 酶(EchA8蛋白;E.C.4.2.1.17),
-由SEQ ID NO.21定义的酰基辅酶A脱氢酶(E.C.1.3.99.-),
-由SEQ ID NO.23(acsA基因)定义的乙酸-辅酶A连接酶或丙 酸-辅酶A连接酶(或合成酶,AcsA蛋白,E.C.6.2.1.1),
-由SEQ ID NO.25(yngF基因)定义的3-羟基丁酰辅酶A脱水 酶(YngF蛋白;E.C.4.2.1.55),
-由SEQ ID NO.27(yusJ基因)定义的丁酰辅酶A脱氢酶(YusJ 蛋白;E.C.1.3.99.25)或酰基辅酶A脱氢酶(E.C.1.3.99.-),
-由SEQ ID NO.29(ykwC基因)定义的3-羟基异丁酸脱氢酶 (YkwC蛋白;E.C.1.1.1.31)或氧化还原酶(E.C.1.1.-.-),
-由SEQ ID NO.31定义的可能的磷酸丁酰转移酶(E.C. 2.3.1.19),
-由SEQ ID NO.33定义的可能的丁酸激酶(E.C.2.7.2.7),
-由SEQ ID NO.35(acsA基因)定义的乙酸-辅酶A连接酶或合 成酶或丙酸-辅酶A连接酶或合成酶(AcsA蛋白;E.C.6.2.1.1),
-由SEQ ID NO.37(ytcI基因)定义的乙酸-辅酶A连接酶或丙酸 -辅酶A连接酶(Ytcl蛋白;E.C.6.2.1.1),
-由SEQ ID NO.39(speA基因)定义的赖氨酸和/或精氨酸脱羧 酶(speA蛋白;E.C.4.1.1.18或E.C.4.1.1.19),
-由SEQ ID NO.41(ysiB基因)定义的可能的烯酰辅酶A水合 酶(E.C.4.2.1.17),
-由SEQ ID NO.43定义的3-羟基酰基辅酶A脱氢酶(E.C. 1.1.1.35)类似物,
-由SEQ ID NO.45定义的3-甲基-2-酮丁酸脱氢酶或2-酮戊二酸脱 氢酶E1(E.C.1.2.4.2),
-由SEQ ID NO.47(yhfL基因)定义的可能的乙酸-辅酶A连接酶 或丙酸-辅酶A连接酶(YhfL蛋白;E.C.6.2.1.1)或酸-辅酶A连接酶 (E.C.6.2.1.-),或
-由SEQ ID NO.49(ywhG基因)定义的精胺酶(E.C.3.5.1.11)。
99.权利要求98的微生物,其中随着优选性的增加,每条代谢途 径((1.)合成异戊酸的途径,(2.)合成2-甲基丁酸和/或异丁酸的途径, (3.)合成丁醇和/或丁酸的途径,(4)合成丙酸的途径和/或(5.)合成尸胺 和/或腐胺的途径)中提到的基因中的2、3、或4个被失活。
100.权利要求98或99的微生物,其中随着优选性的增加,代谢 途径((1.)合成异戊酸的途径,(2.)合成2-甲基丁酸和/或异丁酸的途径, (3.)合成丁醇和/或丁酸的途径,(4)合成丙酸的途径和/或(5.)合成尸胺 和/或腐胺的途径)中的2、3、4或5条被至少部分阻断。
101.权利要求98到100中任一项的微生物,该微生物是细菌。
102.权利要求101的微生物,其中该微生物是革兰氏阴性细菌, 特别是大肠杆菌、克雷伯氏杆菌、假单胞菌或黄单胞菌属的细菌,特 别是大肠杆菌K12、大肠杆菌B或植生克雷伯氏杆菌的菌株,最特别 的是大肠杆菌BL21(DE3)、大肠杆菌RV308、大肠杆菌DH5α、大肠 杆菌JM109、大肠杆菌XL-1或植生克雷伯氏杆菌(Rf)菌株的衍生株。
103.权利要求101的微生物,其中该微生物是革兰氏阳性细菌, 特别是芽孢杆菌、葡萄球菌或棒状杆菌属的细菌,更特别是缓慢芽孢 杆菌(Bacillus lentus)、地衣芽孢杆菌(B.licheniformis)、解淀粉芽 孢杆菌(B.amyloliquefaciens)、枯草芽孢杆菌(B.subtilis)、球形芽 孢杆菌(B.globigii)或嗜芽孢杆菌(B.alcalophilus)、肉葡萄球菌 (Staphylococcus carnosus)或谷氨酸棒状杆菌(Corynebacterium glutamicum)菌株,其中非常特别优选的是地衣芽孢杆菌DSM13。
104.用于发酵权利要求98到103中任一项的微生物的方法。
105.权利要求53到58、61到66、69到74、77到82、85到90 和/或104中一项或多项的方法,其中生产有价值的产品,特别是低分 子量化合物或蛋白。
106.权利要求105的方法,其中的低分子量化合物是天然产物、 膳食补剂或药物相关的化合物。
107.权利要求105的方法,其中的蛋白是酶,特别是α-淀粉酶、 蛋白酶、纤维素酶、脂酶、氧化还原酶、过氧化物酶、漆酶、氧化酶 和半纤维素酶中的一种。
108.权利要求2、4、6、8、10、12、14、16、18、20、22、24、 26、28、30、32、34、36、38、40、42、44、46、48或50中一项或多 项的基因产物在适合于它们的生物化学性质的反应混合物或方法中的 应用。
109.权利要求108的应用,用于(1.)合成异戊酸,(2.)合成2-甲基 丁酸和/或异丁酸,(3.)合成丁醇和/或丁酸,(4.)合成丙酸和/或(5.)合成 尸胺和/或腐胺,并在条件适合时与其它的酶组合应用。

说明书全文

发明涉及25个以前没有描述过的地衣芽孢杆菌基因以及从它 们衍生的基因产物,它们在5个不同的代谢途径中参与了有气味物质 的形成,以及涉及为此改进的生物技术生产方法,在鉴定了这些基因 的基础上,这些有气味物质的形成可以被减少。

本发明属于生物技术领域,具体来说是通过对能够形成所需的有 价值产物的微生物进行发酵来制备有价值的产物。这包括例如制备低 分子量化合物,例如膳食补剂或药物相关化合物,或制备由于其多样 性而具有广泛的工业应用的蛋白。在第一种情况下,为制备有价值的 化合物,需要利用和/或修饰相关微生物的代谢性质;在第二种情况下, 使用了能够表达所需蛋白的基因的细胞。在两种情况下,基本上都涉 及了遗传修饰的生物(GMO)。

在微生物的发酵,特别是在工业规模上的微生物发酵领域存在着 广泛的现有技术,包括从通过发酵罐的技术设计对相关菌株的形成速 度和营养利用进行最适化一直到从相关细胞本身和/或发酵培养基中分 离有价值的产物。遗传的和微生物的工艺学和生物化学方法都可应用 于此。本发明的目的是根据所用微生物损害实际的发酵步骤的共同性 质对该工艺进行改良,特别是在所用菌株的遗传性质的平上。

为了进行工业生物技术生产,将相关的微生物培养在发酵罐中, 这些发酵罐被设计成适合于它们的代谢性质。在培养过程中,它们代 谢所提供的底物,一般来说,除了实际产物之外,还形成大量其它的 物质,这些物质通常是不需要的,和/或可能产生不想要的副作用

这些物质包括了有气味的和/或有毒的物质,它们是讨厌的或有害 的,在发酵过程中随着排出的空气而排放,和/或在随后对有价值产物 的后处理(working up)过程中不能完全除去,因而损害产品的质量。 因此这种伴随的有气味和/或有毒的物质首先对生产过程有害,意味着 对参与的工作人员和工厂的环境有害。其次,不能达到所需的产品质 量(规格)可能导致其不能用于目的应用领域(例如食品生产),这 意味着相当大的经济劣势。相反,减少有气味和/或有毒物质的形成可 以增加职业和环境安全,开拓其它的应用领域和产品销售市场。

在微生物发酵过程中通常发现的气味是由挥发性的、分支的或未 分支的脂肪酸、醇和二胺类小有机分子产生的。包括分支脂肪酸类的 异戊酸、2-甲基丁酸、异丁酸,丁酸,丙酸(未分支的脂肪酸),丁醇 (醇类),尸胺和腐胺(二胺类)。

一些这样的挥发性物质还对人类和动物有毒,例如尸胺和腐胺, 它们也被称为尸毒。因此,它们不仅被确定为有气味的物质,而且根 据浓度和暴露到相关生物体的时间,还可被确定为有毒物质。

甚至当前仍致于从发酵产物中随即除去这些化合物。为此,通 常对形成的有价值产物的后处理,除了除去细胞碎片和高分子量化合 物的步骤之外,还包括被称为除臭的附加处理步骤。其中通常加入过 滤、沉淀步骤和/或层析步骤,每种步骤都对除臭有一定程度的贡献。 然而,所有这些被执行的用来除去物质的步骤,其产生的纯度不足以 达到上面提到的标准。

从发酵罐排出的空气同样需要检查,以最小化生产过程中的污染。

尽管如此,仍然需要从起因上尽可能防止气味的产生,即完全防 止相关物质的产生。这首先可能减少后续的纯化和后处理步骤的数量, 这明显是有利的,因为这些步骤每一个都意味着对所需产物的生理化 学压力,并降低了产率。因此,总的来说,将会获得较好的产品质量。 其次,生产条件本身将被改善,用于过滤发酵罐出口空气的系统可以 保持较为简单。如果微生物本身的性质被改变,这种从起因上防止气 味的方法也将增加该微生物对于其它操作的耐受性。

因此,目标是减少在微生物,特别是革兰氏阳性细菌中的芽孢杆 菌的发酵过程中出现、并由其产生的不良气味和/或有毒化合物的形成。 在优选情况下计划在基因水平上进行,以便获得排除了有气味和/或有 毒物质的微生物。其中的部分难点在于鉴定与其相关的代谢途径,发 现为催化这些途径中的反应的蛋白和/或酶编码的基因,以及适合于作 为解决问题的可能起始点的基因,并且通过对相关的核苷酸序列的鉴 定,获得进行所需基因修饰的工具并提供相应的应用。

为了解决这些问题,鉴定了下列5条代谢途径:

(1)合成异戊酸的代谢途径(作为亮酸代谢的一部分),

(2)合成2-甲基丁酸和/或异丁酸的代谢途径(作为缬氨酸和/或异 亮氨酸代谢的一部分),

(3)合成丁醇和/或丁酸的代谢途径(作为丁酸代谢的一部分),

(4)合成丙酸的代谢途径(作为丙酸代谢的一部分),以及

(5)合成尸胺和/或腐胺的代谢途径(作为赖氨酸和/或精氨酸代谢 的一部分)。

然后发现了下列为催化这些途径中的反应的蛋白和/或酶编码的 基因,以及适合于作为本发明的生物技术生产工艺的起始点的基因; 在某些情况中不连续的编号在每种情况下是根据本文后面对各自代谢 途径的完整描述;此外,它们有些参与了一条以上的这些途径:

-在合成异戊酸并作为亮氨酸代谢的一部分的代谢途径中:

(1)L-亮氨酸脱氢酶(E.C.1.4.1.9),

(2)3-甲基-2-丁酸脱氢酶或2-酮戊二酸脱氢酶E1(E.C. 1.2.4.2),

(3)水解异戊酰辅酶A成为异戊酸和辅酶A的酶,

(4)酰基辅酶A脱氢酶(E.C.1.3.99.-),

(5)甲基丁烯酰基羧化酶,

(6)3-甲基戊烯二酸单酰辅酶A水合酶以及

(7)烯酰辅酶A水合酶(E.C.4.2.1.17);

-在合成2-甲基丁酸和/或异丁酸并作为缬氨酸和/或异亮氨酸代谢 的一部分的代谢途径中:

(1)支链氨基酸氨基转移酶(E.C.2.6.1.42),

(2)3-甲基-2-酮丁酸脱氢酶或2-酮戊二酸脱氢酶E1(E.C. 1.2.4.2),

(3)水解2-甲基丁酰辅酶A成为2-甲基丁酸和辅酶A、或异丁酰 辅酶A成为异丁酸和辅酶A的酶,

(4)酰基辅酶A脱氢酶(E.C.1.3.99.-),

(5)烯酰辅酶A水合酶(蛋白)(E.C.4.2.1.17),

(6)3-羟基-酰基辅酶A脱氢酶(E.C.1.1.1.35),

(7)乙酰辅酶A酰基转移酶,

(8)烯酰-(3-羟基异丁酰)-辅酶A水解酶蛋白以及

(9)3-羟基异丁酸脱氢酶(E.C.1.1.1.31)或化还原酶(E.C. 1.1.-.-);

-在合成丁醇和/或丁酸并作为丁酸代谢的一部分的代谢途径中:

(1)3-羟基丁酰辅酶A脱氢酶(E.C.1.1.1.157),

(2)3-羟基丁酰辅酶A脱水酶E.C.4.2.1.55),

(3)丁酰辅酶A脱氢酶(E.C.1.3.99.25),

(4)磷酸丁酰转移酶(E.C.2.3.1.19),

(5)丁酸激酶(E.C.2.7.2.7),

(6)丁脱氢酶以及

(8)NADH依赖性丁醇脱氢酶A(E.C.1.1.1.-);

-在合成丙酸并作为丙酸代谢的一部分的代谢途径中:

(1)琥珀酸-丙酸辅酶A转移酶,

(2)乙酸-辅酶A连接酶或合成酶或丙酸-辅酶A连接酶或合成酶 (E.C.6.2.1.1)以及

(3)乙酸-辅酶A连接酶或合成酶或丙酸-辅酶A连接酶或合成酶 (E.C.6.2.1.1);以及

-在合成尸胺和/或腐胺并作为赖氨酸和/或精氨酸代谢的一部分 的代谢途径中:

(1)赖氨酸脱羧酶(E.C.4.1.1.18)和/或精氨酸脱羧酶(E.C. 4.1.1.19),

(2)精胺酶(E.C.3.5.1.11)以及

(3)氨酸脱羧酶(E.C.4.1.1.17)。

最后,通过对地衣芽孢杆菌DSM13的相关基因进行测序,完全确 定了为这些蛋白/酶编码的核苷酸和氨基酸序列,从而可以对所需微生 物进行预期的修饰。它们被汇编在本申请序列表中。包括下列为酶 或作为那些由多个亚基构成的酶的一部分的蛋白的核酸序列(奇数编 号)和从它们推演的氨基酸序列(下列每种情况下的偶数编号):

-由SEQ ID NO.1和2定义的推测的支链氨基酸氨基转移酶(E.C. 2.6.1.42),

-由SEQ ID NO.3和4定义的推测的支链氨基酸氨基转移酶(E.C. 2.6.1.42),

-由SEQ ID NO.5(speA基因)和6定义的赖氨酸和/或精氨酸脱 羧酶(SpeA蛋白;E.C.4.1.1.18或E.C.4.1.1.19),

-由SEQ ID NO.7(yugJ基因)和8定义的NADH依赖性丁醇脱 氢酶A(YugJ蛋白;E.C.1.1.1.--),

-由SEQ ID NO.9和10定义的丁酰辅酶A脱氢酶(E.C.1.3.99.25) 或酰基辅酶A脱氢酶(E.C.1.3.99.-),

-由SEQ ID NO.11和12定义的丁酰辅酶A脱氢酶(E.C.1.3.99.25) 或酰基辅酶A脱氢酶(E.C.1.3.99.-),

-由SEQ ID NO.13和14定义的3-羟基丁酰辅酶A脱氢酶(E.C. 1.1.1.157),

-由SEQ ID NO.15和16定义的推测的烯酰辅酶A水合酶蛋白(E.C. 4.2.1.17),

-由SEQ ID NO.17和18定义的可能的烯酰-(3-羟基异丁酰)-辅 酶A水解酶蛋白,

-由SEQ ID NO.19(echA8基因)和20定义的可能的烯酰辅酶A 水合酶(EchA8蛋白;E.C.4.2.1.17),

-由SEQ ID NO.21和22定义的酰基辅酶A脱氢酶(E.C. 1.3.99.-),

-由SEQ ID NO.23(acsA基因)和24定义的乙酸-辅酶A连接 酶或丙酸-辅酶A连接酶(或合成酶,AcsA蛋白,E.C.6.2.1.1),

-由SEQ ID NO.25(yngF基因)和26定义的3-羟基丁酰辅酶A 脱水酶(YngF蛋白;E.C.4.2.1.55),

-由SEQ ID NO.27(yusJ基因)和28定义的丁酰辅酶A脱氢酶 (YusJ蛋白;E.C.1.3.99.25)或酰基辅酶A脱氢酶(E.C.1.3.99.-),

-由SEQ ID NO.29(ykwC基因)和30定义的3-羟基异丁酸脱氢 酶(YkwC蛋白;E.C.1.1.1.31)或氧化还原酶(E.C.1.1.-.-),

-由SEQ ID NO.31和32定义的可能的磷酸丁酰转移酶(E.C. 2.3.1.19),

-由SEQ ID NO.33和34定义的可能的丁酸激酶(E.C.2.7.2.7),

-由SEQ ID NO.35(acsA基因)和36定义的乙酸-辅酶A连接 酶或合成酶或丙酸-辅酶A连接酶或合成酶(AcsA蛋白;E.C.6.2.1.1),

-由SEQ ID NO.37(ytcI基因)和38定义的乙酸-辅酶A连接酶 或丙酸-辅酶A连接酶(Ytcl蛋白;E.C.6.2.1.1),

-由SEQ ID NO.39(speA基因)和40定义的赖氨酸和/或精氨酸 脱羧酶(speA蛋白;E.C.4.1.1.18或E.C.4.1.1.19),

-由SEQ ID NO.41(ysiB基因)和42定义的可能的烯酰辅酶A 水合酶(E.C.4.2.1.17),

-由SEQ ID NO.43和44定义的3-羟基酰基辅酶A脱氢酶(E.C. 1.1.1.35)的类似物,

-由SEQ ID NO.45和46定义的3-甲基-2-酮丁酸脱氢酶或2-酮戊 二酸脱氢酶E1(E.C.1.2.4.2),

-由SEQ ID NO.47(yhfL基因)和48定义的可能的乙酸-辅酶A 连接酶或丙酸-辅酶A连接酶(YhfL蛋白;E.C.6.2.1.1)或酸-辅酶A 连接酶(E.C.6.2.1.-),或

-由SEQ ID NO.49(ywhG基因)和50定义的精胺酶(E.C. 3.5.1.11)。

所有这些序列都可用于本申请。

因此前面陈述的问题原则上可以以同样方式解决,使用序列表中 显示的并可以从地衣芽孢杆菌DSM13获得的SEQ ID NO.1、3、5、7、 9、11、13、15、17、19、21、23、25、27、29、31、33、35、37、39、 41、43、45、47和49中的所有25种核酸,在每种情况下包括了相应 的同源区域,该区域在本文后面有定义,并影响了与现有技术已经描 述了的序列的划界。同样也可以通过从它们衍生的SEQ ID NO.2、4、 6、8、10、12、14、16、18、20、22、24、26、28、30、32、34、36、 38、40、42、44、46、48和50中的基因产物来解决,其中同样包含了 本文后面定义的相应的同源区域。参考相关的数据库条目将现有技术 中描述的各自最近似的核酸和氨基酸序列汇编在实施例2中(表1)。 在该信息的基础上确定了在每种情况下要求权利的同源区域。对本发 明陈述的问题的解决方案在每种情况下优选使用那些实际上从微生物 来源的核酸和蛋白。

优选这些基因中的哪些,必须考虑到被培养的个体菌株(和可能 不同的基因活性)和个案中各自的代谢情形(例如某些源或氮源的 (过量)供应)通过实验来确定。为此,必须以原理上相同的方式对 不同的相关基因平行地产生一系列几个突变株,并且在其它条件一致 的情况下培养。

其它的解决方法由发酵过程表示,其中用于合成(1)异戊酸(作为 亮氨酸代谢的一部分)、(2)2-甲基丁酸和/或异丁酸(作为作为缬氨酸 和/或异亮氨酸代谢的一部分)、(3)丁醇和/或丁酸(作为丁酸代谢的一 部分)、(4)丙酸(作为丙酸代谢的一部分)和/或(5)尸胺和/或腐胺(作 为赖氨酸和/或精氨酸代谢的一部分)的代谢途径中的一条或多条被功 能性钝化,优选通过在这些途径中有活性的上述的酶/蛋白,特别优选 通过本发明提供的核苷酸序列。后者可以以现有技术中已知并已建立 的方式使用,例如产生敲除的结构以及通过载体将它们导入宿主细胞 以便产生基因破坏。

其它的解决方法是使用适当修饰的微生物,特别是与工业生产相 关的微生物,它们使用在所有的发酵过程中,其中特别是那些被用于 生产有价值产品的微生物。

此外,在本发明的基础上这些基因产物可根据其各自的生物化学 性质用于反应混合物或过程中,具体来说通过这些反应过程合成(1) 异戊酸、(2)2-甲基丁酸和/或异丁酸、(3)丁醇和/或丁酸、(4)丙酸和/或 (5)尸胺和/或腐胺。

本发明至少就这些重要的代谢途径而言能够从起因上防止异味。 这是因为,在为这些蛋白编码的核酸的帮助下,通过涉及的蛋白关闭 鉴定到的代谢途径,从而基本上完全防止相关物质的产生是可能的。 因此,这首先可能减少后续的纯化和后处理步骤的数量,而这是有利 的,因为这些步骤每一个都意味着对所需产物的生理化学压力,并降 低了收率;因此,产品质量将获得全面改善。其次,生产条件本身将 被改善,用于过滤发酵罐出口空气的系统可以保持较为简单。因为在 基因水平上进行操作,这种从起因上防止气味的方法作用于各自微生 物本身的性质,因此增加了该微生物对于其它操作的耐受性。

特别是通过其改进了工业发酵,还应该导致发酵产品的成本的降 低。

此外,被鉴定的基因和基因产物也可用于各种应用,例如相关化 合物的化学和/或至少部分生物催化的合成。

正如在本申请的实施例中所描述的那样,通过对从Deutschen Sammlung von Mikroorganismen und Zellkulturen GmbH,Mascheroder Weg 1b,38124 Brunswick(http://www.dsmz.de)获得的参比菌株地衣芽 孢杆菌DSM13的基因组DNA进行测序,鉴定该菌株中的25个新基因 是可能的。这些基因为参与本文描述的合成有气味物质的反应的酶或 酶亚基编码。

在每种情况下现有技术中已知的最相似的基因和相关的蛋白显示 出序列同源性,这在本申请的实施例2(表1)中标示。在每种情况下 本申请所覆盖的保护范围由此确定。因此,所有下列的核酸和蛋白原 则上代表了本发明等同的实施方案:

-为参与2-甲基丁酸和/或异丁酸合成的基因产物(推测的支链氨 基酸氨基转移酶;E.C.2.6.1.42)编码的核酸,其核苷酸序列与SEQ ID NO.1中标明的核苷酸序列显示出至少67%的同一性,并随着优选性的 增加,显示出至少70%、75%、80%、85%、90%、92%、94%、96%、 97%、98%、99%,特别优选情况下100%的同一性。

-参与2-甲基丁酸和/或异丁酸合成的基因产物(推测的支链氨基酸 氨基转移酶;E.C.2.6.1.42),其氨基酸序列与SEQ ID NO.2中标明的 氨基酸序列显示出至少73%的同一性,并随着优选性的增加,显示出 至少75%、80%、85%、90%、92%、94%、96%、97%、98%、99%, 特别优选情况下100%的同一性。

-为参与2-甲基丁酸和/或异丁酸合成的基因产物(推测的支链氨基 酸氨基转移酶;E.C.2.6.1.42)编码的核酸,其核苷酸序列与SEQ ID NO. 3中标明的核苷酸序列显示出至少78%的同一性,并随着优选性的增 加,显示出至少80%、85%、90%、92%、94%、96%、97%、98%、99%, 特别优选情况下100%的同一性。

-参与2-甲基丁酸和/或异丁酸合成的基因产物(推测的支链氨基酸 氨基转移酶;E.C.2.6.1.42),其氨基酸序列与SEQ ID NO.4中标明的 氨基酸序列显示出至少83%的同一性,并随着优选性的增加,显示出 至少85%、87.5%、90%、92%、94%、96%、97%、98%、99%,特别 优选情况下100%的同一性。

-为参与尸胺和/或腐胺合成的基因产物(赖氨酸和/或精氨酸脱羧 酶;E.C.4.1.1.18或E.C.4.1.1.19)编码的核酸speA,其核苷酸序列与 SEQ ID NO.5中标明的核苷酸序列显示出至少78%的同一性,并随着 优选性的增加,显示出至少80%、85%、90%、92%、94%、96%、97%、 98%、99%,特别优选情况下100%的同一性。

-参与尸胺和/或腐胺合成的基因产物SpeA(赖氨酸和/或精氨酸脱 羧酶;E.C.4.1.1.18或E.C.4.1.1.19),其氨基酸序列与SEQ ID NO.6 中标明的氨基酸序列显示出至少89%的同一性,并随着优选性的增加, 显示出至少90%、92%、94%、95%、96%、97%、98%、99%,特别优 选情况下100%的同一性。

-为参与丁醇和/或丁酸合成的基因产物(NADH依赖性丁醇脱氢酶 A;E.C.1.1.1.--)编码的核酸yugJ,其核苷酸序列与SEQ ID NO.7中 标明的核苷酸序列显示出至少81%的同一性,并随着优选性的增加, 显示出至少85%、90%、92%、93%、94%、95%、96%、97%、98%、 99%,特别优选情况下100%的同一性。

-参与丁醇和/或丁酸合成的基因产物YugJ(NADH依赖性丁醇脱 氢酶A;E.C.1.1.1.--),其氨基酸序列与SEQ ID NO.8中标明的氨基 酸序列显示出至少93%的同一性,并随着优选性的增加,显示出至少 94%、95%、96%、97%、98%、98.5%、99%、99.5%,特别优选情况 下100%的同一性。

-为参与异戊酸、2-甲基丁酸、异丁酸、丁醇和/或丁酸合成的基因 产物(酰基辅酶A脱氢酶;E.C.1.3.99.-)编码的核酸,其核苷酸序列 与SEQ ID NO.9中标明的核苷酸序列显示出至少79%的同一性,并随 着优选性的增加,显示出至少75%、80%、85%、90%、92%、94%、 96%、97%、98%、99%,特别优选情况下100%的同一性。

-参与异戊酸、2-甲基丁酸、异丁酸、丁醇和/或丁酸合成的基因产 物(酰基辅酶A脱氢酶;E.C.1.3.99.-),其氨基酸序列与SEQ ID NO. 10中标明的氨基酸序列显示出至少86%的同一性,并随着优选性的增 加,显示出至少87.5%、90%、92%、93%、94%、95%、96%、97%、 98%、99%,特别优选情况下100%的同一性。

-为参与异戊酸、2-甲基丁酸、异丁酸、丁醇和/或丁酸合成的基因 产物(酰基辅酶A脱氢酶;E.C.1.3.99.-)编码的核酸,其核苷酸序列 与SEQ ID NO.11中标明的核苷酸序列显示出至少64%的同一性,并 随着优选性的增加,显示出至少65%、70%、75%、80%、85%、90%、 92%、94%、96%、97%、98%、99%,特别优选情况下100%的同一性。

-参与异戊酸、2-甲基丁酸、异丁酸或丁醇和/或丁酸合成的基因产 物(酰基辅酶A脱氢酶;E.C.1.3.99.-),其氨基酸序列与SEQ ID NO. 12中标明的氨基酸序列显示出至少67%的同一性,并随着优选性的增 加,显示出至少70%、75%、80%、85%、87.5%、90%、92%、94%、 95%、96%、97%、98%、99%,特别优选情况下100%的同一性。

-为参与丁醇和/或丁酸合成的基因产物(3-羟基丁酰辅酶A脱氢 酶;E.C.1.1.1.157)编码的核酸,其核苷酸序列与SEQ ID NO.13中标 明的核苷酸序列显示出至少67%的同一性,并随着优选性的增加,显 示出至少70%、75%、80%、85%、90%、92%、94%、96%、97%、98%、 99%,特别优选情况下100%的同一性。

-参与丁醇和/或丁酸合成的基因产物(3-羟基丁酰辅酶A脱氢酶; E.C.1.1.1.157),其氨基酸序列与SEQ ID NO.14中标明的氨基酸序列 显示出至少69%的同一性,并随着优选性的增加,显示出至少70%、 75%、80%、85%、90%、92%、94%、96%、97%、98%、99%,特别 优选情况下100%的同一性。

-为参与异戊酸、2-甲基丁酸和/或异丁酸合成的基因产物(推测的 烯酰辅酶A水合酶蛋白;E.C.4.2.1.17)编码的核酸,其核苷酸序列与 SEQ ID NO.15中标明的核苷酸序列显示出至少65%的同一性,并随着 优选性的增加,显示出至少70%、75%、80%、85%、90%、92%、94%、 96%、97%、98%、99%,特别优选情况下100%的同一性。

-参与异戊酸、2-甲基丁酸和/或异丁酸合成的基因产物(推测的烯 酰辅酶A水合酶蛋白;E.C.4.2.1.17),其氨基酸序列与SEQ ID NO.16 中标明的氨基酸序列显示出至少62%的同一性,并随着优选性的增加, 显示出至少65%、70%、75%、80%、85%、90%、92%、94%、96%、 97%、98%、99%,特别优选情况下100%的同一性。

-为参与异戊酸、2-甲基丁酸和/或异丁酸合成的基因产物(可能的 烯酰-(3-羟基异丁酰)-辅酶A水解酶蛋白)编码的核酸,其核苷酸序列 与SEQ ID NO.17中标明的核苷酸序列显示出至少66%的同一性,并 随着优选性的增加,显示出至少70%、75%、80%、85%、90%、92%、 94%、96%、97%、98%、99%,特别优选情况下100%的同一性。

-参与异戊酸、2-甲基丁酸和/或异丁酸合成的基因产物(可能的烯 酰-(3-羟基异丁酰)-辅酶A水解酶蛋白),其氨基酸序列与SEQ ID NO. 18中标明的氨基酸序列显示出至少66%的同一性,并随着优选性的增 加,显示出至少70%、75%、80%、85%、87.5%、90%、92%、94%、 96%、97%、98%、99%,特别优选情况下100%的同一性。

-为参与异戊酸、2-甲基丁酸和/或异丁酸合成的基因产物(可能的 烯酰辅酶A水合酶;E.C.4.2.1.17)编码的核酸echA8,其核苷酸序列 与SEQ ID NO.19中标明的核苷酸序列显示出至少48%的同一性,并 随着优选性的增加,显示出至少50%、55%、60%、65%、70%、75%、 80%、85%、90%、92%、94%、96%、97%、98%、99%,特别优选情 况下100%的同一性。

-参与异戊酸、2-甲基丁酸和/或异丁酸合成的基因产物EchA8(可 能的烯酰辅酶A水合酶;E.C.4.2.1.17),其氨基酸序列与SEQ ID NO. 20中标明的氨基酸序列显示出至少52%的同一性,并随着优选性的增 加,显示出至少55%、60%、65%、70%、75%、80%、85%、90%、92%、 94%、96%、97%、98%、99%,特别优选情况下100%的同一性。

-为参与异戊酸、2-甲基丁酸和/或异丁酸合成的基因产物(酰基辅 酶A脱氢酶;E.C.1.3.99.-)编码的核酸,其核苷酸序列与SEQ ID NO. 21中标明的核苷酸序列显示出至少54%的同一性,并随着优选性的增 加,显示出至少55%、60%、65%、70%、75%、80%、85%、90%、92%、 94%、96%、97%、98%、99%,特别优选情况下100%的同一性。

-参与异戊酸、2-甲基丁酸和/或异丁酸合成的基因产物(酰基辅酶 A脱氢酶),其氨基酸序列与SEQ ID NO.22中标明的氨基酸序列显示 出至少65%的同一性,并随着优选性的增加,显示出至少70%、75%、 80%、85%、87.5%、90%、92%、94%、96%、97%、98%、99%,特别 优选情况下100%的同一性。

-为参与丙酸合成的基因产物(乙酰辅酶A合成酶;E.C.6.2.1.1) 编码的核酸acsA,其核苷酸序列与SEQ ID NO.23中标明的核苷酸序 列显示出至少67%的同一性,并随着优选性的增加,显示出至少70%、 75%、80%、85%、90%、92%、94%、96%、97%、98%、99%,特别 优选情况下100%的同一性。

-参与丙酸合成的基因产物AscA(乙酰辅酶A合成酶;E.C. 6.2.1.1),其氨基酸序列与SEQ ID NO.24中标明的氨基酸序列显示出 至少65%的同一性,并随着优选性的增加,显示出至少70%、75%、80%、 85%、87.5%、90%、92%、94%、96%、97%、98%、99%,特别优选 情况下100%的同一性。

-为参与丁醇和/或丁酸合成的基因产物(3-羟基丁酰辅酶A脱水 酶;E.C.4.2.1.55)编码的核酸yngF,其核苷酸序列与SEQ ID NO.25 中标明的核苷酸序列显示出至少68%的同一性,并随着优选性的增加, 显示出至少70%、75%、80%、85%、90%、92%、94%、96%、97%、 98%、99%,特别优选情况下100%的同一性。

-参与丁醇和/或丁酸合成的基因产物YngF(3-羟基丁酰辅酶A脱 水酶;E.C.4.2.1.55),其氨基酸序列与SEQ ID NO.26中标明的氨基 酸序列显示出至少69%的同一性,并随着优选性的增加,显示出至少 70%、75%、80%、85%、87.5%、90%、92%、94%、96%、97%、98%、 99%,特别优选情况下100%的同一性。

-为参与异戊酸、2-甲基丁酸、异丁酸、丁醇和/或丁酸合成的基因 产物(酰基辅酶A脱氢酶;E.C.1.3.99.-)编码的核酸yusJ,其核苷酸 序列与SEQ ID NO.27中标明的核苷酸序列显示出至少77%的同一性, 并随着优选性的增加,显示出至少80%、85%、90%、92%、94%、95%、 96%、97%、98%、99%,特别优选情况下100%的同一性。

-参与异戊酸、2-甲基丁酸、异丁酸、丁醇和/或丁酸合成的基因产 物YusJ(酰基辅酶A脱氢酶;E.C.1.3.99.-),其氨基酸序列与SEQ ID NO.28中标明的氨基酸序列显示出至少86%的同一性,并随着优选性 的增加,显示出至少87.5%、90%、91%、92%、93%、94%、95%、96%、 97%、98%、99%,特别优选情况下100%的同一性。

-为参与2-甲基丁酸和/或异丁酸合成的基因产物(假定的氧化还 原酶;E.C.1.1.-.-)编码的核酸ykwC,其核苷酸序列与SEQ ID NO.29 中标明的核苷酸序列显示出至少77%的同一性,并随着优选性的增加, 显示出至少80%、85%、90%、92%、94%、95%、96%、97%、98%、 99%,特别优选情况下100%的同一性。

-参与2-甲基丁酸和/或异丁酸合成的基因产物YkwC(假定的氧 化还原酶;E.C.1.1.-.-),其氨基酸序列与SEQ ID NO.30中标明的氨 基酸序列显示出至少85%的同一性,并随着优选性的增加,显示出至 少87.5%、90%、91%、92%、93%、94%、95%、96%、97%、98%、 99%,特别优选情况下100%的同一性。

-为参与丁醇和/或丁酸合成的基因产物(可能的磷酸丁酰转移酶; E.C.2.3.1.19)编码的核酸,其核苷酸序列与SEQ ID NO.31中标明的 核苷酸序列显示出至少51%的同一性,并随着优选性的增加,显示出 至少55%、60%、65%、70%、75%、80%、85%、90%、92%、94%、 95%、96%、97%、98%、99%,特别优选情况下100%的同一性。

-参与丁醇和/或丁酸合成的基因产物(可能的磷酸丁酰转移酶;E.C. 2.3.1.19),其氨基酸序列与SEQ ID NO.32中标明的氨基酸序列显示 出至少69%的同一性,并随着优选性的增加,显示出至少70%、75%、 80%、85%、90%、92%、94%、95%、96%、97%、98%、99%,特别 优选情况下100%的同一性。

-为参与丁醇和/或丁酸合成的基因产物(可能的丁酸激酶;E.C. 2.7.2.7)编码的核酸,其核苷酸序列与SEQ ID NO.33中标明的核苷酸 序列显示出至少77%的同一性,并随着优选性的增加,显示出至少80%、 85%、90%、92%、94%、95%、96%、97%、98%、99%,特别优选情 况下100%的同一性。

-参与丁醇和/或丁酸合成的基因产物(可能的丁酸激酶;E.C. 2.7.2.7),其氨基酸序列与SEQ ID NO.34中标明的氨基酸序列显示出 至少84%的同一性,并随着优选性的增加,显示出至少85%、87.5%、 90%、92%、93%、94%、95%、96%、97%、98%、99%,特别优选情 况下100%的同一性。

-为参与丙酸合成的基因产物(乙酰辅酶A合成酶;E.C.6.2.1.1) 编码的核酸acsA,其核苷酸序列与SEQ ID NO.35中标明的核苷酸序 列显示出至少79%的同一性,并随着优选性的增加,显示出至少80%、 85%、90%、92%、94%、95%、96%、97%、98%、99%,特别优选情 况下100%的同一性。

-参与丙酸合成的基因产物AcsA(乙酰辅酶A合成酶;E.C. 6.2.1.1),其氨基酸序列与SEQ ID NO.36中标明的氨基酸序列显示出 至少85%的同一性,并随着优选性的增加,显示出至少87.5%、90%、 91%、92%、93%、94%、95%、96%、97%、98%、99%,特别优选情 况下100%的同一性。

-为参与丙酸合成的基因产物(乙酸-辅酶A连接酶;E.C.6.2.1.1) 编码的核酸ytcI,其核苷酸序列与SEQ ID NO.37中标明的核苷酸序列 显示出至少74%的同一性,并随着优选性的增加,显示出至少75%、 80%、85%、90%、92%、94%、95%、96%、97%、98%、99%,特别 优选情况下100%的同一性。

-参与丙酸合成的基因产物YtcI(乙酸-辅酶A连接酶;E.C. 6.2.1.1),其氨基酸序列与SEQ ID NO.38中标明的氨基酸序列显示出 至少77%的同一性,并随着优选性的增加,显示出至少80%、85%、 87.5%、90%、92%、94%、96%、97%、98%、99%,特别优选情况下 100%的同一性。

-为参与尸胺和/或腐胺合成的基因产物(赖氨酸和/或精氨酸脱羧 酶;E.C.4.1.1.18或E.C.4.1.1.19)编码的核酸speA,其核苷酸序列与 SEQ ID NO.39中标明的核苷酸序列显示出至少68%的同一性,并随着 优选性的增加,显示出至少75%、80%、85%、90%、92%、94%、96%、 97%、98%、99%,特别优选情况下100%的同一性。

-参与尸胺和/或腐胺合成的基因产物SpeA(赖氨酸和/或精氨酸脱 羧酶;E.C.4.1.1.18或E.C.4.1.1.19),其氨基酸序列与SEQ ID NO.40 中标明的氨基酸序列显示出至少66%的同一性,并随着优选性的增加, 显示出至少70%、75%、80%、85%、87.5%、90%、92%、94%、96%、 97%、98%、99%,特别优选情况下100%的同一性。

-为参与异戊酸、2-甲基丁酸和/或异丁酸合成的基因产物(可能的 烯酰辅酶A水合酶;E.C.4.2.1.17)编码的核酸ysiB,其核苷酸序列与 SEQ ID NO.41中标明的核苷酸序列显示出至少75%的同一性,并随着 优选性的增加,显示出至少80%、85%、90%、92%、94%、95%、96%、 97%、98%、99%,特别优选情况下100%的同一性。

-参与异戊酸、2-甲基丁酸和/或异丁酸合成的基因产物YsiB(可 能的烯酰辅酶A水合酶;E.C.4.2.1.17),其氨基酸序列与SEQ ID NO. 42中标明的氨基酸序列显示出至少77%的同一性,并随着优选性的增 加,显示出至少80%、85%、87.5%、90%、92%、94%、96%、97%、 98%、99%,特别优选情况下100%的同一性。

-为参与2-甲基丁酸合成的基因产物(类似于3-羟基酰基辅酶A 脱氢酶;E.C.1.1.1.35)编码的核酸,其核苷酸序列与SEQ ID NO.43 中标明的核苷酸序列显示出至少76%的同一性,并随着优选性的增加, 显示出至少80%、85%、90%、92%、94%、95%、96%、97%、98%、 99%,特别优选情况下100%的同一性。

-参与2-甲基丁酸合成的基因产物(类似于3-羟基酰基辅酶A脱氢 酶),其氨基酸序列与SEQ ID NO.44中标明的氨基酸序列显示出至少 80%的同一性,并随着优选性的增加,显示出至少85%、87.5%、90%、 92%、94%、95%、96%、97%、98%、99%,特别优选情况下100%的 同一性。

-为参与异戊酸、2-甲基丁酸和/或异丁酸合成的基因产物(2-酮戊 二酸脱氢酶E1组分;E.C.1.2.4.2)编码的核酸,其核苷酸序列与SEQ ID NO.45中标明的核苷酸序列显示出至少80%的同一性,并随着优选 性的增加,显示出至少80%、85%、90%、92%、94%、95%、96%、 97%、98%、99%,特别优选情况下100%的同一性。

-参与异戊酸、2-甲基丁酸和/或异丁酸合成的基因产物(2-酮戊二 酸脱氢酶E1组分;E.C.1.2.4.2),其氨基酸序列与SEQ ID NO.46中 标明的氨基酸序列显示出至少82%的同一性,并随着优选性的增加, 显示出至少85%、87.5%、90%、92%、94%、95%、96%、97%、98%、 99%,特别优选情况下100%的同一性。

-为参与丙酸合成的基因产物(可能的酸-辅酶A连接酶;E.C. 6.2.1.-)编码的核酸yhfL,其核苷酸序列与SEQ ID NO.47中标明的核 苷酸序列显示出至少67%的同一性,并随着优选性的增加,显示出至 少70%、75%、80%、85%、90%、92%、94%、96%、97%、98%、99%, 特别优选情况下100%的同一性。

-参与丙酸合成的基因产物YhfL(可能的酸-辅酶A连接酶;E.C. 6.2.1.-),其氨基酸序列与SEQ ID NO.48中标明的氨基酸序列显示出 至少76%的同一性,并随着优选性的增加,显示出至少80%、85%、90%、 92%、94%、95%、96%、97%、98%、99%,特别优选情况下100%的 同一性。

-为参与尸胺和/或腐胺合成的基因产物(精胺酶;E.C.3.5.1.11) 编码的核酸ywhG,其核苷酸序列与SEQ ID NO.49中标明的核苷酸序 列显示出至少85%的同一性,并随着优选性的增加,显示出至少90%、 91%、92%、93%、94%、95%、96%、97%、98%、99%,特别优选情 况下100%的同一性。

-参与尸胺和/或腐胺合成的基因产物YwhG(精胺酶;E.C. 3.5.1.11),其氨基酸序列与SEQ ID NO.50中标明的氨基酸序列显示 出至少97%的同一性,并随着优选性的增加,显示出至少97.5%、98%、 98.5%、99%、99.5%,特别优选情况下100%的同一性。

在本申请中,表示形式“至少X%”意味着“从X%到100%,包 括端值X和100以及中间所有的整数和非整数百分值”。

各自酶的名称由它们催化的具体反应来确定,例如在图1到7中 描述的那样(本文中后面有关于图和相关代谢途径的详细解释)。因 此,单一酶也可能能够催化化学上基本相同但根据各自底物而被指定 到不同途径中的两种反应。这也可能与根据IUBMB的不同的酶分类 (E.C.编号)有关。按照本发明,酶的名称由各自具体反应决定。这 是因为在本发明的过程中执行的具体功能或在适当情况下被关闭的具 体功能也与此有关。

为了说明起见可以进行参比,例如在SEQ ID NO.18中标明的酶, 这种偏离事实上仍位于按照本发明确定的相同的代谢途径中。根据 SEQ ID NO.17中的相关陈述,这是“可能的烯酰-(3-羟基异丁酰)-辅酶 A水解酶蛋白”。在本申请时,IUBMB还没有为该反应指派E.C.编号, 这就是为什么只对图3中的反应(6.)进行参比以确定相关的酶活性。 在合成2-甲基丁酸和/或异丁酸的同样的代谢途径中(作为缬氨酸和/ 或异亮氨酸代谢的一部分),也有一个被烯酰辅酶A水合酶催化的反 应,图3中的反应(3.);图1中的反应(7.)也是同样的情况。在每 种情况下有多种E.C.分类为4.2.1.17的酶适合于此,例如SEQ ID NO. 16、20和42中显示的酶(参见下文),以及SEQ ID NO.18中的酶。 在该具体反应过程中,SEQ ID NO.18中的酶因此被当作烯酰辅酶A水 合酶,并被指派为E.C.类别4.2.1.17。

现在这些基因和基因产物可以通过本身公知的方法人工合成,而 不需要在这些序列的基础上以靶向的方式重复实施例1中描述的测序。

作为其另一个可选择的方案,从芽孢杆菌菌株,特别是可从DSMZ 获得的地衣芽孢杆菌菌株DSM13,通过PCR获得相关的基因是可能的, 对于PCR来说,使用序列表中显示的各自边界序列合成引物是可能的。 如果使用其它的菌株,在每种情况下获得与其同源的基因,PCR的成 功率将随着选择的菌株与地衣芽孢杆菌DSM13的关系的接近程度而增 加,因为这与引物结合区域中序列一致性的增加是相关联的。

作为其可选择的方案,序列表中显示的核酸也可以被用作DNA探 针,以便在其它物种的基因组DNA制备物中检测各自的同源基因。其 步骤是已知的;通过这种方式获得的基因的分离、它们的克隆、表达 以及相关蛋白的获得,这些步骤也是已知的。就此而论,尤其考虑在 实施例1中为地衣芽孢杆菌描述一样的操作步骤。

在目的菌株中相关蛋白的存在首先通过化学检测相关的有气味物 质是否形成来检测。然后可能在适当的检测反应中确定假设的酶学活 性。这通过例如将与所述反应相关的起始化合物与细胞提取液一起保 温来进行。当相关的酶活性存在时,相关代谢途径中产生的产物将积 累,并且如果所有后面的酶都存在,将产生有气味的物质。

当在分子生物学水平上检测时,在本序列表中显示的氨基酸序列 的基础上合成蛋白并形成针对它们的抗体是可能的。它们然后可以被 用于例如Western杂交以检测目的宿主细胞的细胞提取液中的同源蛋 白。

在本文提到,为本发明中参与异戊酸、2-甲基丁酸、异丁酸、丁 醇、丁酸、丙酸、尸胺和/或腐胺合成的基因产物编码,并且如上所述 在SEQ ID NO.1、3、5、7、9、11、13、15、17、19、21、23、25、 27、29、31、33、35、37、39、41、43、45、47或49的基础上确定的 核酸中,在每种情况下优选微生物中天然存在的核酸,该微生物优选 为细菌,特别优选为革兰氏阳性细菌,其中优选为芽孢杆菌属的细菌, 其中特别优选为地衣芽孢杆菌种的细菌,其中非常特别优选的是地衣 芽孢杆菌DSM13。

因此,就象刚刚描述的那样,就重新合成而言,从自然物种特别 是微生物获得相关的核酸相对容易。考虑到前面陈述的问题,其中较 为优选的是那些能够被发酵并可以实际应用于工业发酵中的微生物。 这些微生物具体来说包括了葡萄球菌、棒状杆菌和芽孢杆菌属的代表。 其中应该提到例如肉葡萄球菌(S.carnosus)和谷氨酸棒状杆菌(C. glutamicum),以及枯草芽孢杆菌(B.subtilis)、地衣芽孢杆菌(B. licheniformis)、解淀粉芽孢杆菌(B.amyloliquefaciens)、B.agaradherens、 缓慢芽孢杆菌(Bacillus lentus)、球形芽孢杆菌(B.globigii)或嗜 芽孢杆菌(B.alcalophilus)。最优选的是地衣芽孢杆菌DSM13,因为 序列表中列出的序列正是从它获得的。

这些解释同样适用于相关的蛋白。

因此,在本文提到,参与异戊酸、2-甲基丁酸、异丁酸、丁醇、 丁酸、丙酸、尸胺和/或腐胺的合成,在SEQ ID NO.2、4、6、8、10、 12、14、16、18、20、22、24、26、28、30、32、34、36、38、40、 42、44、46、48或50的基础上确定的基因产物中,在每种情况下优选 由微生物中天然形成的基因产物,该微生物优选为细菌,特别优选为 革兰氏阳性细菌,其中优选为芽孢杆菌属的细菌,其中特别优选为地 衣芽孢杆菌种的细菌,其中非常特别优选的是地衣芽孢杆菌DSM13。

在芽孢杆菌属的革兰氏阳性细菌中使用的作为亮氨酸代谢的一部 分的合成异戊酸的代谢途径被描述在图1中。它基本上代表了柠檬酸 循环和/或脂肪酸代谢与丙酮酸代谢之间的接合部位,到亮氨酸合成为 止。

如上所述,参与图1中显示的反应的酶如下,其中相关的号码代 表图中标明的各自反应步骤:

(1.)L-亮氨酸脱氢酶(E.C.1.4.1.9),

(2.)3-甲基-2-酮丁酸脱氢酶或2-酮戊二酸脱氢酶E1(E.C.1.2.4.2),

(3.)水解异戊酰辅酶A成为异戊酸和辅酶A的酶(非酶促的水解 也是可能的),

(4.)酰基辅酶A脱氢酶(E.C.1.3.99.-),

(5.)甲基巴豆酰基羧化酶,

(6.)3-甲基戊烯二酸单酰辅酶水合酶和

(7.)烯酰辅酶A水合酶(E.C.4.2.1.17)。

对陈述的问题的解决方案以及本发明的独立的实施方案由所有发 酵微生物的方法所代表,在该微生物中用于合成异戊酸的代谢途径(作 为亮氨酸代谢的一部分)中至少一个基因被功能性失活。

该解决方案也具有前面解释的优点。

对这种类型的任何工艺来说,优选情况下微生物在同样的条件下 现在只形成天然形成的异戊酸量的50%,优选只形成天然形成的异戊 酸量的10%,特别优选不形成异戊酸。

这些百分率(以及所有后面用于其它代谢途径的相应数据)与前 面对序列同源性的陈述类似,再一次意味着相应的优选等级中所有中 间的整数或分数百分率。为了确定这些值,将未处理的菌株和处理的 菌株的细胞在其它条件都相同的情况下发酵,在发酵过程中,不需要 的有气味物质的形成速度通过现有的方法被适当地确定。由于菌株的 其它条件都是相同的,因此在该物质形成上的差别是由不同的基因活 性引起的。就此而论,任何在有气味物质的形成上的减少都是本发明 所希望的。通过从两种发酵中取样(例如从排出的空气)并通过现有 的分析方法确定各自物质的含量,可以获得以百分数表示的可比较的 值。优选在过渡到生长静止期的时候测定该值,因为这个时间通常可 以被毫无疑义地确定,并且同时它一般与最高代谢速度相关。

由此考虑到微生物在它们的代谢方面通常具有高度的灵活性。因 此,可以想象一个基因的失活可以被另一个基因和/或蛋白的活性的增 强而部分补偿,后者在体内可能不同样十分有效。但是,更加优选的 是尽可能彻底地失活该途径。为此可以在每种情况下试验不同基因的 失活对本发明的效果,并选择效果最强的基因。另外也可以将多种失 活组合在一起。

在本发明的方法中优选对下列酶中的至少一种进行功能性失活:

(1.)L-亮氨酸脱氢酶(E.C.1.4.1.9),

(2.)3-甲基-2-酮丁酸脱氢酶或2-酮戊二酸脱氢酶E1(E.C.1.2.4.2),

(3.)水解异戊酰辅酶A成为异戊酸和辅酶A的酶,

(4.)酰基辅酶A脱氢酶(E.C.1.3.99.-),

(5.)甲基巴豆酰基羧化酶,

(6.)3-甲基戊烯二酸单酰辅酶水合酶和

(7.)烯酰辅酶A水合酶(蛋白)(E.C.4.2.1.17)。

这是因为根据图1中的描述,这些活性可能与这里考虑的代谢途 径相关。

正如前面已经陈述的并且在本申请的实施例中描述的那样,可以 通过对地衣芽孢杆菌DSM13的基因组DNA进行测序,来鉴定几个为 定位于该途径中的酶或其亚基编码的基因。包含的基因如下(前面的 编号表示每种情况下相关的酶参与的反应):

(2.)由SEQ ID NO.45定义的3-甲基-2-酮丁酸脱氢酶或2-酮戊二 酸脱氢酶E1(E.C.1.2.4.2),

(4.)由SEQ ID NO.9、11、21或27(yusJ基因)定义的酰基辅酶 A脱氢酶(E.C.1.3.99.-)的亚基,以及

(7.)由SEQ ID NO.15、17、19(echA8基因)或41(ysiB基因) 定义的烯酰辅酶A水合酶(蛋白)(E.C.4.2.1.17)。

从它们推演的氨基酸序列分别被标明在SEQ ID NO.46、10、12、 22、28、16、18、20和42中。因此可以在本发明的过程中将这些特定 的基因产物鉴定为包含在合成异戊酸的代谢途径中(作为亮氨酸代谢 的一部分)。

因此,在本发明的优选方法中,被功能性失活的酶与来自地衣芽 孢杆菌DSM13的下列蛋白之一同源,该酶在相关微生物中具有天然活 性:

(2.)由SEQ ID NO.46定义的3-甲基-2-酮丁酸脱氢酶或2-酮戊二 酸脱氢酶E1(E.C.1.2.4.2),

(4.)由SEQ ID NO.10、12、22或28定义的酰基辅酶A脱氢酶(E.C. 1.3.99.-)的亚基,以及

(7.)由SEQ ID NO.16、18、20或42定义的烯酰辅酶A水合酶(蛋 白)(E.C.4.2.1.17)。

在本发明的优选方法中,优选通过失活基因使酶在基因水平上被 功能性失活,该基因对应于为来自地衣芽孢杆菌DSM13的下列蛋白之 一编码的核酸:

(2.)由SEQ ID NO.45定义的3-甲基-2-酮丁酸脱氢酶或2-酮戊二 酸脱氢酶E1(E.C.1.2.4.2),

(4.)由SEQ ID NO.9、11、21或27(yusJ基因)定义的酰基辅酶 A脱氢酶(E.C.1.3.99.-)的亚基,以及

(7.)由SEQ ID NO.15、17、19(echA8基因)或41(ysiB基因) 定义的烯酰辅酶A水合酶(蛋白)(E.C.4.2.1.17)。

这是因为对于所陈述的问题,优选旨在发现从起因上解决的方法, 即在分子生物学水平上使用的方法。使用所述的核苷酸序列对于此目 的是可行的。实施例3解释了如何进行相应的缺失;其它与此有关的 表述在下面给出,因为它们在原则上可以用于所有描述的代谢途径。

因此,在本发明的优选方法中,为了在基因水平上进行失活,使 用了在本发明上面指定的区域内与

(2.)SEQ ID NO.45,

(4.)9,11,21或27和

(7.)15,17,19或41

同源的核酸之一,在每种情况下优选这些序列之一的一个部分、特别 优选两个部分,其中在每种情况下这些部分包含至少70个连续的位置

这可以通过例如被突变修饰的基因区域的分子生物学研究(例如 限制性酶切、测序)来检测。

本发明的另一个实施方案是使用对应于为来自地衣芽孢杆菌 DSM13的下列蛋白之一编码的核酸的基因,在微生物中、在基因水平 上对合成异戊酸的代谢途径(作为亮氨酸代谢的一部分)进行功能性 失活:

(2.)由SEQ ID NO.45定义的3-甲基-2-酮丁酸脱氢酶或2-酮戊二 酸脱氢酶E1(E.C.1.2.4.2),

(4.)由SEQ ID NO.9、11、21或27(yusJ基因)定义的酰基辅酶 A脱氢酶(E.C.1.3.99.-)的亚基,以及

(7.)由SEQ ID NO.15、17、19(echA8基因)或41(ysiB基因) 定义的烯酰辅酶A水合酶(蛋白)(E.C.4.2.1.17)。

与前面作出的关于相应的方法相同的陈述原则上可用于这种应 用。

因此,本发明的核酸在本发明中的优选应用是在上面指明的区域 内对与

(2.)SEQ ID NO.45,

(4.)9,11,21或27和

(7.)15,17,19或41

同源的序列之一进行功能性失活,在每种情况下优选这些序列之一的 一个部分、特别优选两个部分,其中在每种情况下这些部分包含至少 70个连续的位置。

其它基于这些发酵工艺和应用的实施方案将在下面详细描述,因 为它们原则上可以应用于所有本发明的范围内描述的代谢途径。

图2中描述了在芽孢杆菌属的革兰氏阳性细菌中作为异亮氨酸代 谢的一部分的合成2-甲基丁酸的代谢途径;从图3可以明显看出这与 作为缬氨酸代谢的一部分的合成异丁酸的相应途径原则上使用相同的 酶。就本申请而言,细菌中的该代谢途径被当作一条单一的途径,正 如前面考虑的途径一样,它最终代表了柠檬酸循环和/或脂肪酸代谢与 丙酮酸代谢之间的接合部位,到异亮氨酸和缬氨酸两种氨基酸的合成 为止。

如前所述,下列的酶参与了图2和3中显示的反应,在每种情况 下,相关的编号指示了图中标明的反应步骤:

(1.)支链氨基酸氨基转移酶(E.C.2.6.1.42;图2和3中的反应1),

(2.)3-甲基-2-酮丁酸脱氢酶或2-酮戊二酸脱氢酶E1(E.C.1.2.4.2; 图2和3中的反应2),

(3.)水解2-甲基丁酰辅酶A成为2-甲基丁酸和辅酶A(图2中的 反应3)或异丁酰辅酶A成为异丁酸和辅酶A(图3中的反应3;在两 种情况下非酶促的水解也是可能的)的酶,

(4.)酰基辅酶A脱氢酶(E.C.1.3.99.-;图2和3中的反应4),

(5.)烯酰辅酶A水合酶(蛋白)(E.C.4.2.1.17;图2和3中的反 应5),

(6.)3-羟基-酰基辅酶A脱氢酶(E.C.1.1.1.35,图2中的反应6),

(7.)乙酰辅酶A酰基转移酶(图2中的反应步骤7),

(8.)烯酰-(3-羟基异丁酰)-辅酶A水解酶蛋白(图3中的步骤6) 以及

(9.)3-羟基异丁酸脱氢酶(E.C.1.1.1.31)或氧化还原酶(E.C. 1.1.-.-;图3中的步骤7)。

对陈述的问题的解决方案以及本发明的独立的实施方案包括所有 发酵微生物的方法,在该微生物中用于合成2-甲基丁酸和/或异丁酸的 代谢途径(作为缬氨酸和/或异亮氨酸代谢的一部分)中至少一个基因 被功能性失活。

该解决方案也具有前面已经解释的优点。

对这种类型的任何工艺来说,优选情况下微生物在同样的条件下 现在只形成天然形成的2-甲基丁酸和/或异丁酸量的50%,优选只形成 天然形成量的10%,特别优选不形成2-甲基丁酸和/或异丁酸。

因此,正如前面对所描述的第一条代谢途径的解释那样,应该考 虑到微生物在它们的代谢方面通常所具有高度的灵活性。

在本发明的优选方法中,下列酶中的至少一种被功能性失活:

(1.)支链氨基酸氨基转移酶(E.C.2.6.1.42),

(2.)3-甲基-2-酮丁酸脱氢酶或2-酮戊二酸脱氢酶E1(E.C. 1.2.4.2),

(3.)水解2-甲基丁酰辅酶A成为2-甲基丁酸和辅酶A,或异丁酰 辅酶A成为异丁酸和辅酶A的酶,

(4.)酰基辅酶A脱氢酶(E.C.1.3.99.-),

(5.)烯酰辅酶A水合酶(蛋白)(E.C.4.2.1.17),

(6.)3-羟基-酰基辅酶A脱氢酶(E.C.1.1.1.35),

(7.)乙酰辅酶A酰基转移酶,

(8.)烯酰-(3-羟基异丁酰)-辅酶A水解酶蛋白,以及

(9.)3-羟基异丁酸脱氢酶(E.C.1.1.1.31)或氧化还原酶(E.C. 1.1.-.-)。

这是因为根据图2和3中的描述,这些活性可能与这里考虑的代 谢途径相关。

正如前面已经陈述的并且在本申请的实施例中描述的那样,可以 通过对地衣芽孢杆菌DSM13的基因组DNA进行测序,来鉴定几个为 定位于该途径中的酶或其亚基编码的基因。包含的基因如下(前面的 编号表示每种情况下相关的酶参与的反应):

(1.)由SEQ ID NO.1或3定义的支链氨基酸氨基转移酶(E.C. 2.6.1.42),

(2.)由SEQ ID NO.45定义的3-甲基-2-酮丁酸脱氢酶或2-酮戊二 酸脱氢酶E1(E.C.1.2.4.2),

(4.)由SEQ ID NO.9、11、21或27(yusJ基因)定义的酰基辅酶 A脱氢酶(E.C.1.3.99.-),

(5.)由SEQ ID NO.15、17、19(echA8基因)或41(ysiB基因) 定义的烯酰辅酶A水合酶(蛋白)(E.C.4.2.1.17),

(6.)由SEQ ID NO.43定义的3-羟基-酰基辅酶A脱氢酶(E.C. 1.1.1.35),

(8.)由SEQ ID NO.17定义的烯酰-(3-羟基异丁酰)-辅酶A水解酶 蛋白,以及

(9.)由SEQ ID NO.29(ykwC基因)定义的3-羟基异丁酸脱氢 酶(E.C.1.1.1.31)或氧化还原酶(E.C.1.1.-.-)。

从它们推演的氨基酸序列分别被标明在SEQ ID NO.2、4、46、10、 12、22、28、16、18、20、42、44、18和30中。因此可以在本发明的 过程中将这些特定的基因产物鉴定为包含在合成2-甲基丁酸和/或异丁 酸的代谢途径中(作为缬氨酸和/或异亮氨酸代谢的一部分)。

因此,在本发明的优选方法中,被功能性失活的酶与来自地衣芽 孢杆菌DSM13的下列蛋白之一同源,该酶在相关微生物中具有天然活 性:

(1.)由SEQ ID NO.2或4定义的支链氨基酸氨基转移酶(E.C. 2.6.1.42),

(2.)由SEQ ID NO.46定义的3-甲基-2-酮丁酸脱氢酶或2-酮戊二 酸脱氢酶E1(E.C.1.2.4.2),

(4.)由SEQ ID NO.10、12、22或28定义的酰基辅酶A脱氢酶(E.C. 1.3.99.-),

(5.)由SEQ ID NO.16、18、20或42定义的烯酰辅酶A水合酶(蛋 白)(E.C.4.2.1.17),

(6.)由SEQ ID NO.44定义的3-羟基-酰基辅酶A脱氢酶(E.C. 1.1.1.35),

(8.)由SEQ ID NO.18定义的烯酰-(3-羟基异丁酰)-辅酶A水解酶 蛋白,以及

(9.)由SEQ ID NO.30定义的3-羟基异丁酸脱氢酶(E.C.1.1.1.31) 或氧化还原酶(E.C.1.1.-.-)。

在本发明的优选方法中,优选通过失活基因使酶在基因水平上被 功能性失活,该基因对应于为来自地衣芽孢杆菌DSM13的下列蛋白之 一编码的核酸:

(1.)由SEQ ID NO.1或3定义的支链氨基酸氨基转移酶(E.C. 2.6.1.42),

(2.)由SEQ ID NO.45定义的3-甲基-2-酮丁酸脱氢酶或2-酮戊二 酸脱氢酶E1(E.C.1.2.4.2),

(4.)由SEQ ID NO.9、11、21或27(yusJ基因)定义的酰基辅酶 A脱氢酶(E.C.1.3.99.-),

(5.)由SEQ ID NO.15、17、19(echA8基因)或41(ysiB基因) 定义的烯酰辅酶A水合酶(蛋白)(E.C.4.2.1.17),

(6.)由SEQ ID NO.43定义的3-羟基-酰基辅酶A脱氢酶(E.C. 1.1.1.35),

(8.)由SEQ ID NO.17定义的烯酰-(3-羟基异丁酰)-辅酶A水解酶 蛋白,以及

(9.)由SEQ ID NO.29(ykwC基因)定义的3-羟基异丁酸脱氢 酶(E.C.1.1.1.31)或氧化还原酶(E.C.1.1.-.-)。

这是因为对于所陈述的问题,本发明优选旨在发现从起因上解决 的方法,即在分子生物学水平上使用的方法。实施例3解释了如何进 行相应的缺失;其它与此有关的表述在下面给出。

因此,在本发明的优选方法中,为了在基因水平上进行失活,使 用了在本发明上面指定的区域内与

(1.)SEQ ID NO.1或3,

(2.)45,

(4.)9,11,21或27,

(5.)15,17,19或41,

(6.)43,

(8.)17和

(9.)29

同源的核酸之一,在每种情况下优选这些序列之一的一个部分、特别 优选两个部分,其中在每种情况下这些部分包含至少70个连续的位置。

本发明的另一个实施方案是使用对应于为来自地衣芽孢杆菌 DSM13的下列蛋白之一编码的核酸的基因,在微生物中、在基因水平 上对合成异戊酸的代谢途径(作为亮氨酸代谢的一部分)进行功能性 失活:

(1.)由SEQ ID NO.1或3定义的支链氨基酸氨基转移酶(E.C. 2.6.1.42),

(2.)由SEQ ID NO.45定义的3-甲基-2-酮丁酸脱氢酶或2-酮戊二 酸脱氢酶E1(E.C.1.2.4.2),

(4.)由SEQ ID NO.9、11、21或27(yusJ基因)定义的酰基辅酶 A脱氢酶(E.C.1.3.99.-),

(5.)由SEQ ID NO.15、17、19(echA8基因)或41(ysiB基因) 定义的烯酰辅酶A水合酶(蛋白)(E.C.4.2.1.17),

(6.)由SEQ ID NO.43定义的3-羟基-酰基辅酶A脱氢酶(E.C. 1.1.1.35),

(8.)由SEQ ID NO.17定义的烯酰-(3-羟基异丁酰)-辅酶A水解酶 蛋白,以及

(9.)由SEQ ID NO.29(ykwC基因)定义的3-羟基异丁酸脱氢 酶(E.C.1.1.1.31)或氧化还原酶(E.C.1.1.-.-)。

与前面作出的关于相应的方法相同的陈述原则上也适用于这种应 用。

因此,本发明的核酸在本发明中的优选应用是在上面指明的区域 内对与

(1.)SEQ ID NO.1或3,

(2.)45,

(4.)9,11,21或7,

(5.)15,17,19或41,

(6.)43,

(8.)17以及

(9.)29

同源的序列进行功能性失活,在每种情况下优选这些序列之一的一个 部分,特别优选两个部分,其中在每种情况下这些部分包含至少70个 连续的位置。

其它基于这些发酵工艺和应用的实施方案将在下面详细描述。

图4中描述了在芽孢杆菌属的革兰氏阳性细菌中作为丁酸代谢的 一部分的合成丁醇和/或丁酸的代谢途径。该代谢途径最终从脂肪酸代 谢衍生出来。

如前所述,下列的酶参与了图4中显示的反应,相关的编号指示 了图中标明的各自反应步骤:

(1.)3-羟基丁酰辅酶A脱氢酶(E.C.1.1.1.157),

(2.)3-羟基丁酰辅酶A脱水酶E.C.4.2.1.55),

(3.)丁酰辅酶A脱氢酶(E.C.1.3.99.25),

(4.)磷酸丁酰转移酶(E.C.2.3.1.19),

(5.)丁酸激酶(E.C.2.7.2.7),

(6.)丁醛脱氢酶以及

(8.)NADH依赖性丁醇脱氢酶A(E.C.1.1.1.-)。

反应(7.)通常由空气中的氧通过非酶促的氧化反应发生。

对陈述的问题的解决方案以及本发明的独立的实施方案包括所有 发酵微生物的方法,在该微生物中用于合成丁醇和/或丁酸的代谢途径 (作为丁酸代谢的一部分)中至少一个基因被功能性失活。

该解决方案也具有前面解释的优点。

对这种类型的任何工艺来说,优选情况下微生物在同样的条件下 现在只形成天然形成的丁醇或丁酸量的50%,优选只形成天然形成量 的10%,特别优选不形成丁醇或丁酸。

因此,正如前面对所描述的第一条代谢途径的解释那样,应该考 虑到微生物在它们的代谢方面通常所具有的高度的灵活性。

在本发明的优选方法中,下列酶中的至少一种被功能性失活:

(1.)3-羟基丁酰辅酶A脱氢酶(E.C.1.1.1.157),

(2.)3-羟基丁酰辅酶A脱水酶E.C.4.2.1.55),

(3.)丁酰辅酶A脱氢酶(E.C.1.3.99.25),

(4.)磷酸丁酰转移酶(E.C.2.3.1.19),

(5.)丁酸激酶(E.C.2.7.2.7),

(6.)丁醛脱氢酶以及

(8.)NADH依赖性丁醇脱氢酶A(E.C.1.1.1.-)。

这是因为根据图4中的描述,这些活性与这里考虑的代谢途径相 关。

正如前面已经陈述的并且在本申请的实施例中描述的那样,可以 通过对地衣芽孢杆菌DSM13的基因组DNA进行测序,来鉴定几个为 定位于该途径中的酶或其亚基编码的基因。包含的基因如下(前面的 编号表示每种情况下相关的酶参与的反应):

(1.)由SEQ ID NO.13定义的3-羟基丁酰辅酶A脱氢酶(E.C. 1.1.1.157),

(2.)由SEQ ID NO.25(yngF基因)定义的3-羟基丁酰辅酶A脱 水酶E.C.4.2.1.55),

(3.)由SEQ ID NO.9、11或27(yusJ基因)定义的丁酰辅酶A 脱氢酶(E.C.1.3.99.25),

(4.)由SEQ ID NO.31定义的磷酸丁酰转移酶(E.C.2.3.1.19),

(5.)由SEQ ID NO.33定义的丁酸激酶(E.C.2.7.2.7),以及

(8.)由SEQ ID NO.7(yugJ基因)定义的NADH依赖性丁醇脱 氢酶A(E.C.1.1.1.-)。

从它们推演的氨基酸序列分别被标明在SEQ ID NO.14、26、10、 12、28、32、34和8中。因此可以在本发明的过程中将这些特定的基 因产物鉴定为包含在合成丁醇和/或丁酸的代谢途径中(作为丁酸代谢 的一部分)。

因此,在本发明的优选方法中,被功能性失活的酶与来自地衣芽 孢杆菌DSM13的下列蛋白之一同源,该酶在相关微生物中具有天然活 性:

(1.)由SEQ ID NO.14定义的3-羟基丁酰辅酶A脱氢酶(E.C. 1.1.1.157),

(2.)由SEQ ID NO.26定义的3-羟基丁酰辅酶A脱水酶E.C. 4.2.1.55),

(3.)由SEQ ID NO.10、12或28定义的丁酰辅酶A脱氢酶(E.C. 1.3.99.25),

(4.)由SEQ ID NO.32定义的磷酸丁酰转移酶(E.C.2.3.1.19),

(5.)由SEQ ID NO.34定义的丁酸激酶(E.C.2.7.2.7),以及

(8.)由SEQ ID NO.8定义的NADH依赖性丁醇脱氢酶A(E.C. 1.1.1.-)。

在本发明的优选方法中,优选通过失活基因使酶在基因水平上被 功能性失活,该基因对应于为来自地衣芽孢杆菌DSM13的下列蛋白之 一编码的核酸:

(1.)由SEQ ID NO.13定义的3-羟基丁酰辅酶A脱氢酶(E.C. 1.1.1.157),

(2.)由SEQ ID NO.25(yngF基因)定义的3-羟基丁酰辅酶A脱 水酶E.C.4.2.1.55),

(3.)由SEQ ID NO.9、11或27(yusJ基因)定义的丁酰辅酶A 脱氢酶(E.C.1.3.99.25),

(4.)由SEQ ID NO.31定义的磷酸丁酰转移酶(E.C.2.3.1.19),

(5.)由SEQ ID NO.33定义的丁酸激酶(E.C.2.7.2.7),以及

(8.)由SEQ ID NO.7(yugJ基因)定义的NADH依赖性丁醇脱 氢酶A(E.C.1.1.1.-)。

这是因为对于所陈述的问题,优选旨在发现从起因上解决的方法, 即在分子生物学水平上使用的方法。实施例3解释了如何进行相应的 缺失;其它与此有关的表述在下面给出。

因此,在本发明的优选方法中,为了在基因水平上进行失活,使 用了在本发明上面指定的区域内与

(1.)SEQ ID NO.13,

(2.)25,

(3.)9,11或27,

(4.)31,

(5.)33和

(6.)7

同源的核酸之一,在每种情况下优选这些序列之一的一个部分,特别 优选两个部分,其中在每种情况下这些部分包含至少70个连续的位置。

本发明的另一个实施方案是使用对应于为来自地衣芽孢杆菌 DSM13的下列蛋白之一编码的核酸的基因,在微生物中、在基因水平 上对合成丁醇和/或丁酸的代谢途径(作为丁酸代谢的一部分)进行功 能性失活:

(1.)由SEQ ID NO.13定义的3-羟基丁酰辅酶A脱氢酶(E.C. 1.1.1.157),

(2.)由SEQ ID NO.25(yngF基因)定义的3-羟基丁酰辅酶A脱 水酶E.C.4.2.1.55),

(3.)由SEQ ID NO.9、11或27(yusJ基因)定义的丁酰辅酶A 脱氢酶(E.C.1.3.99.25),

(4.)由SEQ ID NO.31定义的磷酸丁酰转移酶(E.C.2.3.1.19),

(5.)由SEQ ID NO.33定义的丁酸激酶(E.C.2.7.2.7),以及

(8.)由SEQ ID NO.7(yugJ基因)定义的NADH依赖性丁醇脱 氢酶A(E.C.1.1.1.-)。

与前面作出的关于相应的方法相同的陈述原则上也适用于这种应 用。

因此,本发明的核酸在本发明中的优选应用是在上面指明的区域 内对与

(1.)SEQ ID NO.13,

(2.)25,

(3.)9,11或27,

(4.)31,

(5.)33和

(8.)7

同源的序列进行功能性失活,在每种情况下优选这些序列之一的一个 部分,特别优选两个部分,其中在每种情况下这些部分包含至少70个 连续的位置。

其它基于这些发酵工艺和应用的实施方案将在下面详细描述。

图5中描述了在芽孢杆菌属的革兰氏阳性细菌中合成丙酸的代谢 途径(作为丙酸代谢的一部分)。该代谢途径最终代表了柠檬酸循环 和脂肪酸代谢之间的接合部位。

如前所述,下列的酶参与了图5中显示的反应,相关的编号指示 了图中标明的各自反应步骤:

(1.)琥珀酸-丙酸辅酶A转移酶,

(2.)乙酸-辅酶A连接酶或合成酶或丙酸-辅酶A连接酶或合成酶 (E.C.6.2.1.1)以及

(3.)乙酸-辅酶A连接酶或合成酶或丙酸-辅酶A连接酶或合成酶 (E.C.6.2.1.1)。

对陈述的问题的解决方案以及本发明的独立的实施方案包括所有 发酵微生物的方法,在该微生物中用于合成丙丁酸的代谢途径(作为 丙酸代谢的一部分)中至少一个基因被功能性失活。

该解决方案也具有前面已经解释的优点。

对这种类型的任何工艺来说,优选情况下微生物在同样的条件下 现在只形成天然形成的丙酸量的50%,优选只形成天然形成量的10%, 特别优选不形成丙酸。

因此,正如前面对所描述的第一条代谢途径的解释那样,应该考 虑到微生物在它们的代谢方面通常所具有的高度的灵活性。

在本发明的优选方法中,下列酶中的至少一种被功能性失活:

(1.)琥珀酸-丙酸辅酶A转移酶,

(2.)乙酸-辅酶A连接酶或合成酶或丙酸-辅酶A连接酶或合成酶 (E.C.6.2.1.1)以及

(3.)乙酸-辅酶A连接酶或合成酶或丙酸-辅酶A连接酶或合成酶 (E.C.6.2.1.1)。

这是因为根据图5中的描述,这些活性与这里考虑的代谢途径相 关。

正如前面已经陈述的并且在本申请的实施例中描述的那样,可以 通过对地衣芽孢杆菌DSM13的基因组DNA进行测序,来鉴定几个为 定位于该途径中的酶或其亚基编码的基因。包含的基因如下(前面的 编号表示每种情况下相关的酶参与的反应):

由SEQ ID NO.35(acsA基因)、37(ytcI基因)、47(yhfL基 因)或23(acsA基因)定义的乙酸-辅酶A连接酶或合成酶或丙酸- 辅酶A连接酶或合成酶(E.C.6.2.1.1)。

从它们推演的氨基酸序列分别被标明在SEQ ID NO.36、38、48 和24中。因此可以在本发明的过程中将这些特定的基因产物鉴定为包 含在合成丙酸的代谢途径中(作为丙酸代谢的一部分)。

因此,在本发明的优选方法中,被功能性失活的酶(该酶在相关 微生物中具有天然活性)与来自地衣芽孢杆菌DSM13的下列蛋白之一 同源:由SEQ ID NO.36,38,48或24定义的乙酸-辅酶A连接酶或合 成酶或丙酸-辅酶A连接酶或合成酶(E.C.6.2.1.1)。

在本发明的优选方法中,优选通过失活基因使酶在基因水平上被 功能性失活,该基因对应于为来自地衣芽孢杆菌DSM13的下列蛋白之 一编码的核酸:由SEQ ID NO.35(acsA基因)、37(ytcI基因)、 47(yhfL基因)或23(acsA基因)定义的乙酸-辅酶A连接酶或合 成酶或丙酸-辅酶A连接酶或合成酶(E.C.6.2.1.1)。

这是因为对于所陈述的问题,优选旨在发现从起因上解决的方法, 即在分子生物学水平上使用的方法。实施例3解释了如何进行相应的 缺失;其它与此有关的表述在下面给出。

因此,在本发明的优选方法中,为了在基因水平上进行失活,使 用了在本发明上面指定的区域内与SEQ ID NO.35、37、47或23同源 的核酸之一,在每种情况下优选这些序列之一的一个部分,特别优选 两个部分,其中在每种情况下这些部分包含至少70个连续的位置。

本发明的另一个实施方案是使用对应于为来自地衣芽孢杆菌 DSM13的下列蛋白之一编码的核酸的基因,在微生物中、在基因水平 上对合成丙酸的代谢途径(作为丙酸代谢的一部分)进行功能性失活: 由SEQ ID NO.35(acsA基因)、37(ytcI基因)、47(yhfL基因) 或23(acsA基因)定义的乙酸-辅酶A连接酶或合成酶或丙酸-辅酶 A连接酶或合成酶(E.C.6.2.1.1)。

与前面作出的关于相应的方法相同的陈述原则上也适用于这种应 用。

因此,本发明的核酸在本发明中的优选应用是在上面指明的区域 内对与SEQ ID NO.35、37、47或23同源的序列进行功能性失活,在 每种情况下优选这些序列之一的一个部分,特别优选两个部分,其中 在每种情况下这些部分包含至少70个连续的位置。

其它基于这些发酵工艺和应用的实施方案将在下面详细描述。

在芽孢杆菌属的革兰氏阳性细菌中用于合成尸胺和/或腐胺的代 谢途径(作为赖氨酸和/或精氨酸代谢的一部分)被描述在图6(赖氨 酸和从其衍生的尸胺)和图7(精氨酸和从其衍生的腐胺)中。在本申 请中,细菌中的该代谢途径被当作一条单一的途径,它最终衍生自氨 基酸代谢的旁路途径,并在第二种情况下衍生自尿素循环。

如前所述,下列的酶参与了图6和7中显示的反应,相关的编号 指示了图中标明的各自反应步骤:

(1.)赖氨酸脱羧酶(E.C.4.1.1.18)和/或精氨酸脱羧酶(E.C. 4.1.1.19)(图6中单独显示的反应;图7中的反应1;同样的酶能够 催化两个反应的情况也适用于此),

(2.)精胺酶(E.C.3.5.1.11;图7中的步骤2)以及

(3.)鸟氨酸脱羧酶(E.C.4.1.1.17;图7中的步骤3)。

对陈述的问题的解决方案以及本发明的独立的实施方案包括所有 发酵微生物的方法,在该微生物中用于合成尸胺和/或腐胺的代谢途径 (作为赖氨酸和/或精氨酸代谢的一部分)中至少一个基因被功能性失 活。

该解决方案也具有前面已经解释的优点。

对这种类型的任何工艺来说,优选情况下微生物在同样的条件下 现在只形成天然形成的尸胺和/或腐胺量的50%,优选只形成天然形成 量的10%,特别优选不形成尸胺和/或腐胺。

因此,正如前面对所描述的第一条代谢途径的解释那样,应该考 虑到微生物在它们的代谢方面通常所具有的高度的灵活性。

在本发明的优选方法中,下列酶中的至少一种被功能性失活:

(1.)赖氨酸脱羧酶(E.C.4.1.1.18)和/或精氨酸脱羧酶(E.C. 4.1.1.19),

(2.)精胺酶(E.C.3.5.1.11)以及

(3.)鸟氨酸脱羧酶(E.C.4.1.1.17)。

这是因为根据图6和7中的描述,这些活性与这里考虑的代谢途 径相关。

正如前面已经陈述的并且在本申请的实施例中描述的那样,可以 通过对地衣芽孢杆菌DSM13的基因组DNA进行测序,来鉴定几个为 定位于该途径中的酶或其亚基编码的基因。包含的基因如下(前面的 编号表示每种情况下相关的酶参与的反应):

(1.)由SEQ ID NO.5(speA基因)或39(speA基因)定义的赖 氨酸和/或精氨酸脱羧酶(E.C.4.1.1.18或E.C.4.1.1.19),以及

(2.)由SEQ ID NO.49(ywhG基因)定义的精胺酶(E.C.3.5.1.11)。

从它们推演的氨基酸序列分别被标明在SEQ ID NO.6、40和50 中。因此可以在本发明的过程中将这些特定的基因产物鉴定为包含在 合成尸胺和/或腐胺的代谢途径(作为赖氨酸和/或精氨酸代谢的一部 分)中。

因此,在本发明的优选方法中,被功能性失活的酶与来自地衣芽 孢杆菌DSM13的下列蛋白之一同源,该酶在相关微生物中具有天然活 性:

(1.)由SEQ ID NO.6或40定义的赖氨酸和/或精氨酸脱羧酶(E.C. 4.1.1.18或E.C.4.1.1.19),以及

(2.)由SEQ ID NO.50定义的精胺酶(E.C.3.5.1.11)。

在本发明的优选方法中,优选通过失活基因使酶在基因水平上被 功能性失活,该基因对应于为来自地衣芽孢杆菌DSM13的下列蛋白之 一编码的核酸:

(1.)由SEQ ID NO.5(speA基因)或39(speA基因)定义的赖 氨酸和/或精氨酸脱羧酶(E.C.4.1.1.18或E.C.4.1.1.19),以及

(2.)由SEQ ID NO.49(ywhG基因)定义的精胺酶(E.C.3.5.1.11)。

这是因为对于所陈述的问题,本发明优选旨在发现从起因上解决 的方法,即在分子生物学水平上使用的方法。实施例3解释了如何进 行相应的缺失;其它与此有关的表述在下面给出。

因此,在本发明的优选方法中,为了在基因水平上进行失活,使 用了在本发明上面指定的区域内与

(1.)SEQ ID NO.5或39以及

(2.)49

同源的核酸之一,在每种情况下优选这些序列之一的一个部分,特别 优选两个部分,其中在每种情况下这些部分包含至少70个连续的位置。

本发明的另一个实施方案是使用对应于为来自地衣芽孢杆菌 DSM13的下列蛋白之一编码的核酸的基因,在微生物中、在基因水平 上对合成尸胺和/或腐胺的代谢途径(作为赖氨酸和/或精氨酸代谢的一 部分)进行功能性失活:

(1.)由SEQ ID NO.5(speA基因)或39(speA基因)定义的赖 氨酸和/或精氨酸脱羧酶(E.C.4.1.1.18或E.C.4.1.1.19),以及

(2.)由SEQ ID NO.49(ywhG基因)定义的精胺酶(E.C.3.5.1.11)。

与前面作出的关于相应的方法相同的陈述原则上也适用于这种应 用。

因此,本发明的核酸在本发明中的优选应用是在上面指明的区域 内对与

(1.)SEQ ID NO.5或39以及

(2.)49

同源的序列进行功能性失活,在每种情况下优选这些序列之一的一个 部分,特别优选两个部分,其中在每种情况下这些部分包含至少70个 连续的位置。

其它基于这些发酵工艺和应用的实施方案将在下面详细描述。

在上述5条代谢途径的每一条上的基因和/或核酸的本发明所述应 用的优选实施方案中,功能性失活发生在微生物发酵过程中。

这是因为按照陈述的问题,目的是在基因水平上改善发酵。在通 过这些基因和/或核酸进行了相应修饰的微生物的发酵中,预计有气味 和/或有毒的物质的量将少于用未修饰的菌株产生的量。这种优点,当 出现在发酵过程中时,对于本发明来说是优选的,因为它对生产工艺 即发酵工艺和随后的后处理都有有利的影响。

在任何这种类型的优选应用中(如果存在的话),随着优选性的 增加,每条代谢途径((1.)合成异戊酸的途径,(2.)合成2-甲基丁酸和 /或异丁酸的途径,(3.)合成丁醇和/或丁酸的途径,(4)合成丙酸的途径 和/或(5.)合成尸胺和/或腐胺的途径)中提到的基因中的2、3、或4个 被失活。

这是因为,正如已经解释的那样,在个别情况下,微生物可以通 过激活替代途径或至少是能催化类似反应的酶而避开失活,从而继续 形成相关的有气味和/或有毒物质。这个问题具体来说可以通过阻断多 个单独的反应来解决。

在任何这种类型的优选应用中,随着优选性的增加,代谢途径((1.) 合成异戊酸的途径,(2.)合成2-甲基丁酸和/或异丁酸的途径,(3.)合成 丁醇和/或丁酸的途径,(4)合成丙酸的途径和/或(5.)合成尸胺和/或腐 胺的途径)中的2、3、4或5条(如果相关微生物中存在的话)被至 少部分阻断。

这是因为,首先,单个反应的失活可能阻断多条这样的途径。例 如,这适用于出现在前3个提到的代谢途径中的由SEQ ID NO.9,11 或27(yusJ基因)定义的丁酰辅酶A脱氢酶(E.C.1.3.99.25);或者 适用于下面的3个酶或酶组,它们同等地参与了前面提到的两条途径: 由SEQ ID NO.46定义的3-甲基-2-酮丁酸脱氢酶或2-酮戊二酸脱氢酶 E1(E.C.1.2.4.2),由SEQ ID NO.10、12、22或28定义的酰基辅酶A 脱氢酶(E.C.1.3.99.-)的亚基,以及由SEQ ID NO.16、18、20或42定 义的烯酰辅酶水合酶(蛋白)(E.C.4.2.1.17)。在这些情况中,酶的活 性也是参照上述的和图中标明的反应来确定的。

其次,可以通过众所周知的分子生物学方法平行地失活多个基因, 以便原则上可以关闭所有这些途径,并获得相应的所需要的发酵工艺。

在所有这些本发明的基因和/或描述的核酸的应用的一个替代实 施方案中,在每种情况下,使用为无活性蛋白编码并具有点突变的核 酸。

这种类型的核酸可以通过已知的点突变方法产生。这样的方法在 例如相关的手册中有描述,例如Fritsch,Sambrook和Maniatis的《分 子克隆实验指南》(冷泉港实验室出版社,纽约,1989)。此外,现 在有大量的商业化制作的试剂盒可以使用,例如Stratagene公司(La Jolla,USA)的Quick试剂盒。其原理是合成具有单个交换的寡 核苷酸(错配引物),然后与单链形式的基因杂交;随后的DNA聚合 产生了相应的点突变。为了达到这个目的,可能使用这些基因各自的 种特异性序列。由于高度的同源性,在本发明中在序列表中提供的核 苷酸序列基础上执行该反应是可能的和特别有利的。这些序列也可以 用来为相关的种设计适合的错配引物。

在所有这些本发明的基因和/或描述的核酸的应用的一个替代实 施方案中,在每种情况下使用了具有缺失突变或插入突变的核酸,优 选包括边界序列,在每种情况下包含蛋白编码区的至少70个到150个 核酸位置。

这些方法对于本专业人员来说也是熟知的。因此使用限制性内切 酶在适当的转化载体上切除相关基因的一部分,然后将载体转入目的 宿主,通过直到那时仍有可能的同源重组将有活性的基因用无活性的 拷贝替代,从而有可能防止宿主细胞中一种或多种描述的基因产物的 形成。在插入突变的实施方案中,可能只需要在完整的基因中间导入 另一个基因例如选择性标记,或用其替换基因的一部分。突变事件的 表型检查可以通过已知的方式进行。

为了保证每种情况下在导入到细胞中的缺陷基因与内源性存在于 例如染色体上的完整基因拷贝之间的这种重组事件的必然出现,根据 本领域的现有知识,每种情况下在不一致部分的两边界序列中需要有 至少70到150个连续的核酸位置是一致的,位于它们之间的部分并不 重要。因此,优选的实施方案中,包含的两个侧翼区至少有一个具有 这样的大小。

在这种应用的替代实施方案中,使用的核酸含有总共两个核酸片 段,它们在每种情况下包含至少70个到150个核酸位置,并且至少部 分、优选完全位于蛋白编码区的侧翼。关于这一点,可以通过已知的 方法从已知的序列开始确定侧翼区,例如以基因组DNA制备物为模板 借助外向方向的PCR引物(锚定PCR)。这是因为为了通过同源重组 交换两个基因拷贝并不强制要求片段为蛋白编码。根据本发明,可以 在序列表中指示的核苷酸序列的基础上为其它种的革兰氏阳性细菌, 其中特别是芽孢杆菌属的菌种设计为此所需的引物。作为这种实验方 法的一种替代方式,有可能从例如枯草芽孢杆菌数据库、例如法国巴 黎的巴斯德研究所的SubtiList数据库 (http://genolist.pasteur.fr/SubtiList/genome.cgi)或实施例2中指定的数 据库中获得这样的区域,它们至少有一部分为相关菌种的非编码基因。

具体来说,本发明的目的在于提供遗传修饰的微生物用于生物技 术生产。因此,至少一个基因被功能性失活的每个微生物都代表本发 明的一个实施方案,其中该基因对应于为下面的一种地衣芽孢杆菌 DSM13的蛋白编码的核酸:

-由SEQ ID NO.1定义的推测的支链氨基酸氨基转移酶(E.C. 2.6.1.42),

-由SEQ ID NO.3定义的推测的支链氨基酸氨基转移酶(E.C. 2.6.1.42),

-由SEQ ID NO.5(speA基因)定义的赖氨酸和/或精氨酸脱羧酶 (SpeA蛋白;E.C.4.1.1.18或E.C.4.1.1.19),

-由SEQ ID NO.7(yugJ基因)定义的NADH依赖性丁醇脱氢酶 A(YugJ蛋白;E.C.1.1.1.--),

-由SEQ ID NO.9定义的丁酰辅酶A脱氢酶(E.C.1.3.99.25)或 酰基辅酶A脱氢酶(E.C.1.3.99.-),

-由SEQ ID NO.11定义的丁酰辅酶A脱氢酶(E.C.1.3.99.25)或 酰基辅酶A脱氢酶(E.C.1.3.99.-),

-由SEQ ID NO.13定义的3-羟基丁酰辅酶A脱氢酶(E.C. 1.1.1.157),

-由SEQ ID NO.15定义的推测的烯酰辅酶A水合酶蛋白(E.C. 4.2.1.17),

-由SEQ ID NO.17定义的可能的烯酰-(3-羟基异丁酰)-辅酶A水 解酶蛋白,

-由SEQ ID NO.19(echA8基因)定义的可能的烯酰辅酶A水合 酶(EchA8蛋白;E.C.4.2.1.17),

-由SEQ ID NO.21定义的酰基辅酶A脱氢酶(E.C.1.3.99.-),

-由SEQ ID NO.23(acsA基因)定义的乙酸-辅酶A连接酶或丙 酸-辅酶A连接酶(或合成酶,AcsA蛋白,E.C.6.2.1.1),

-由SEQ ID NO.25(yngF基因)定义的3-羟基丁酰辅酶A脱水 酶(YngF蛋白;E.C.4.2.1.55),

-由SEQ ID NO.27(yusJ基因)定义的丁酰辅酶A脱氢酶(YusJ 蛋白;E.C.1.3.99.25)或酰基辅酶A脱氢酶(E.C.1.3.99.-),

-由SEQ ID NO.29(ykwC基因)定义的3-羟基异丁酸脱氢酶 (YkwC蛋白;E.C.1.1.1.31)或氧化还原酶(E.C.1.1.-.-),

-由SEQ ID NO.31定义的可能的磷酸丁酰转移酶(E.C. 2.3.1.19),

-由SEQ ID NO.33定义的可能的丁酸激酶(E.C.2.7.2.7),

-由SEQ ID NO.35(acsA基因)定义的乙酸-辅酶A连接酶或合 成酶或丙酸-辅酶A连接酶或合成酶(AcsA蛋白;E.C.6.2.1.1),

-由SEQ ID NO.37(ytcI基因)定义的乙酸-辅酶A连接酶或丙酸 -辅酶A连接酶(Ytcl蛋白;E.C.6.2.1.1),

-由SEQ ID NO.39(speA基因)定义的赖氨酸和/或精氨酸脱羧 酶(speA蛋白;E.C.4.1.1.18或E.C.4.1.1.19),

-由SEQ ID NO.41(ysiB基因)定义的可能的烯酰辅酶A水合 酶(E.C.4.2.1.17),

-由SEQ ID NO.43定义的3-羟基酰基辅酶A脱氢酶(E.C. 1.1.1.35)类似物,

-由SEQ ID NO.45定义的3-甲基-2-酮丁酸脱氢酶或2-酮戊二酸脱 氢酶E1(E.C.1.2.4.2),

-由SEQ ID NO.47(yhfL基因)定义的可能的乙酸-辅酶A连接酶 或丙酸-辅酶A连接酶(YhfL蛋白;E.C.6.2.1.1)或酸-辅酶A连接酶 (E.C.6.2.1.-),或

-由SEQ ID NO.49(ywhG基因)定义的精胺酶(E.C.3.5.1.11)。

就此而言,“对应”意味着在每种情况下被考虑的生物体基因编 码的基因产物具有上述的各自代谢途径中的同样的生物化学活性。同 时,一般来说,该生物体中体内翻译的所有那些基因在每种情况下与 来自地衣芽孢杆菌的基因显示出最高的同源性(通常高于40%的同一 性,如同通过实施例2中进行的两个序列的比对所发现的那样)。

其中,根据上面的陈述,在每种情况下随着优选性的增加,微生 物中每条代谢途径((1.)合成异戊酸的途径,(2.)合成2-甲基丁酸和/ 或异丁酸的途径,(3.)合成丁醇和/或丁酸的途径,(4)合成丙酸的途径和 /或(5.)合成尸胺和/或腐胺的途径)中提到的基因中的2、3、或4个被 失活。

此外,根据上面的陈述,在每种情况下随着优选性的增加,微生 物中的代谢途径((1.)合成异戊酸的途径,(2.)合成2-甲基丁酸和/或异 丁酸的途径,(3.)合成丁醇和/或丁酸的途径,(4)合成丙酸的途径和/或 (5.)合成尸胺和/或腐胺的途径)中的2、3、4或5条被至少部分阻断。

此外,其中在每种情况下,优选的微生物是细菌。

这是因为它们对于生物技术生产来说特别重要。另一方面,芽孢 杆菌属的微生物的相关途径已经被描述。

其中在每种情况下优选的微生物是革兰氏阴性细菌,特别是大肠 杆菌、克雷伯氏杆菌、假单胞菌或黄单胞菌属的细菌,特别是大肠杆 菌K12、大肠杆菌B或植生克雷伯氏杆菌(klebsiella planticola)的菌 株,最特别的是大肠杆菌BL21(DE3)、大肠杆菌RV308、大肠杆菌 DH5α、大肠杆菌JM109、大肠杆菌XL-1或植生克雷伯氏杆菌(Rf)的衍 生菌株。

这是因为它们是用于基因的分子生物学操作,例如克隆(参见实 施例)的重要菌株,此外也是重要的生产菌株。

作为替代的方案,在每种情况下,革兰氏阳性细菌的微生物是优 选的,特别是芽孢杆菌、葡萄球菌或棒状杆菌属的细菌,更特别是缓 慢芽孢杆菌(Bacillus lentus)、地衣芽孢杆菌(B.licheniformis)、解 淀粉芽孢杆菌(B.amyloliquefaciens)、枯草芽孢杆菌(B.subtilis)、 球形芽孢杆菌(B.globigii)或嗜碱芽孢杆菌(B.alcalophilus)、肉葡 萄球菌(Staphylococcus carnosus)或谷氨酸棒状杆菌(Corynebacterium glutamicum)菌株,其中非常特别优选的是地衣芽孢杆菌DSM13。

这是因为这些菌株对于生物技术生产有价值的产物和蛋白来说是 特别重要的,因为它们天然能够将产物和蛋白分泌到周围的培养基。 另一方面,它们与用于本申请的地衣芽孢杆菌更加相近,因此在每种 情况下描述的和从公开的序列中得出的工作步骤,随着与地衣芽孢杆 菌DSM13得亲缘程度增加将进行得更为成功。因此,可以假定例如序 列表中指示的一个基因,在经过点突变后,可以在相关菌种中直接用 于缺失突变,而不需要为此目的从菌株本身中分离同源基因。

具体来说,本发明的目的在于改进发酵工艺。因此,上面描述的 本发明的发酵微生物的每种方法都代表了本发明的实施方案。

这些方法和上述的方法在每种情况下涉及对描述的5条代谢途径 之一的影响,这些方法具体来说生产了有价值的产品,特别是低分子 量化合物或蛋白。

这是因为它们是通过微生物发酵进行生物技术生产的基本应用领 域。

在每种情况下,在优选的方法中低分子量化合物是天然产物、膳 食补剂或药物相关的化合物。

这是因为它们是通过微生物发酵进行生物技术生产的重要产品 组。

在这样的通过微生物发酵生产蛋白的生物技术方法中,在每种情 况下优选方法中的蛋白是酶,特别是α-淀粉酶、蛋白酶、纤维素酶、 脂酶、氧化还原酶、过氧化物酶、漆酶、氧化酶和半纤维素酶中的一 种。

这是因为它们是在工业规模上生产的重要酶类,可以掺入到例如 去污剂或清洁剂组合物中。

此外,本发明提供的基因产物可用于其它的应用。因此,本发明 也可以通过在适合于本发明基因产物的生物化学性质的反应混合物或 过程中使用任何该基因产物来执行,这些基因产物如前所述参照SEQ ID NO.2、4、6、8、10、12、14、16、18、20、22、24、26、28、30、 32、34、36、38、40、42、44、46、48或50来确定。

其中优选的应用包括用于(1.)合成异戊酸、(2.)合成2-甲基丁酸和 /或异丁酸、(3.)合成丁醇和/或丁酸、(4.)合成丙酸和/或(5.)合成尸胺 和/或腐胺,在条件适合时可以与其它的酶适当组合使用。

因此,所述的代谢途径的产物是简单的有机化学化合物,它们在 化学中肯定有需要,例如将它们用作更复杂的合成的起始材料。通过 使用适当的酶可以使其制备得到相当的简化,特别是包含了立体化学 反应时,因为在大多数情况下,这些酶特异性地形成一种对映体。当 这样的合成路线中至少有一个反应步骤由生物催化剂催化时,所用的 术语叫做生物转化。本发明的所有基因产物在原则上都适用于此。

下面的实施例将对本发明进行进一步的说明。

实施例

所有的分子生物学工作步骤都参照例如在Fritsch,Sambrook和 Maniatis的手册《分子克隆实验指南》(冷泉港实验室出版社,纽约, 1989)中或类似的相关工作中指出的标准方法来进行。酶和构建试剂 盒的使用参照各自制造商的说明书

实施例1

从地衣芽孢杆菌DSM13中鉴定SEQ ID NO.1、3、5、7、9、11、 13、15、17、19、21、23、25、27、29、31、33、35、37、39、41、 43、45、47和49中显示的核酸

通过标准方法从地衣芽孢杆菌DSM13菌株中制备基因组DNA, 任何人都可以从Deutsche Sammlung von Mikroorganismen und Zellkulturen GmbH,Mascheroder Weg 1b,38124 Braunschweig (http://www.dsmz.de)获得该菌株,将基因组DNA机械分级,然后在0.8% 的琼脂糖凝胶中通过电泳进行分级。为了对较小的片段进行鸟枪法克 隆,将大小在2到2.5kb的片段从琼脂糖凝胶上洗脱下来,脱磷酸化, 然后作为平末端片段连接到载体pTZ19R-Cm的SmaI限制性酶切位 点中。该载体是从Fermentas(St.Leon-Rot)获得的质粒pTZ19R的衍生 物,被赋予了氯霉素抗性。这样就获得了较小片段的基因文库。在第 二次鸟枪法克隆中,通过酶SauIIIaI部分消化获得的基因组片段被连 接到Stratagene公司(La Jolla,USA)的SuperCos 1载体系统(“粘粒 载体试剂盒”)中,从而产生了涵盖主要是较大片段的基因文库。

从用相关基因文库转化获得的大肠杆菌DH5α中分离相关的重组 质粒并进行序列测定(D.Hannahan(1983):对大肠杆菌转化的研究, J.Mol.Microbiol.,166卷,557-580页)。在这种情况下使用染料终止方 法(染料终止剂化学),通过自动测序仪MegaBACE 1000/4000 (Amersham Bioscience,Piscataway,USA)和ABI Prism 377(Applied Biosystems,Foster City,USA)进行。

通过这种方法,获得了本申请的序列表中指示的序列SEQ ID NO. 1、3、5、7、9、11、13、15、17、19、21、23、25、27、29、31、33、 35、37、39、41、43、45、47和49。从它们推演出的氨基酸序列,分 别显示在SEQ ID NO.2、4、6、8、10、12、14、16、18、20、22、24、 26、28、30、32、34、36、38、40、42、44、46、48和50中,每个的 号码比相关的核酸的号码高1。

实施例2

序列同源性

在确定了实施例1中的DNA和氨基酸序列后,通过在数据库 GenBank(国家生物技术信息中心NCBI,国立卫生研究院,Bethesda, MD,USA;http://www.ncbi.nlm.nih.gov)、英国剑桥的EMBL欧洲生 物信息学研究所(EBI)(http://www.ebi.ac.uk)、Swiss-Prot(日内 瓦生物信息学(GeneBio)S.A.,日内瓦,瑞士, http://www.genebio.com/sprot.html)和PIR(蛋白信息资源,国家生物 医学研究基金会,Georgetown大学医学中心,华盛顿,DC,USA, http://www.pir.georgetown.edu)中进行搜索,可以确定到目前为止公开 的在每种情况下最相似的同源序列。在这种情况下选择nr(不重复的) 选项。

被确定的DNA和氨基酸序列通过比对进行相互比较,以确定同源 程度;用于这种比较的计算机程序是VectorSuite第七版,它可 以从Informax公司(Bethesda,USA)获得。在这种情况下,使用该程 序的标准参数,意味着对于DNA序列的比较来说,K-元组大小(tuple size)是2,最佳对线数量为4,窗口大小为4,间隙罚分是5,间隙 断开罚分(gap opening penalty)是15,间隙扩展罚分是6.66。对于氨 基酸序列的比较来说,使用下面的标准参数:K-元组大小是1,最佳对 角线数量为5,窗口大小为5,间隙罚分是3,间隙断开罚分是10,间 隙扩展罚分是0.1。这些序列比较的结果汇编在下面的表1中,此外表 中还包含了各自酶的名称、功能、E.C.编号和相关的代谢途径。目前已 知的酶的编号与上述的数据库中的命名一致。

表1:与实施例1中确定的基因和蛋白最相似的相应的基因和蛋白

其中的含义是:

ID本申请的序列表中指示的SEQ ID NO.;

E.C.No.按照国际酶分类(IUBMB的酶命名)的编号。

  ID   酶的名称(可   能的基因)和   适当的其它信   息   E.C.No.   代谢途径   在DNA水平上   与最相关的序   列的同一性%   在蛋白水平上   与最相关的序   列的同一性%   1,2   推测的支链氨   基酸氨基转移   酶   2.6.1.42   缬氨酸/异亮   氨酸代谢   与   gb|AE017003.   1|(B.cereus   ATCC 14579   的18段完整   的基因组序列   中的第6段)   具有62.40%   的同一性   与B.anthracis   Ames的氨基转   移酶IV   (NP_655296.1)   具有69%的同   一性

  3,4   推测的支链氨   基酸氨基转移   酶   2.6.1.42   缬氨酸/异亮   氨酸代谢   与   emb|Z49992.1|   BS CELABCD   (B.subtilis   的基因celA、   celB、celC、   celD和ywaA)   具有73.80%   的同一性   与B.subtilis   168的支链氨   基酸氨基转移   酶   (NP_391734.1)   具有79%的同   一性   5,6   赖氨酸和/或   精氨酸脱羧酶   (speA)   4.1.1.18或   4.1.1.19   尸胺和/或腐   胺合成(赖氨   酸和/或精氨   酸代谢)   与   emb|X58433.1|   BS CAD DNA   (B.subtilis赖   氨酸脱羧酶的   cad基因)具   有74.00%的   同一性   与B.subtilis的   赖氨酸脱羧酶   (NP_389346;   A54546)具有   85%的同一性   7,8   NADH依赖性   丁醇脱氢酶A   (yugJ)   1.1.1.-   丁酸代谢   与   emb|Z93934.1|   BS Z93934   (B.subtilis从   patB到yugK   的基因组   DNA片段)具   有76.30%的   同一性   与B.subtilis   168的NADH   依赖性丁醇脱   氢酶   (NP_391015.1)   具有89%的同   一性

  9,10   酰基辅酶A脱   氢酶(原文   如此,即在序   列表中更经常   被标明的)/   丁酰辅酶A脱   氢酶   1.3.99.-   /1.3.99.25   亮氨酸代谢   缬氨酸/异亮   氨酸代谢,丁   酸代谢   与   emb|Z49782.1|   BS DNA320D   (B.subtilis染   色体DNA   320-321度的   区域)具有   74.70%的同一   性   与B.cereus   ATCC 14579的   短链特异性酰   基辅酶A脱氢   酶   (NP_835003.1)   具有82%的同   一性   11,12   酰基辅酶A脱   氢酶(原文   如此,即在序   列表中更经常   被标明的)/   丁酰辅酶A脱   氢酶。第一个   密码子在体内   应该被翻译成   甲硫氨酸。   1.3.99.-   亮氨酸代谢   与   emb|Z49782.1|   BS DNA320D   (B.subtilis染   色体DNA   320-321度的   区域)具有   59.30%的同一   性   与B.anthracis   Ames的酰基辅   酶A脱氢酶   (NP_653803.1)   的C-末端结构   域具有63%的   同一性   13,14   3-羟基丁酰辅   酶A脱氢酶   1.1.1.   157   丁酸代谢   与   gb|AE017015.   1|(B.cereus   ATCC 14579   的18段完整   的基因组序列   中的第18段)   具有62.40%   的同一性   与B.anthracis   Ames的3-羟   基酰基辅酶A   脱氢酶   (NP_653804.1)   的NAD结合结   构域具有65%   的同一性

  15,16   推测的烯酰辅   酶A水合酶蛋   白   4.2.1.17   亮氨酸代谢,   缬氨酸/异亮   氨酸代谢   与   emb|Y14078.1|   BS Y14078(B.   subtilis的染色   体DNA中位   于glyB-prsA   区域下游的   8.7Kb片段)   具有61.00%   的同一性   与B.subtilis   168的YhaR   (CAB12828.2)   具有58%的同   一性   17,18   可能的烯酰   -(3-羟基异丁   酰)-辅酶A   水解酶蛋白   尚未指派   亮氨酸代谢,   缬氨酸/异亮   氨酸代谢   与   gb|AE017031.   1|(B.anthracis   Ames的18段   完整的基因组   序列中的第8   段)具有   61.90%的同一   性   与B.cereus   ATCC 14579的   3-羟基异丁酰   辅酶A水解酶   (NP_832055.1;   AAP09256)具   有62%的同一   性   19,20   可能的烯酰辅   酶A水合酶   (echA8)。第一   个密码子在体   内应该被翻译   成甲硫氨酸。   4.2.1.17   亮氨酸代谢,   缬氨酸/异亮   氨酸代谢   与   gb|AC084761.   2|(Gallus   gallus的   WAG-69H2克   隆的完整序   列)具有   43.50%的同一   性   与B subtilis   168的3-羟基   丁酰辅酶A脱   水酶   (NP_390732.1)   具有48%的同   一性

21,22   酰基辅酶A脱   氢酶   1.3.99.-   亮氨酸代谢,   缬氨酸/异亮   氨酸代谢   与   gb|AE015940.   1|(Clostridium   tetani E88的   10段完整的基   因组序列中的   第5段)具有   49.90%的同   一性   与B.cereus   ATCC 14579的   酰基辅酶A脱   氢酶   (NP_832051.1)   具有61%的同   一性 23,24   乙酸-辅酶A   合成酶(因此   指示在序列表   中)或丙酸辅   酶A连接酶   (acsA)   6.2.1.1   丙酸代谢   与   dbj|AP001511.   1|(B.   halodurans的   基因组DNA   的14段中的   第5段)具有   63.00%的同一   性   与B.   halodurans的   乙酰-辅酶A合   成酶   (NP_242003.1)   具有61%的同   一性

25,26   3-羟基丁酰辅   酶A脱水酶   (yngF)   4.2.1.55   丁酸代谢   与   emb|Y13917.1|   BS Y13917(B.   subtilis的   ppsE、yngL、   yngK、yotB、   yngJ、yngI、   yngH、yngG   和yngF基因   以及ppsD和   yngE的部分   基因)具有   63.8%的同一   性   与B.subtilis的   羟基丁酰辅酶   A脱水酶   (AAF32340.1)   具有65%的同   一性 27,28   酰基辅酶A脱   氢酶(原文   如此,即在序   列表中更经常   被标明的)/   丁酰辅酶A脱   氢酶(yusJ)   1.3.99./1.3   .99.   25   亮氨酸代谢,   缬氨酸/异亮   氨酸代谢,丁   酸代谢   与   emb|Y13917.1|   BS Y13917(B.   subtilis的   ppsE、yngL、   yngK、yotB、   yngJ、yngI、   yngH、yngG和   yngF基因以及   ppsD和yngE   的部分基因)具   有72.90%的同   一性   与B.subtilis   168的丁酰辅   酶A脱氢酶   (NP_389708.1)   具有82%的同   一性

  29,30   3-羟基异丁酸   脱氢酶/假定   的氧化还原酶   (原文如此,   即在序列表中   更经常被标   明)(ykwC)   1.1.1.31或   1.1.-.-   缬氨酸代谢   与   emb|AJ222587.1|   BS16829KB(B.   subtilis从ykwC   基因到cse15基   因的29kB的   DNA片段)具有   72.80%的同一   性   与B.subtilis   168的3-羟基   异丁酸脱氢酶   (NP_389279.1)   具有81%的同   一性   31,32   可能的磷酸丁   酰转移酶   2.3.1.19   丁酸代谢   与   gb|S81735.1|   S81735(亮氨   酸脱氢酶)具   有46.30%的   同一性   与B.subtilis   168的磷酸丁   酰转移酶   (NP_390289.1)   具有65%的同   一性   33,34   可能的丁酸激   酶   2.7.2.7   丁酸代谢   与   emb|Z99116.2|   BS UB0013(B.   subtilis的完整   基因组的21段   中的第13段:从   2409151到   2613687)具有   72.50%的同一   性   与B.subtilis   168的支链脂   肪酸激酶   (NP_390287.1)   具有80%的同   一性

35,36   乙酰-辅酶A   合成酶(因此   指示在序列表   中)或丙酸辅   酶A连接酶   (acsA)   6.2.1.1   丙酸代谢   与   emb|Z99119.2|   BS UB0016(B.   subtilis的完整   基因组的21段   中的第16段:   从3013458到   3213379)具有   74.90%的同一   性   与B.subtilis   168的乙酰-辅   酶A合成酶   (NP_390846.1)   和B.subtilis   的乙酸-辅酶A   连接酶   (P39062,   S39646)具有   81%的同一性 37,38   乙酸-辅酶A   连接酶(因此   指示在序列表   中)或丙酸辅   酶A连接酶   (ytcI)。第一个   密码子在体内   应该被翻译成   甲硫氨酸。   6.2.1.1   丙酸代谢   与   emb|Z99119.2|   BS UB0016   (B.subtilis   的完整基因组   的21段中的   第16段:从   3013458到   3213379)具有   70%的同一性   与B.subtilis   168的乙酸-辅   酶A连接酶   (NP_390834.1,   E69989)具有   73%的同一性 39,40   赖氨酸和/或   精氨酸脱羧酶   (speA)   4.1.1.18   or   4.1.1.19   尸胺和/或腐   胺合成(赖氨   酸和/或精氨   酸代谢)   与   emb|Z99104.2|   BS UB0001   (B.subtilis   的完整基因组   的21段中的   第1段:从1   到213080)具   有63.40%的   同一性   与B.subtilis   168的赖氨酸   脱羧酶   (NP_387908.1)   和B.perfrigens   的赖氨酸脱羧   酶(NP_976355)   具有62%的同   一性

  41,42   可能的烯酰辅   酶A水合酶   (ysiB)   4.2.1.17   亮氨酸代谢,   缬氨酸/异亮   氨酸代谢   与   emb|Z75208.1|   BS Z75208   (B.subtilis的基   因组序列的   89009bp)具有   70.30%的同一   性   与B.subtilis   168的3-羟基   丁酰辅酶A脱   水酶   (NP_390732.1)   具有73%的同   一性   43,44   3-羟基酰基辅   酶A脱氢酶类   似物   1.1.1.35   异亮氨酸代   谢   与   emb|Z99120.2|   BS UB0017   (B.subtilis   的完整基因组   的21段中的   第17段:从   3213330到   3414388)具有   71.60%的同一   性   B.subtilis 168   的3-羟基酰基   辅酶A脱氢酶   (NP_391163.1)   具有76%的同   一性   45,46   3-甲基-2-酮   丁酸脱氢酶   /2-酮戊二酸   脱氢酶E1组   分(原文如此,   即在序列表中   更经常被标明   的)   1.2.4.2   亮氨酸代谢,   缬氨酸/异亮   氨酸代谢   与   emb|X54805.1|   BS ODHA(B.   subtilis的2-酮   戊二酸脱氢酶   的odhA基因)   具有75.70%   的同一性   与B.subtilis   的2-酮戊二酸   脱氢酶E1亚   基   (CAB13829.2)   具有78%的同   一性

47,48   可能的酸-辅   酶A连接酶   (yhfL)   6.2.1.-   丙酸代谢   与   gb|AE017001.   1|(B.cereus   ATCC 14579   的18段完整   的基因组序列   中的第4段)   具有62.20%   的同一性   与B.subtilis   168的长链脂   肪酸-辅酶A连   接酶   (NP_388908.1)   具有72%的同   一性 49,50   精胺酶   (ywhG)   3.5.1.11   尸胺和/或腐   胺合成(赖氨   酸和/或精氨   酸代谢)   与B.subtilis   的BSUB0020   基因   (Genebank   中的完整基因   组序列)具有   80.9%的同一   性   与B.subtilis   168的精胺酶   (精胺尿素水   解酶)(P70999)   具有95%的同   一性

显然,发现的基因和从其推断的基因产物分别是新的基因和蛋白, 与迄今为止公开的现有技术中的基因和蛋白有显著的不同。

实施例3

地衣芽孢杆菌中SEQ ID NO.1、3、5、7、9、11、13、15、17、 19、21、23、25、27、29、31、33、35、37、39、41、43、45、47和 49中显示的基因中的一个或多个的功能性失活

制备缺失载体的原理

这些基因中的每个可以通过例如所谓的缺失载体来进行功能性失 活。该方法被描述在例如J.等(1991)的论文“解淀粉芽孢 杆菌的遗传操作(Genetic manipulation of Bacillus amyloliquefaciens)”; J.Biotechnol.,19卷,221-240页中。

适合于此的载体是pE194,其特征被描述在T.J.Gryczan等(1982) 的论文“质粒pE194在枯草芽孢杆菌中的复制和不相容性质”,J. Bacteriol.,152卷,722-735页中。该缺失载体的优点是它具有温度依赖 性的复制起点。pE194在被转化的细胞中能够在33℃下复制,所以最 初在该温度下筛选成功的转化。然后将含有载体的细胞在42℃下培 养。缺失载体在该温度下不再复制,并施加选择压力使质粒通过以前 选择的同源区域整合到染色体中。然后通过第二个同源区域发生的第 二次同源重组导致将载体与完整的基因拷贝一起从染色体上切除,从 而在体内删除位于染色体上的基因。第二次重组的另一种可能性是整 合的逆反应,意味着载体重组出染色体,因此染色体上的基因将完整 保留。因此必须通过现有的方法对基因缺失进行检测,例如在用适当 的酶对染色体DNA进行限制性消化后进行southern杂交检测,或在 PCR技术的帮助下在被扩增的区域的大小的基础上进行检测。

因此必需选择被删除基因的两个同源区域,在每种情况下每个区 域包含至少70个碱基对,例如位于被选定基因的5’区域和3’区域。它 们被克隆到载体中,以此方式使得它们位于失活蛋白的编码部分的两 侧,或直接相连,不含中间的区域。这样就获得了缺失载体。

本文涉及的基因的删除

本发明的缺失载体是通过对每种情况下这些目的基因中的一个基 因的5’和3’区域进行PCR扩增来构建的。序列表中显示的序列SEQ ID NO.1、3、5、7、9、11、13、15、17、19、21、23、25、27、29、31、 33、35、37、39、41、43、45、47和49可用于设计适合的引物,它们 来源于地衣芽孢杆菌,但是由于预期的同源性,应该也适合于其它菌 种,特别是芽孢杆菌属的菌种。

两个扩增的区域经过适当的中间克隆,以直接相连的方式克隆到 用于这种操作的载体上,例如在适合于大肠杆菌的克隆步骤的pUC18 载体上。

下一步是亚克隆到被选择用来缺失的载体pE194中,然后将其转 化到枯草芽孢杆菌DB 104中,这可以通过例如原生质体转化的方法, 参考Chang & Cohen(1979;“用质粒DNA高频率转化枯草芽孢杆菌的 原生质体”;Molec.Gen.Genet.(1979),168卷,111-115页)。所有的工 作步骤必须在33℃下进行,以确保载体的复制。

接下来,经过了中间克隆的载体通过原生质体转化方法转化到所 需的宿主菌株,在此情况下是地衣芽孢杆菌中。通过这种方法获得并 通过常规方法(通过质粒的抗性标记进行筛选;通过质粒制备和插入 片段的PCR检查)被鉴定为阳性的转化子随后在42℃下培养,加入 红霉素造成对质粒存在的选择压力。缺失质粒不能在该温度下复制, 只有其中的载体整合到了染色体上的细胞能够存活,这种整合最可能 发生在同源的或一致的区域中。然后可以通过在无红霉素选择压力下 于33℃培养来诱导缺失载体的切除,染色体编码的基因被完全从染色 体上删除。最后在用适当的酶对染色体DNA进行限制性消化后通过 southern杂交检查删除的成功。

这种相关基因被删除的转化子一般还可以通过限制形成由相关的 代谢途径产生的有气味或有毒的物质来鉴别。在细胞不具有合成相关 化合物的替代途径的情况下,相关的代谢途径被完全阻断,从而使该 化合物完全不再形成,通过这种方式修饰的菌株不再具有相关有气味 的成分。

附图简述

图1:形成异戊酸的代谢途径。

解释:参见文本。

图2:形成2-甲基丁酸和/或异丁酸的代谢途径;形成2-甲基丁 酸的方面。

解释:参见文本。

图3:形成2-甲基丁酸和/或异丁酸的代谢途径;形成异丁酸的 方面。

解释:参见文本。

图4:形成丁醇和/或丁酸的代谢途径。

解释:参见文本。

图5:形成丙酸的代谢途径。

解释:参见文本。

图6:形成尸胺和/或腐胺的代谢途径;形成尸胺的方面。

解释:参见文本。

图7:形成尸胺和/或腐胺的代谢途径;形成腐胺的方面。

解释:参见文本。

序列表

<110>汉高两合股份公司(Henkel Kommanditgesellschaft auf Aktien)

<120>产生有气味物质的地衣芽孢杆菌新基因产物以及在其基础上改进的生物技术生产方法 (Neue,Geruchsstoffe bildende Genprodukte von Bacillus licheniformis und darauf aufbauende verbesserte biotechnologische Produktionsverfahren)

<130>SCT065146-47

<150>DE102004031177.3

<151>2004-06-29

<160>50

<170>PatentIn version 3.1

<210>1

<211>918

<212>DNA

<213>Bacillus licheniformis DSM 13

<220>

<221>gene

<222>(1)..(918)

<223>Putative branched-chain amino acid aminotransferase(E.C.2.6.1.4

     2)

<220>

<221>CDS

<222>(1)..(915)

<223>

<400>1

atg ggg gac cag aaa gac cag tgg atc ttc cta aac gac aaa ctc gtt     48

Met Gly Asp Gln Lys Asp Gln Trp Ile Phe Leu Asn Asp Lys Leu Val

1               5                   10                  15

aaa aaa gaa gac gct aaa ata tca gtc tat gat cac gga ttt tta tac     96

Lys Lys Glu Asp Ala Lys Ile Ser Val Tyr Asp His Gly Phe Leu Tyr

            20                  25                  30

ggg gac ggc gtg ttt gaa ggg atc agg gta tac gac ggc aac atc ttc    144

Gly Asp Gly Val Phe Glu Gly Ile Arg Val Tyr Asp Gly Asn Ile Phe

        35                  40                  45

aga atg caa gag cac atg gac cgc ctc tac gat tct gcg aga tcg atc    192

Arg Met Gln Glu His Met Asp Arg Leu Tyr Asp Ser Ala Arg Ser Ile

    50                  55                  60

atg ctg gag att cca tat cca cag gaa gaa ctg aca cag cac gta ctc    240

Met Leu Glu Ile Pro Tyr Pro Gln Glu Glu Leu Thr Gln His Val Leu

65                  70                  75                  80

aaa aca gtc gaa aaa aac ggg ctg aaa gac gct tac atc cgc ttg gtc    288

Lys Thr Val Glu Lys Asn Gly Leu Lys Asp Ala Tyr Ile Arg Leu Val

                85                  90                  95

gtt tca aga gga gca ggt gac ctc gga ctc gat cca aac aat tgt tca    336

Val Ser Arg Gly Ala Gly Asp Leu Gly Leu Asp Pro Asn Asn Cys Ser

            100                 105                 110

aac ccg agt gtc atc ata att gtc gaa cca ttg gca ata ttc ccg aaa    384

Asn Pro Ser Val Ile Ile Ile Val Glu Pro Leu Ala Ile Phe Pro Lys

        115                 120                 125

cat tta tat gaa acg ggg att gac att gtt acg gtt ccg aca aga agg    432

His Leu Tyr Glu Thr Gly Ile Asp Ile Val Thr Val Pro Thr Arg Arg

    130                 135                 140

aac aga ccc gat gtg ctg agc cct aaa gta aaa tcg ctg aac tac tta    480

Asn Arg Pro Asp Val Leu Ser Pro Lys Val Lys Ser Leu Asn Tyr Leu

145                 150                 155                 160

aac aat att ctt gtc cgg atc gag gcg cat atg gcg ggt gtg acg gaa    528

Asn Asn Ile Leu Val Arg Ile Glu Ala His Met Ala Gly Val Thr Glu

                165                 170                 175

gcg ctc atg ctc aat gat caa ggc tat gtc gcc gaa ggg tct gcg gat    576

Ala Leu Met Leu Asn Asp Gln Gly Tyr Val Ala Glu Gly Ser Ala Asp

            180                 185                 190

aac gta ttt att tat aaa aac gga aag ctc ttg acg cct ccg ggc tat    624

Asn Val Phe Ile Tyr Lys Asn Gly Lys Leu Leu Thr Pro Pro Gly Tyr

        195                 200                 205

atc gga gcg ctt gaa gga atc acc cgg aat gcc atc atc gaa ata gcg    672

Ile Gly Ala Leu Glu Gly Ile Thr Arg Asn Ala Ile Ile Glu Ile Ala

    210                 215                 220

cga gag ctc ggc tat gaa gtg aaa gaa gag ccg ttt acc cgc cat gac    720

Arg Glu Leu Gly Tyr Glu Val Lys Glu Glu Pro Phe Thr Arg His Asp

225                 230                 235                 240

gta tac aca gcc gag gaa gtg ttt tta acc gga acg gct gca gaa gtc    768

Val Tyr Thr Ala Glu Glu Val Phe Leu Thr Gly Thr Ala Ala Glu Val

                245                 250                 255

atc gcg gtc gta aaa gtt gac ggc cgc aag atc ggg gac ggc aaa ccg    816

Ile Ala Val Val Lys Val Asp Gly Arg Lys Ile Gly Asp Gly Lys Pro

            260                 265                 270

gga gtc cac aca aac cgg atg ctt gaa aag ttc cgc gag cgc gtc gtc    864

Gly Val His Thr Asn Arg Met Leu Glu Lys Phe Arg Glu Arg Val Val

        275                 280                 285

cgt gaa ggg tta aaa gtc agc ctc aaa gat caa agc tta agt gtc agc    912

Arg Glu Gly Leu Lys Val Ser Leu Lys Asp Gln Ser Leu Ser Val Ser

    290                 295                 300

tga ata                                                            918

<210>2

<211>304

<212>PRT

<213>Bacillus licheniformis DSM 13

<400>2

Met Gly Asp Gln Lys Asp Gln Trp Ile Phe Leu Asn Asp Lys Leu Val

1               5                   10                  15

Lys Lys Glu Asp Ala Lys Ile Ser Val Tyr Asp His Gly Phe Leu Tyr

            20                  25                  30

Gly Asp Gly Val Phe Glu Gly Ile Arg Val Tyr Asp Gly Asn Ile Phe

        35                  40                  45

Arg Met Gln Glu His Met Asp Arg Leu Tyr Asp Ser Ala Arg Ser Ile

    50                  55                  60

Met Leu Glu Ile Pro Tyr Pro Gln Glu Glu Leu Thr Gln His Val Leu

65                  70                  75                  80

Lys Thr Val Glu Lys Asn Gly Leu Lys Asp Ala Tyr Ile Arg Leu Val

                85                  90                  95

Val Ser Arg Gly Ala Gly Asp Leu Gly Leu Asp Pro Asn Asn Cys Ser

            100                 105                 110

Asn Pro Ser Val Ile Ile Ile Val Glu Pro Leu Ala Ile Phe Pro Lys

        115                 120                 125

His Leu Tyr Glu Thr Gly Ile Asp Ile Val Thr Val Pro Thr Arg Arg

    130                 135                 140

Asn Arg Pro Asp Val Leu Ser Pro Lys Val Lys Ser Leu Asn Tyr Leu

145                 150                 155                 160

Asn Asn Ile Leu Val Arg Ile Glu Ala His Met Ala Gly Val Thr Glu

                165                 170                 175

Ala Leu Met Leu Asn Asp Gln Gly Tyr Val Ala Glu Gly Ser Ala Asp

            180                 185                 190

Asn Val Phe Ile Tyr Lys Asn Gly Lys Leu Leu Thr Pro Pro Gly Tyr

        195                 200                 205

Ile Gly Ala Leu Glu Gly Ile Thr Arg Asn Ala Ile Ile Glu Ile Ala

    210                 215                 220

Arg Glu Leu Gly Tyr Glu Val Lys Glu Glu Pro Phe Thr Arg His Asp

225                 230                 235                 240

Val Tyr Thr Ala Glu Glu Val Phe Leu Thr Gly Thr Ala Ala Glu Val

                245                 250                 255

Ile Ala Val Val Lys Val Asp Gly Arg Lys Ile Gly Asp Gly Lys Pro

            260                 265                 270

Gly Val His Thr Asn Arg Met Leu Glu Lys Phe Arg Glu Arg Val Val

        275                 280                 285

Arg Glu Gly Leu Lys Val Ser Leu Lys Asp Gln Ser Leu Ser Val Ser

    290                 295                 300

<210>3

<211>1095

<212>DNA

<213>Bacillus licheniformis DSM 13

<220>

<221>gene

<222>(1)..(1095)

<223>Putative branched-chain amino acid aminotransferase(E.C.2.6.1.4

     2)

<220>

<221>CDS

<222>(1)..(1092)

<223>

<400>3

atg aca aaa caa acg atc agc gta cag ctc agt aca gca aaa aag caa     48

Met Thr Lys Gln Thr Ile Ser Val Gln Leu Ser Thr Ala Lys Lys Gln

1               5                   10                  15

aag cca gag gct gac aag ctc gaa ttc ggc cgg acc ttt acc gac cac     96

Lys Pro Glu Ala Asp Lys Leu Glu Phe Gly Arg Thr Phe Thr Asp His

            20                  25                  30

atg ttt atc atg gac tat acg gct gaa aac ggc tgg cac gat ccg aga    144

Met Phe Ile Met Asp Tyr Thr Ala Glu Asn Gly Trp His Asp Pro Arg

        35                  40                  45

atc gtt cct tac cag ccg att gaa atg gac ccg gct gca atg gtt tac    192

Ile Val Pro Tyr Gln Pro Ile Glu Met Asp Pro Ala Ala Met Val Tyr

    50                  55                  60

cac tac gga caa tcc gtt ttt gaa gga tta aaa gct tat tta tca agc    240

His Tyr Gly Gln Ser Val Phe Glu Gly Leu Lys Ala Tyr Leu Ser Ser

65                  70                  75                  80

gaa ggc aga gtt ctt ctg ttc aga cct gaa aaa aac ttc gag aga ctc    288

Glu Gly Arg Val Leu Leu Phe Arg Pro Glu Lys Asn Phe Glu Arg Leu

                85                  90                  95

aat aaa tcc aac gac cgc ctc tgc att ccc cgg gtt gat cct gaa atc    336

Asn Lys Ser Asn Asp Arg Leu Cys Ile Pro Arg Val Asp Pro Glu Ile

            100                 105                 110

gtt ctg gaa ggg ctg aag cag ctg gtt cag atc gac aag gaa tgg att    384

Val Leu Glu Gly Leu Lys Gln Leu Val Gln Ile Asp Lys Glu Trp Ile

        115                 120                 125

cct caa gct gag ggg aca tcc ctt tat atc cgt ccg ttc att att tca    432

Pro Gln Ala Glu Gly Thr Ser Leu Tyr Ile Arg Pro Phe Ile Ile Ser

    130                 135                 140

aca gaa ccg tac ctt ggc gtc gcc cca tcc aat atg tat aaa atg ctg    480

Thr Glu Pro Tyr Leu Gly Val Ala Pro Ser Asn Met Tyr Lys Met Leu

145                 150                 155                 160

atc att tta tcg ccg gtc gga tct tat tac aaa gaa ggc atc cgc cct    528

Ile Ile Leu Ser Pro Val Gly Ser Tyr Tyr Lys Glu Gly Ile Arg Pro

                165                 170                 175

gtg aaa att gct gtt gaa agc gaa ttt gtc cgt gct gtg gca ggc ggt    576

Val Lys Ile Ala Val Glu Ser Glu Phe Val Arg Ala Val Ala Gly Gly

            180                 185                 190

aca ggc aat gca aaa acg gcc gga aac tac gct gcg agc ctg aag gct    624

Thr Gly Asn Ala Lys Thr Ala Gly Asn Tyr Ala Ala Ser Leu Lys Ala

        195                 200                 205

cag gaa gtt gcg gaa agc aaa ggc ttc tca caa gtg ctg tgg ctt gac    672

Gln Glu Val Ala Glu Ser Lys Gly Phe Ser Gln Val Leu Trp Leu Asp

        210                 215                 220

gga gtt gaa aag aaa tac att gaa gaa gta ggc agc atg aac atc ttc    720

Gly Val Glu Lys Lys Tyr Ile Glu Glu Val Gly Ser Met Asn Ile Phe

225                 230                 235                 240

ttc aaa atc agc ggt gaa att gtc act ccg gct cta aac gga agc att    768

Phe Lys Ile Ser Gly Glu Ile Val Thr Pro Ala Leu Asn Gly Ser Ile

                245                 250                 255

ttg gaa ggc att acg aga aac tcc gtc atc cat ctc tta aaa caa tgg    816

Leu Glu Gly Ile Thr Arg Asn Ser Val Ile His Leu Leu Lys Gln Trp

            260                 265                 270

gga ctc tcc gta acc gaa aga aaa att tca gtt gat gaa ctg gtt cag    864

Gly Leu Ser Val Thr Glu Arg Lys Ile Ser Val Asp Glu Leu Val Gln

        275                 280                 285

gct cac aaa gac ggc ctg ctt gag gaa gca ttc ggc acc gga acc gcc    912

Ala His Lys Asp Gly Leu Leu Glu Glu Ala Phe Gly Thr Gly Thr Ala

    290                 295                 300

gct gtc att tcc ccc gtc ggc gag ctg atc tgg aaa gac gaa agc ctt    960

Ala Val Ile Ser Pro Val Gly Glu Leu Ile Trp Lys Asp Glu Ser Leu

305                 310                 315                 320

gtg atc aac aac ggt caa act gga gaa atc gcc aaa agg ctc tac caa   1008

Val Ile Asn Asn Gly Gln Thr Gly Glu Ile Ala Lys Arg Leu Tyr Gln

                325                 330                 335

acg atc acc ggt att caa aaa ggc gct ttg cct gac aca ttc ggc tgg   1056

Thr Ile Thr Gly Ile Gln Lys Gly Ala Leu Pro Asp Thr Phe Gly Trp

            340                 345                 350

aca gtt gaa gtt gat aaa gta agc cag tcc tgc taa gcg               1095

Thr Val Glu Val Asp Lys Val Ser Gln Ser Cys

        355                 360

<210>4

<211>363

<212>PRT

<213>Bacillus licheniformis DSM 13

<400>4

Met Thr Lys Gln Thr Ile Ser Val Gln Leu Ser Thr Ala Lys Lys Gln

1               5                   10                  15

Lys Pro Glu Ala Asp Lys Leu Glu Phe Gly Arg Thr Phe Thr Asp His

            20                  25                  30

Met Phe Ile Met Asp Tyr Thr Ala Glu Asn Gly Trp His Asp Pro Arg

        35                  40                  45

Ile Val Pro Tyr Gln Pro Ile Glu Met Asp Pro Ala Ala Met Val Tyr

    50                  55                  60

His Tyr Gly Gln Ser Val Phe Glu Gly Leu Lys Ala Tyr Leu Ser Ser

65                  70                  75                  80

Glu Gly Arg Val Leu Leu Phe Arg Pro Glu Lys Asn Phe Glu Arg Leu

                85                  90                  95

Asn Lys Ser Asn Asp Arg Leu Cys Ile Pro Arg Val Asp Pro Glu Ile

            100                 105                 110

Val Leu Glu Gly Leu Lys Gln Leu Val Gln Ile Asp Lys Glu Trp Ile

        115                 120                 125

Pro Gln Ala Glu Gly Thr Ser Leu Tyr Ile Arg Pro Phe Ile Ile Ser

    130                 135                 140

Thr Glu Pro Tyr Leu Gly Val Ala Pro Ser Asn Met Tyr Lys Met Leu

145                 150                 155                 160

Ile Ile Leu Ser Pro Val Gly Ser Tyr Tyr Lys Glu Gly Ile Arg Pro

                165                 170                 175

Val Lys Ile Ala Val Glu Ser Glu Phe Val Arg Ala Val Ala Gly Gly

            180                 185                 190

Thr Gly Asn Ala Lys Thr Ala Gly Asn Tyr Ala Ala Ser Leu Lys Ala

        195                 200                 205

Gln Glu Val Ala Glu Ser Lys Gly Phe Ser Gln Val Leu Trp Leu Asp

    210                 215                 220

Gly Val Glu Lys Lys Tyr Ile Glu Glu Val Gly Ser Met Asn Ile Phe

225                 230                 235                 240

Phe Lys Ile Ser Gly Glu Ile Val Thr Pro Ala Leu Asn Gly Ser Ile

                245                 250                 255

Leu Glu Gly Ile Thr Arg Asn Ser Val Ile His Leu Leu Lys Gln Trp

            260                 265                 270

Gly Leu Ser Val Thr Glu Arg Lys Ile Ser Val Asp Glu Leu Val Gln

        275                 280                 285

Ala His Lys Asp Gly Leu Leu Glu Glu Ala Phe Gly Thr Gly Thr Ala

    290                 295                 300

Ala Val Ile Ser Pro Val Gly Glu Leu Ile Trp Lys Asp Glu Ser Leu

305                 310                 315                 320

Val Ile Asn Asn Gly Gln Thr Gly Glu Ile Ala Lys Arg Leu Tyr Gln

                325                 330                 335

Thr Ile Thr Gly Ile Gln Lys Gly Ala Leu Pro Asp Thr Phe Gly Trp

            340                 345                 350

Thr Val Glu Val Asp Lys Val Ser Gln Ser Cys

        355                 360

<210>5

<211>1494

<212>DNA

<213>Bacillus licheniformis DSM 13

<220>

<221>gene

<222>(1)..(1494)

<223>Lysine and/or Arginine decarboxylase(E.C.4.1.1.18 or E.C.4.1.1

     .19,respectively),speA

<220>

<221>CDS

<222>(1)..(1491)

<223>

<400>5

atg aag gtg gga aaa caa ttg ttg cag cac gaa aca ccc cta tat acc     48

Met Lys Val Gly Lys Gln Leu Leu Gln His Glu Thr Pro Leu Tyr Thr

1               5                   10                  15

gga tta aaa aaa cac gcc ggc aaa aac ccg atc cag ttc cat ata ccg     96

Gly Leu Lys Lys His Ala Gly Lys Asn Pro Ile Gln Phe His Ile Pro

            20                  25                  30

ggg cac aaa aaa ggc tct ggg atg gac cct gaa ttc agg gag ttt atc    144

Gly His Lys Lys Gly Ser Gly Met Asp Pro Glu Phe Arg Glu Phe Ile

        35                  40                  45

gga gaa aat gca tta agc ata gat tta atc aac atc gag cct ctc gac    192

Gly Glu Asn Ala Leu Ser Ile Asp Leu Ile Asn Ile Glu Pro Leu Asp

    50                  55                  60

gat ctg cac gcg ccg aaa gga ata atc aaa cag gcg cag gat ctg gcg    240

Asp Leu His Ala Pro Lys Gly Ile Ile Lys Gln Ala Gln Asp Leu Ala

65                  70                  75                  80

gct gaa gca ttc gga gcc gac tac acg ttc ttt tcc gtc cag gga acg    288

Ala Glu Ala Phe Gly Ala Asp Tyr Thr Phe Phe Ser Val Gln Gly Thr

                85                  90                  95

agc ggc gcc atc atg acg atg gtc atg gcc gta tgc gga ccc gga gac    336

Ser Gly Ala Ile Met Thr Met Val Met Ala Val Cys Gly Pro Gly Asp

            100                 105                 110

aaa atc atc gtc ccg aga aat gtt cat aaa tcg gtg atg tca gcg atc    384

Lys Ile Ile Val Pro Arg Asn Val His Lys Ser Val Met Ser Ala Ile

        115                 120                 125

gtc ttc tca ggc gcc gta ccg atc ttc atc cat ccg gaa atc gac gat    432

Val Phe Ser Gly Ala Val Pro Ile Phe Ile His Pro Glu Ile Asp Asp

    130                 135                 140

gag ctg ggg att tca cac ggg atc acc cct gaa tca gcg aaa aaa gcg    480

Glu Leu Gly Ile Ser His Gly Ile Thr Pro Glu Ser Ala Lys Lys Ala

145                 150                 155                 160

ctg ctt gag cat cct gac gca aaa gga ctg ctc gtc atc aac ccg act    528

Leu Leu Glu His Pro Asp Ala Lys Gly Leu Leu Val Ile Asn Pro Thr

                165                 170                 175

tat ttc ggc ata gct gca gac tta aaa agc atc gtc gag ctg gct cat    576

Tyr Phe Gly Ile Ala Ala Asp Leu Lys Ser Ile Val Glu Leu Ala His

            180                 185                 190

tct ttt cat gtc ccg gtg cta gtt gac gag gcg cac ggc gtt cat atc    624

Ser Phe His Val Pro Val Leu Val Asp Glu Ala His Gly Val His Ile

        195                 200                 205

cac ttc cat gaa gat ctg cct ctt tcg gca atg cag gcc gga gcg gat    672

His Phe His Glu Asp Leu Pro Leu Ser Ala Met Gln Ala Gly Ala Asp

    210                 215                 220

atg gcg gcg acg agc gtt cat aag ctc gga gga tcc ctt aca caa agt    720

Met Ala Ala Thr Ser Val His Lys Leu Gly Gly Ser Leu Thr Gln Ser

225                 230                 235                 240

tcg att ctc aat atg aaa gaa ggt ctg gtt tca aag gaa agg gtg caa    768

Ser Ile Leu Asn Met Lys Glu Gly Leu Val Ser Lys Glu Arg Val Gln

                245                 250                 255

tcg att tta agc atg ctg acg acg aca tcg acc tcc tat cta ttg ctc    816

Ser Ile Leu Ser Met Leu Thr Thr Thr Ser Thr Ser Tyr Leu Leu Leu

            260                 265                 270

gct tcg ctt gat gtc gcc aga aaa cgc tta gcc aca gag gga cac gaa    864

Ala Ser Leu Asp Val Ala Arg Lys Arg Leu Ala Thr Glu Gly His Glu

        275                 280                 285

ctg atc gaa caa acg att aag ctc gcc aac gaa aca agg gaa cgc atc    912

Leu Ile Glu Gln Thr Ile Lys Leu Ala Asn Glu Thr Arg Glu Arg Ile

    290                 295                 300

aat aat atc aac ggg att tca tgc gtc ggg agg gaa atc ctc ggc tcc    960

Asn Asn Ile Asn Gly Ile Ser Cys Val Gly Arg Glu Ile Leu Gly Ser

305                 310                 315                 320

aaa gcg gct ttt gac tat gat ccg acc aaa ttg atc ata tct gtg aaa   1008

Lys Ala Ala Phe Asp Tyr Asp Pro Thr Lys Leu Ile Ile Ser Val Lys

                325                 330                 335

gac ctc ggc ctg acc ggt cat gat gtg gaa aaa tgg ctg cgc gag tca   1056

Asp Leu Gly Leu Thr Gly His Asp Val Glu Lys Trp Leu Arg Glu Ser

            340                 345                 350

tgc caa atc gaa gtg gag ctt tct gac tta tac aac atc ctg tgc att   1104

Cys Gln Ile Glu Val Glu Leu Ser Asp Leu Tyr Asn Ile Leu Cys Ile

        355                 360                 365

ttt aca ccg gga gac cgg aaa gag gat gca gat gcg tta att aaa gga   1152

Phe Thr Pro Gly Asp Arg Lys Glu Asp Ala Asp Ala Leu Ile Lys Gly

    370                 375                 380

tta acc gag att gct caa cag gcc gct tca tct gcg gaa aac aga cgc   1200

Leu Thr Glu Ile Ala Gln Gln Ala Ala Ser Ser Ala Glu Asn Arg Arg

385                 390                 395                 400

aag cct gaa gtg ctt ctg cca aac att ccg gcg ctt gcg atg aca ccg    1248

Lys Pro Glu Val Leu Leu Pro Asn Ile Pro Ala Leu Ala Met Thr Pro

                405                 410                 415

cgt gac gct ttt tac gca aac acg gag atc att ccg ttc aaa aaa gca    1296

Arg Asp Ala Phe Tyr Ala Asn Thr Glu Ile Ile Pro Phe Lys Lys Ala

            420                 425                 430

gct ggc aga atg att gcc gag ttt gtt atg gtt tat ccg cca ggg ata    1344

Ala Gly Arg Met Ile Ala Glu Phe Val Met Val Tyr Pro Pro Gly Ile

        435                 440                 445

ccg atc ttc att ccg ggc gag atc att acc gag gat aat atc aac tac    1392

Pro Ile Phe Ile Pro Gly Glu Ile Ile Thr Glu Asp Asn Ile Asn Tyr

    450                 455                 460

atc gaa aag aac ctg gaa gct ggg ctg cct gtt cag gga ccg gaa gat    1440

Ile Glu Lys Asn Leu Glu Ala Gly Leu Pro Val Gln Gly Pro Glu Asp

465                 470                 475                 480

gac acc ctc cat atg atc cgc gtt att aaa gaa cag cag gca atc ctg    1488

Asp Thr Leu His Met Ile Arg Val Ile Lys Glu Gln Gln Ala Ile Leu

                485                 490                 495

taa aaa                                                            1494

<210>6

<211>496

<212>PRT

<213>Bacillus licheniformis DSM 13

<400>6

Met Lys Val Gly Lys Gln Leu Leu Gln His Glu Thr Pro Leu Tyr Thr

1               5                   10                  15

Gly Leu Lys Lys His Ala Gly Lys Asn Pro Ile Gln Phe His Ile Pro

            20                  25                  30

Gly His Lys Lys Gly Ser Gly Met Asp Pro Glu Phe Arg Glu Phe Ile

        35                  40                  45

Gly Glu Asn Ala Leu Ser Ile Asp Leu Ile Asn Ile Glu Pro Leu Asp

    50                  55                  60

Asp Leu His Ala Pro Lys Gly Ile Ile Lys Gln Ala Gln Asp Leu Ala

65                  70                  75                  80

Ala Glu Ala Phe Gly Ala Asp Tyr Thr Phe Phe Ser Val Gln Gly Thr

                85                  90                  95

Ser Gly Ala Ile Met Thr Met Val Met Ala Val Cys Gly Pro Gly Asp

            100                 105                 110

Lys Ile Ile Val Pro Arg Asn Val His Lys Ser Val Met Ser Ala Ile

        115                 120                 125

Val Phe Ser Gly Ala Val Pro Ile Phe Ile His Pro Glu Ile Asp Asp

    130                 135                 140

Glu Leu Gly Ile Ser His Gly Ile Thr Pro Glu Ser Ala Lys Lys Ala

145                 150                 155                 160

Leu Leu Glu His Pro Asp Ala Lys Gly Leu Leu Val Ile Asn Pro Thr

                165                 170                 175

Tyr Phe Gly Ile Ala Ala Asp Leu Lys Ser Ile Val Glu Leu Ala His

            180                 185                 190

Ser Phe His Val Pro Val Leu Val Asp Glu Ala His Gly Val His Ile

        195                 200                 205

His Phe His Glu Asp Leu Pro Leu Ser Ala Met Gln Ala Gly Ala Asp

    210                 215                 220

Met Ala Ala Thr Ser Val His Lys Leu Gly Gly Ser Leu Thr Gln Ser

225                 230                 235                 240

Ser Ile Leu Asn Met Lys Glu Gly Leu Val Ser Lys Glu Arg Val Gln

                245                 250                 255

Ser Ile Leu Ser Met Leu Thr Thr Thr Ser Thr Ser Tyr Leu Leu Leu

            260                 265                 270

Ala Ser Leu Asp Val Ala Arg Lys Arg Leu Ala Thr Glu Gly His Glu

        275                 280                 285

Leu Ile Glu Gln Thr Ile Lys Leu Ala Asn Glu Thr Arg Glu Arg Ile

    290                 295                 300

Asn Asn Ile Asn Gly Ile Ser Cys Val Gly Arg Glu Ile Leu Gly Ser

305                 310                 315                 320

Lys Ala Ala Phe Asp Tyr Asp Pro Thr Lys Leu Ile Ile Ser Val Lys

                325                 330                 335

Asp Leu Gly Leu Thr Gly His Asp Val Glu Lys Trp Leu Arg Glu Ser

            340                 345                 350

Cys Gln Ile Glu Val Glu Leu Ser Asp Leu Tyr Asn Ile Leu Cys Ile

        355                 360                 365

Phe Thr Pro Gly Asp Arg Lys Glu Asp Ala Asp Ala Leu Ile Lys Gly

    370                 375                 380

Leu Thr Glu Ile Ala Gln Gln Ala Ala Ser Ser Ala Glu Asn Arg Arg

385                 390                 395                 400

Lys Pro Glu Val Leu Leu Pro Asn Ile Pro Ala Leu Ala Met Thr Pro

                405                 410                 415

Arg Asp Ala Phe Tyr Ala Asn Thr Glu Ile Ile Pro Phe Lys Lys Ala

            420                 425                 430

Ala Gly Arg Met Ile Ala Glu Phe Val Met Val Tyr Pro Pro Gly Ile

        435                 440                 445

Pro Ile Phe Ile Pro Gly Glu Ile Ile Thr Glu Asp Asn Ile Asn Tyr

    450                 455                 460

Ile Glu Lys Asn Leu Glu Ala Gly Leu Pro Val Gln Gly Pro Glu Asp

465                 470                 475                 480

Asp Thr Leu His Met Ile Arg Val Ile Lys Glu Gln Gln Ala Ile Leu

                485                 490                 495

<210>7

<211>1167

<212>DNA

<213>Bacillus licheniformis DSM 13

<220>

<221>gene

<222>(1)..(1167)

<223>NADH-dependent butanol dehydrogenase A(E.C.1.1.1.-),yugJ

<220>

<221>CDS

<222>(1)..(1164)

<223>

<400>7

atg gat aac ttt aca tat tgg aat ccc aca aag ctg ata ttc ggc cgg     48

Met Asp Asn Phe Thr Tyr Trp Asn Pro Thr Lys Leu Ile Phe Gly Arg

1               5                   10                  15

gga gaa gtt gaa aag ctg gca gaa gag gtg aaa caa tac ggc cgc aat     96

Gly Glu Val Glu Lys Leu Ala Glu Glu Val Lys Gln Tyr Gly Arg Asn

            20                  25                  30

gtc ctg ctc gta tac ggc gga ggc agc att aag cga aac ggt tta tac    144

Val Leu Leu Val Tyr Gly Gly Gly Ser Ile Lys Arg Asn Gly Leu Tyr

        35                  40                  45

gat caa gtc att tca atc ctt gaa aag gcg ggc gcg acc gtc cat gaa    192

Asp Gln Val Ile Ser Ile Leu Glu Lys Ala Gly Ala Thr Val His Glu

    50                  55                  60

ctg ccc ggc gtc gaa ccg aat ccg cgt gtt gcc act gtg aat aaa gga    240

Leu Pro Gly Val Glu Pro Asn Pro Arg Val Ala Thr Val Asn Lys Gly

65                  70                  75                  80

gtt gcg atc tgc aaa gag aac gat att gac ttt ctt ttg gca gtc ggc    288

Val Ala Ile Cys Lys Glu Asn Asp Ile Asp Phe Leu Leu Ala Val Gly

                85                  90                  95

ggc gga agc gtc att gat tgt acg aaa gca att gct gcc gga gcg aaa    336

Gly Gly Ser Val Ile Asp Cys Thr Lys Ala Ile Ala Ala Gly Ala Lys

            100                 105                 110

tac gac ggc gat gcg tgg gat att gtg acg aaa aaa cat att ccg gct    384

Tyr Asp Gly Asp Ala Trp Asp Ile Val Thr Lys Lys His Ile Pro Ala

        115                 120                 125

gat gcg ctg ccg ttt gga aca gtt tta acg tta gca gca aca ggc tct    432

Asp Ala Leu Pro Phe Gly Thr Val Leu Thr Leu Ala Ala Thr Gly Ser

    130                 135                 140

gaa atg aac tcg gga tct gtg atc aca aat tgg gaa acc aat gaa aaa    480

Glu Met Asn Ser Gly Ser Val Ile Thr Asn Trp Glu Thr Asn Glu Lys

145                 150                 155                 160

tac ggc tgg gga agc ccg ctc gta ttc cct aaa ttt tca att ctt gat    528

Tyr Gly Trp Gly Ser Pro Leu Val Phe Pro Lys Phe Ser Ile Leu Asp

                165                 170                 175

ccg gtc aac acg ttt acc gtc ccg aaa gac cac acg att tac ggc att    576

Pro Val Asn Thr Phe Thr Val Pro Lys Asp His Thr Ile Tyr Gly Ile

            180                 185                 190

gtc gac atg atg tcc cac gtg ttt gag caa tat ttt cac cat acc gaa    624

Val Asp Met Met Ser His Val Phe Glu Gln Tyr Phe His His Thr Glu

        195                 200                 205

aat acc cct tat cag gac cgg atg tgc gaa tcc ctg ctt aaa acg gta    672

Asn Thr Pro Tyr Gln Asp Arg Met Cys Glu Ser Leu Leu Lys Thr Val

    210                 215                 220

att gaa aca gct cct aag ctc att gaa gac cta gaa aac tat gag ctg    720

Ile Glu Thr Ala Pro Lys Leu Ile Glu Asp Leu Glu Asn Tyr Glu Leu

225                 230                 235                 240

cgt gaa acg att ctg tat aca ggc acc att gcg ctg aac ggc atg cta    768

Arg Glu Thr Ile Leu Tyr Thr Gly Thr Ile Ala Leu Asn Gly Met Leu

                245                 250                 255

tca atg ggc gca cgc gga gac tgg gca acg cac aat atc gag cac gct    816

Ser Met Gly Ala Arg Gly Asp Trp Ala Thr His Asn Ile Glu His Ala

            260                 265                 270

gtt tca gcc gta tac gat att ccg cat gcg gga ggg ctt gcg att ctg    864

Val Ser Ala Val Tyr Asp Ile Pro His Ala Gly Gly Leu Ala Ile Leu

        275                 280                 285

ttc ccg aat tgg atg aag cac acg ctt tcc gag aac gtc ggc cgc ttt    912

Phe Pro Asn Trp Met Lys His Thr Leu Ser Glu Asn Val Gly Arg Phe

    290                 295                 300

aaa cag ctt gcc gtc cgt gtt ttt gac gta gat gaa aca gga aaa acc    960

Lys Gln Leu Ala Val Arg Val Phe Asp Val Asp Glu Thr Gly Lys Thr

305                 310                 315                 320

gat cgc gaa gtg gcg ctt gtt gga atc gag aaa ctg tct gaa ttc tgg   1008

Asp Arg Glu Val Ala Leu Val Gly Ile Glu Lys Leu Ser Glu Phe Trp

                325                 330                 335

acc agc ctt ggc gcg cca aat cgt ctt gcc gat tat gac att aca gat   1056

Thr Ser Leu Gly Ala Pro Asn Arg Leu Ala Asp Tyr Asp Ile Thr Asp

            340                 345                 350

gag aag ctt gat ctc att gcc gac aaa gcg atg gca aac ggc gaa ttc   1104

Glu Lys Leu Asp Leu Ile Ala Asp Lys Ala Met Ala Asn Gly Glu Phe

        355                 360                 365

ggc cgc ttt aaa acg ctg aat aaa gac gat gtt ctg tct att ttg aag    1152

Gly Arg Phe Lys Thr Leu Asn Lys Asp Asp Val Leu Ser Ile Leu Lys

    370                 375                 380

gct tct tta taa gat                                                1167

Ala Ser Leu

385

<210>8

<211>387

<212>PRT

<213>Bacillus licheniformis DSM 13

<400>8

Met Asp Asn Phe Thr Tyr Trp Asn Pro Thr Lys Leu Ile Phe Gly Arg

1               5                   10                  15

Gly Glu Val Glu Lys Leu Ala Glu Glu Val Lys Gln Tyr Gly Arg Asn

            20                  25                  30

Val Leu Leu Val Tyr Gly Gly Gly Ser Ile Lys Arg Asn Gly Leu Tyr

        35                  40                  45

Asp Gln Val Ile Ser Ile Leu Glu Lys Ala Gly Ala Thr Val His Glu

    50                  55                  60

Leu Pro Gly Val Glu Pro Asn Pro Arg Val Ala Thr Val Asn Lys Gly

65                  70                  75                  80

Val Ala Ile Cys Lys Glu Asn Asp Ile Asp Phe Leu Leu Ala Val Gly

                85                  90                  95

Gly Gly Ser Val Ile Asp Cys Thr Lys Ala Ile Ala Ala Gly Ala Lys

            100                 105                 110

Tyr Asp Gly Asp Ala Trp Asp Ile Val Thr Lys Lys His Ile Pro Ala

        115                 120                 125

Asp Ala Leu Pro Phe Gly Thr Val Leu Thr Leu Ala Ala Thr Gly Ser

    130                 135                 140

Glu Met Asn Ser Gly Ser Val Ile Thr Asn Trp Glu Thr Asn Glu Lys

145                 150                 155                 160

Tyr Gly Trp Gly Ser Pro Leu Val Phe Pro Lys Phe Ser Ile Leu Asp

                165                 170                 175

Pro Val Asn Thr Phe Thr Val Pro Lys Asp His Thr Ile Tyr Gly Ile

            180                 185                 190

Val Asp Met Met Ser His Val Phe Glu Gln Tyr Phe His His Thr Glu

        195                 200                 205

Asn Thr Pro Tyr Gln Asp Arg Met Cys Glu Ser Leu Leu Lys Thr Val

    210                 215                 220

Ile Glu Thr Ala Pro Lys Leu Ile Glu Asp Leu Glu Asn Tyr Glu Leu

225                 230                 235                 240

Arg Glu Thr Ile Leu Tyr Thr Gly Thr Ile Ala Leu Asn Gly Met Leu

                245                 250                 255

Ser Met Gly Ala Arg Gly Asp Trp Ala Thr His Asn Ile Glu His Ala

            260                 265                 270

Val Ser Ala Val Tyr Asp Ile Pro His Ala Gly Gly Leu Ala Ile Leu

        275                 280                 285

Phe Pro Asn Trp Met Lys His Thr Leu Ser Glu Asn Val Gly Arg Phe

    290                 295                 300

Lys Gln Leu Ala Val Arg Val Phe Asp Val Asp Glu Thr Gly Lys Thr

305                 310                 315                 320

Asp Arg Glu Val Ala Leu Val Gly Ile Glu Lys Leu Ser Glu Phe Trp

                325                 330                 335

Thr Ser Leu Gly Ala Pro Asn Arg Leu Ala Asp Tyr Asp Ile Thr Asp

            340                 345                 350

Glu Lys Leu Asp Leu Ile Ala Asp Lys Ala Met Ala Asn Gly Glu Phe

        355                 360                 365

Gly Arg Phe Lys Thr Leu Asn Lys Asp Asp Val Leu Ser Ile Leu Lys

    370                 375                 380

Ala Ser Leu

385

<210>9

<211>1143

<212>DNA

<213>Bacillus licheniformis DSM 13

<220>

<221>gene

<222>(1)..(1143)

<223>Acyl-CoA dehydrogenase(E.C.1.3.99.-)

<220>

<221>CDS

<222>(1)..(1140)

<223>

<400>9

atg atc ttt aag ctg agc gaa gag cac caa atg ata cag aag atg gtg     48

Met Ile Phe Lys Leu Ser Glu Glu His Gln Met Ile Gln Lys Met Val

1               5                   10                  15

cgc gac ttt gcc cat cac gag gtg gag ccg act gcg aaa gag cgg gat     96

Arg Asp Phe Ala His His Glu Val Glu Pro Thr Ala Lys Glu Arg Asp

            20                  25                  30

gag gaa gag cgg ttt gac atg gaa ctg ttt gca aaa atg gcg gaa ttg    144

Glu Glu Glu Arg Phe Asp Met Glu Leu Phe Ala Lys Met Ala Glu Leu

        35                  40                  45

ggg ctc acg ggt ata ccg tgg cca gag gaa tac ggg gga atc ggc agc    192

Gly Leu Thr Gly Ile Pro Trp Pro Glu Glu Tyr Gly Gly Ile Gly Ser

    50                  55                  60

gac tat ctc gcc tac gtc atc gcg gtt gaa gag ctt tcg aaa gtc tgc    240

Asp Tyr Leu Ala Tyr Val Ile Ala Val Glu Glu Leu Ser Lys Val Cys

65                  70                  75                  80

gcc tca acg ggt gtc acc ttg tct gcc cat aca tcg ctt gcg ggc tgg    288

Ala Ser Thr Gly Val Thr Leu Ser Ala His Thr Ser Leu Ala Gly Trp

                85                  90                  95

ccg att tat gca ttt gga aca gaa gaa cag aaa cag gaa tat tta aag    336

Pro Ile Tyr Ala Phe Gly Thr Glu Glu Gln Lys Gln Glu Tyr Leu Lys

            100                 105                 110

ccg atg gcc cgc ggc gaa aag ata gga gcc tac gga ttg acg gag ccc    384

Pro Met Ala Arg Gly Glu Lys Ile Gly Ala Tyr Gly Leu Thr Glu Pro

        115                 120                 125

ggt tca ggc tcc gat gcc ggc ggc atg aaa acg acc gca gaa aaa aaa    432

Gly Ser Gly Ser Asp Ala Gly Gly Met Lys Thr Thr Ala Glu Lys Lys

    130                 135                 140

ggc gat gaa tat att ttg aac ggg acg aag atc ttt atc aca aac ggc    480

Gly Asp Glu Tyr Ile Leu Asn Gly Thr Lys Ile Phe Ile Thr Asn Gly

145                 150                 155                 160

gga atc gcg gac ttc tac atc gtg ttt gcc aac ctt gcc ccg gaa cag    528

Gly Ile Ala Asp Phe Tyr Ile Val Phe Ala Asn Leu Ala Pro Glu Gln

                165                 170                 175

aaa cac aaa ggc aca acc gcc ttt atc gtt gaa aag gac ttc ccc ggc    576

Lys His Lys Gly Thr Thr Ala Phe Ile Val Glu Lys Asp Phe Pro Gly

            180                 185                 190

ttt tct gtc gga aaa aaa gag agg aaa ctg ggc atc cgt tca tca ccg    624

Phe Ser Val Gly Lys Lys Glu Arg Lys Leu Gly Ile Arg Ser Ser Pro

        195                 200                 205

aca acc gaa atc atc ttt cag gac tgc cgc gtg cct tta aaa aac cgc    672

Thr Thr Glu Ile Ile Phe Gln Asp Cys Arg Val Pro Leu Lys Asn Arg

    210                 215                 220

ctt ggc ggg gaa ggt gaa ggc ttt aaa atc gcg atg aag acg ctc gat    720

Leu Gly Gly Glu Gly Glu Gly Phe Lys Ile Ala Met Lys Thr Leu Asp

225                 230                 235                 240

gga ggc aga aac gga att gcc gct caa gcc gtc ggg att gcc cag ggc    768

Gly Gly Arg Asn Gly Ile Ala Ala Gln Ala Val Gly Ile Ala Gln Gly

                245                 250                 255

gca ttt gag gcg gcg aag gcg tat gcg aaa gag cgg aag caa ttc ggc    816

Ala Phe Glu Ala Ala Lys Ala Tyr Ala Lys Glu Arg Lys Gln Phe Gly

            260                 265                 270

agg ccg atc gcc gag cag cag ggc atc gct ttt aaa ctg gct gat atg    864

Arg Pro Ile Ala Glu Gln Gln Gly Ile Ala Phe Lys Leu Ala Asp Met

        275                 280                 285

gcg acg gag att gaa gct tca agg ctt tta acc tac cag gcg gca tgg    912

Ala Thr Glu Ile Glu Ala Ser Arg Leu Leu Thr Tyr Gln Ala Ala Trp

    290                 295                 300

ctg gaa tca gaa gga ctg cct tat gga aag gct tct gcc atg tca aag    960

Leu Glu Ser Glu Gly Leu Pro Tyr Gly Lys Ala Ser Ala Met Ser Lys

305                 310                 315                 320

ctt tac gca ggg gat acg gcc atg aaa gtg acg acg gag gcc gtg caa   1008

Leu Tyr Ala Gly Asp Thr Ala Met Lys Val Thr Thr Glu Ala Val Gln

                325                 330                 335

ata ttc ggc ggg tac ggc tac aca aag gat tat ccg gtc gag cgc ttt   1056

Ile Phe Gly Gly Tyr Gly Tyr Thr Lys Asp Tyr Pro Val Glu Arg Phe

            340                 345                 350

atg cgc gat gca aaa atc aca cag atc tat gaa ggt acg cag gaa att   1104

Met Arg Asp Ala Lys Ile Thr Gln Ile Tyr Glu Gly Thr Gln Glu Ile

        355                 360                 365

cag aag ctc gtc att tcg aga atg ctg atg aaa taa ggg               1143

Gln Lys Leu Val Ile Ser Arg Met Leu Met Lys

    370                 375

<210>10

<211>379

<212>PRT

<213>Bacillus licheniformis DSM 13

<400>10

Met Ile Phe Lys Leu Ser Glu Glu His Gln Met Ile Gln Lys Met Val

1               5                   10                  15

Arg Asp Phe Ala His His Glu Val Glu Pro Thr Ala Lys Glu Arg Asp

            20                  25                  30

Glu Glu Glu Arg Phe Asp Met Glu Leu Phe Ala Lys Met Ala Glu Leu

        35                  40                  45

Gly Leu Thr Gly Ile Pro Trp Pro Glu Glu Tyr Gly Gly Ile Gly Ser

    50                  55                  60

Asp Tyr Leu Ala Tyr Val Ile Ala Val Glu Glu Leu Ser Lys Val Cys

65                  70                  75                  80

Ala Ser Thr Gly Val Thr Leu Ser Ala His Thr Ser Leu Ala Gly Trp

                85                  90                  95

Pro Ile Tyr Ala Phe Gly Thr Glu Glu Gln Lys Gln Glu Tyr Leu Lys

            100                 105                 110

Pro Met Ala Arg Gly Glu Lys Ile Gly Ala Tyr Gly Leu Thr Glu Pro

        115                 120                 125

Gly Ser Gly Ser Asp Ala Gly Gly Met Lys Thr Thr Ala Glu Lys Lys

    130                 135                 140

Gly Asp Glu Tyr Ile Leu Asn Gly Thr Lys Ile Phe Ile Thr Asn Gly

145                 150                 155                 160

Gly Ile Ala Asp Phe Tyr Ile Val Phe Ala Asn Leu Ala Pro Glu Gln

                165                 170                 175

Lys His Lys Gly Thr Thr Ala Phe Ile Val Glu Lys Asp Phe Pro Gly

            180                 185                 190

Phe Ser Val Gly Lys Lys Glu Arg Lys Leu Gly Ile Arg Ser Ser Pro

        195                 200                 205

Thr Thr Glu Ile Ile Phe Gln Asp Cys Arg Val Pro Leu Lys Asn Arg

    210                 215                 220

Leu Gly Gly Glu Gly Glu Gly Phe Lys Ile Ala Met Lys Thr Leu Asp

225                 230                 235                 240

Gly Gly Arg Asn Gly Ile Ala Ala Gln Ala Val Gly Ile Ala Gln Gly

                245                 250                 255

Ala Phe Glu Ala Ala Lys Ala Tyr Ala Lys Glu Arg Lys Gln Phe Gly

            260                 265                 270

Arg Pro Ile Ala Glu Gln Gln Gly Ile Ala Phe Lys Leu Ala Asp Met

        275                 280                 285

Ala Thr Glu Ile Glu Ala Ser Arg Leu Leu Thr Tyr Gln Ala Ala Trp

    290                 295                 300

Leu Glu Ser Glu Gly Leu Pro Tyr Gly Lys Ala Ser Ala Met Ser Lys

305                 310                 315                 320

Leu Tyr Ala Gly Asp Thr Ala Met Lys Val Thr Thr Glu Ala Val Gln

                325                 330                 335

Ile Phe Gly Gly Tyr Gly Tyr Thr Lys Asp Tyr Pro Val Glu Arg Phe

            340                 345                 350

Met Arg Asp Ala Lys Ile Thr Gln Ile Tyr Glu Gly Thr Gln Glu Ile

        355                 360                 365

Gln Lys Leu Val Ile Ser Arg Met Leu Met Lys

    370                 375

<210>11

<211>1134

<212>DNA

<213>Bacillus licheniformis DSM 13

<220>

<221>gene

<222>(1)..(1134)

<223>Acyl-CoA dehydrogenase(E.C.1.3.99.-)

<220>

<221>misc_feature

<222>(1)..(3)

<223>First codon translated as Met.

<220>

<221>CDS

<222>(1)..(1131)

<223>

<400>11

ttg aat ttt cag ttt aca gaa gag cag acc cgc atg cag aag gtt gta     48

Leu Asn Phe Gln Phe Thr Glu Glu Gln Thr Arg Met Gln Lys Val Val

1               5                   10                  15

agg gat ttt gtc aaa cag gag gtc gct cct ttt gta cct gaa atg gaa     96

Arg Asp Phe Val Lys Gln Glu Val Ala Pro Phe Val Pro Glu Met Glu

            20                  25                  30

aaa ggc cgt ttt cca acc tct ctt ttg aag aaa atg gcg gag cgc ggc    144

Lys Gly Arg Phe Pro Thr Ser Leu Leu Lys Lys Met Ala Glu Arg Gly

        35                  40                  45

tgg atg ggg ctt ccg ata ccg gct aag tac aac ggg gcc ggt cat gac    192

Trp Met Gly Leu Pro Ile Pro Ala Lys Tyr Asn Gly Ala Gly His Asp

    50                  55                  60

ttt atc acc tat atg atg acc ata cat gag ctg tca aag aaa agc gcc    240

Phe Ile Thr Tyr Met Met Thr Ile His Glu Leu Ser Lys Lys Ser Ala

65                  70                  75                  80

gtt ctt ggt gcg gtt cta tct gta cac acg tca att gtc acc att ccc    288

Val Leu Gly Ala Val Leu Ser Val His Thr Ser Ile Val Thr Ile Pro

                85                  90                  95

att ctt tta aac ggt aat gag cgg caa aaa gag cac tac gtt aaa aag    336

Ile Leu Leu Asn Gly Asn Glu Arg Gln Lys Glu His Tyr Val Lys Lys

            100                 105                 110

ctg gca gca ggg cag tac ttg gga gct ttt tgt tta acc gaa ccg agt    384

Leu Ala Ala Gly Gln Tyr Leu Gly Ala Phe Cys Leu Thr Glu Pro Ser

        115                 120                 125

gcc ggt tcc gat gcg ggc agt cta aaa acc agg gcc gaa aag cgc ggc    432

Ala Gly Ser Asp Ala Gly Ser Leu Lys Thr Arg Ala Glu Lys Arg Gly

    130                 135                 140

gat acc tat gtg ctg aac gga acg aaa gtt ttt att aca aac ggc gga    480

Asp Thr Tyr Val Leu Asn Gly Thr Lys Val Phe Ile Thr Asn Gly Gly

145                 150                 155                 160

gcc gcg gac att tat ctt gtt ttc gct tca acc gat ccg gag gcg gga    528

Ala Ala Asp Ile Tyr Leu Val Phe Ala Ser Thr Asp Pro Glu Ala Gly

                165                 170                 175

acg gga ggc att tcc gct ttt atc gtg gag aag ggc acg ccg ggc ttt    576

Thr Gly Gly Ile Ser Ala Phe Ile Val Glu Lys Gly Thr Pro Gly Phe

            180                 185                 190

ttc atc gga aaa aat gaa gag aaa atg ggg ctc cac ggt tcg cta acg    624

Phe Ile Gly Lys Asn Glu Glu Lys Met Gly Leu His Gly Ser Leu Thr

        195                 200                 205

gtc act tta aat ttt gat aac gct gtc att ccc gcc cgg cag ctg ctg    672

Val Thr Leu Asn Phe Asp Asn Ala Val Ile Pro Ala Arg Gln Leu Leu

    210                 215                 220

ggg gag gaa gga atg gga ttc aaa atg gcc ctg tcc aac ctg gat acc    720

Gly Glu Glu Gly Met Gly Phe Lys Met Ala Leu Ser Asn Leu Asp Thr

225                 230                 235                 240

ggc cgg atc gga att gcg gcg cag gct ctg ggt atc gcc gag gga gcg    768

Gly Arg Ile Gly Ile Ala Ala Gln Ala Leu Gly Ile Ala Glu Gly Ala

                245                 250                 255

ctt tct gaa gcc gtt caa ttt cta aaa aaa cgg tat ccg gac gga gag    816

Leu Ser Glu Ala Val Gln Phe Leu Lys Lys Arg Tyr Pro Asp Gly Glu

            260                 265                 270

ctg tat aag aac ggc caa gcg ctt gcc ttt aag ctg gcc gac atg gcg    864

Leu Tyr Lys Asn Gly Gln Ala Leu Ala Phe Lys Leu Ala Asp Met Ala

        275                 280                 285

gcg agg aca gag gcg gcc agg ctt ctc gtc tac cag gcc gcc tcg ttg    912

Ala Arg Thr Glu Ala Ala Arg Leu Leu Val Tyr Gln Ala Ala Ser Leu

    290                 295                 300

aaa cag caa ggc atg cag acg ggg aaa gct gct tca atg gcc aaa ttg    960

Lys Gln Gln Gly Met Gln Thr Gly Lys Ala Ala Ser Met Ala Lys Leu

305                 310                 315                 320

ttc gct tcg gaa acg gcg atg tat gtc gcc gga gag gcc gtg cag ctg   1008

Phe Ala Ser Glu Thr Ala Met Tyr Val Ala Gly Glu Ala Val Gln Leu

                325                 330                 335

ctc gga gat ttc gga tac aca aag gat ttc agc gct gaa cga tat ttc   1056

Leu Gly Asp Phe Gly Tyr Thr Lys Asp Phe Ser Ala Glu Arg Tyr Phe

            340                 345                 350

agg gat gcg aaa gtg tgt gaa att tat gag ggc acg agc gag atc cag   1104

Arg Asp Ala Lys Val Cys Glu Ile Tyr Glu Gly Thr Ser Glu Ile Gln

        355                 360                 365

cgg atc gtc atc ggt aaa cat tta taa ggt                           1134

Arg Ile Val Ile Gly Lys His Leu

    370                 375

<210>12

<211>376

<212>PRT

<213>Bacillus licheniformis DSM 13

<220>

<221>misc_feature

<222>(1)..(3)

<223>First codon translated as Met.

<400>12

Leu Asn Phe Gln Phe Thr Glu Glu Gln Thr Arg Met Gln Lys Val Val

1               5                   10                  15

Arg Asp Phe Val Lys Gln Glu Val Ala Pro Phe Val Pro Glu Met Glu

            20                  25                  30

Lys Gly Arg Phe Pro Thr Ser Leu Leu Lys Lys Met Ala Glu Arg Gly

        35                  40                  45

Trp Met Gly Leu Pro Ile Pro Ala Lys Tyr Asn Gly Ala Gly His Asp

    50                  55                  60

Phe Ile Thr Tyr Met Met Thr Ile His Glu Leu Ser Lys Lys Ser Ala

65                  70                  75                  80

Val Leu Gly Ala Val Leu Ser Val His Thr Ser Ile Val Thr Ile Pro

                85                  90                  95

Ile Leu Leu Asn Gly Asn Glu Arg Gln Lys Glu His Tyr Val Lys Lys

            100                 105                 110

Leu Ala Ala Gly Gln Tyr Leu Gly Ala Phe Cys Leu Thr Glu Pro Ser

        115                 120                 125

Ala Gly Ser Asp Ala Gly Ser Leu Lys Thr Arg Ala Glu Lys Arg Gly

    130                 135                 140

Asp Thr Tyr Val Leu Asn Gly Thr Lys Val Phe Ile Thr Asn Gly Gly

145                 150                 155                 160

Ala Ala Asp Ile Tyr Leu Val Phe Ala Ser Thr Asp Pro Glu Ala Gly

                165                 170                 175

Thr Gly Gly Ile Ser Ala Phe Ile Val Glu Lys Gly Thr Pro Gly Phe

            180                 185                 190

Phe Ile Gly Lys Asn Glu Glu Lys Met Gly Leu His Gly Ser Leu Thr

        195                 200                 205

Val Thr Leu Asn Phe Asp Asn Ala Val Ile Pro Ala Arg Gln Leu Leu

    210                 215                 220

Gly Glu Glu Gly Met Gly Phe Lys Met Ala Leu Ser Asn Leu Asp Thr

225                 230                 235                 240

Gly Arg Ile Gly Ile Ala Ala Gln Ala Leu Gly Ile Ala Glu Gly Ala

                245                 250                 255

Leu Ser Glu Ala Val Gln Phe Leu Lys Lys Arg Tyr Pro Asp Gly Glu

            260                 265                 270

Leu Tyr Lys Asn Gly Gln Ala Leu Ala Phe Lys Leu Ala Asp Met Ala

        275                 280                 285

Ala Arg Thr Glu Ala Ala Arg Leu Leu Val Tyr Gln Ala Ala Ser Leu

    290                 295                 300

Lys Gln Gln Gly Met Gln Thr Gly Lys Ala Ala Ser Met Ala Lys Leu

305                 310                 315                 320

Phe Ala Ser Glu Thr Ala Met Tyr Val Ala Gly Glu Ala Val Gln Leu

                325                 330                 335

Leu Gly Asp Phe Gly Tyr Thr Lys Asp Phe Ser Ala Glu Arg Tyr Phe

            340                 345                 350

Arg Asp Ala Lys Val Cys Glu Ile Tyr Glu Gly Thr Ser Glu Ile Gln

        355                 360                 365

Arg Ile Val Ile Gly Lys His Leu

    370                 375

<210>13

<211>867

<212>DNA

<213>Bacillus licheniformis DSM 13

<220>

<221>gene

<222>(1)..(867)

<223>3-hydroxybutyryl-CoA dehydrogenase(E.C.1.1.1.157)

<220>

<221>CDS

<222>(1)..(864)

<223>

<400>13

atg aaa aaa gac acg atc atg gtc atc gga gcc ggc cag atg ggg tcc     48

Met Lys Lys Asp Thr Ile Met Val Ile Gly Ala Gly Gln Met Gly Ser

1               5                   10                  15

ggg atc gct cag gtc tct gcc cag gcc gga tac aat gtt tac atg tat     96

Gly Ile Ala Gln Val Ser Ala Gln Ala Gly Tyr Asn Val Tyr Met Tyr

            20                  25                  30

gac gta tca cct gaa caa att gaa aaa gga atg aag cgc att tcc ggc    144

Asp Val Ser Pro Glu Gln Ile Glu Lys Gly Met Lys Arg Ile Ser Gly

        35                  40                  45

cag ctt ttc aga cag gcg gaa aaa ggc aag ctg ccg cat gaa gat gtg    192

Gln Leu Phe Arg Gln Ala Glu Lys Gly Lys Leu Pro His Glu Asp Val

    50                  55                  60

aag caa atc tac cag cgc ctt tct ccg tcg gct gcg ctc gac gaa gcg    240

Lys Gln Ile Tyr Gln Arg Leu Ser Pro Ser Ala Ala Leu Asp Glu Ala

65                  70                  75                  80

cgg gaa gct ttt ctc atc att gaa gcg gct gtt gaa caa atg gac gta    288

Arg Glu Ala Phe Leu Ile Ile Glu Ala Ala Val Glu Gln Met Asp Val

                85                  90                  95

aaa aaa gac att ttc acg cgg ctt gat gaa gtg acc gaa gac tca gcg    336

Lys Lys Asp Ile Phe Thr Arg Leu Asp Glu Val Thr Glu Asp Ser Ala

            100                 105                 110

ata ttg gca tca aat aca tcg tcc ctg tcg att acg gaa ctt gct gcc    384

Ile Leu Ala Ser Asn Thr Ser Ser Leu Ser Ile Thr Glu Leu Ala Ala

        115                 120                 125

gtc aca aaa aaa cct caa aac gtc atc ggc atg cat ttt atg aac ccg    432

Val Thr Lys Lys Pro Gln Asn Val Ile Gly Met His Phe Met Asn Pro

    130                 135                 140

gtt ccc gtc atg cag ctt gtc gaa gtc atc agg ggg ctt gag acg agc    480

Val Pro Val Met Gln Leu Val Glu Val Ile Arg Gly Leu Glu Thr Ser

145                 150                 155                 160

ggc gaa aca tat gaa acc gtc gtg gct gcg gcg gag cgg atg aac aag    528

Gly Glu Thr Tyr Glu Thr Val Val Ala Ala Ala Glu Arg Met Asn Lys

                165                 170                 175

gtt ccg ata gag gtg cgg gat ttc ccg gga ttt atc tcc aac cgc atc    576

Val Pro Ile Glu Val Arg Asp Phe Pro Gly Phe Ile Ser Asn Arg Ile

            180                 185                 190

tta atg ccg atg att aat gag gcg gtt ttt gca ctt tat gaa ggc atc    624

Leu Met Pro Met Ile Asn Glu Ala Val Phe Ala Leu Tyr Glu Gly Ile

        195                 200                 205

gcc gag aaa gaa agc ata gac gga atc atg aag ctt ggc atg aac cat    672

Ala Glu Lys Glu Ser Ile Asp Gly Ile Met Lys Leu Gly Met Asn His

    210                 215                 220

ccg atg ggc ccg ttg gct ctc gcc gat ctg atc ggt ctg gat acg tgt    720

Pro Met Gly Pro Leu Ala Leu Ala Asp Leu Ile Gly Leu Asp Thr Cys

225                 230                 235                 240

ctg tat att atg gag acg ctg cat gaa ggc ttt ggc gac gat aag tac    768

Leu Tyr Ile Met Glu Thr Leu His Glu Gly Phe Gly Asp Asp Lys Tyr

                245                 250                 255

agg cct tgt ccg ctc ctt aaa caa tat gtc agc gca gga cga ctc gga    816

Arg Pro Cys Pro Leu Leu Lys Gln Tyr Val Ser Ala Gly Arg Leu Gly

            260                 265                 270

aag aaa acg ggc aga ggg ttt tat acg tat gaa aag cag ccg aca taa    864

Lys Lys Thr Gly Arg Gly Phe Tyr Thr Tyr Glu Lys Gln Pro Thr

        275                 280                 285

gga                                                                867

<210>14

<211>287

<212>PRT

<213>Bacillus licheniformis DSM 13

<400>14

Met Lys Lys Asp Thr Ile Met Val Ile Gly Ala Gly Gln Met Gly Ser

1               5                   10                  15

Gly Ile Ala Gln Val Ser Ala Gln Ala Gly Tyr Asn Val Tyr Met Tyr

            20                  25                  30

Asp Val Ser Pro Glu Gln Ile Glu Lys Gly Met Lys Arg Ile Ser Gly

        35                  40                  45

Gln Leu Phe Arg Gln Ala Glu Lys Gly Lys Leu Pro His Glu Asp Val

    50                  55                  60

Lys Gln Ile Tyr Gln Arg Leu Ser Pro Ser Ala Ala Leu Asp Glu Ala

65                  70                  75                  80

Arg Glu Ala Phe Leu Ile Ile Glu Ala Ala Val Glu Gln Met Asp Val

                85                  90                  95

Lys Lys Asp Ile Phe Thr Arg Leu Asp Glu Val Thr Glu Asp Ser Ala

            100                 105                 110

Ile Leu Ala Ser Asn Thr Ser Ser Leu Ser Ile Thr Glu Leu Ala Ala

        115                 120                 125

Val Thr Lys Lys Pro Gln Asn Val Ile Gly Met His Phe Met Asn Pro

    130                 135                 140

Val Pro Val Met Gln Leu Val Glu Val Ile Arg Gly Leu Glu Thr Ser

145                 150                 155                 160

Gly Glu Thr Tyr Glu Thr Val Val Ala Ala Ala Glu Arg Met Asn Lys

                165                 170                 175

Val Pro Ile Glu Val Arg Asp Phe Pro Gly Phe Ile Ser Asn Arg Ile

            180                 185                 190

Leu Met Pro Met Ile Asn Glu Ala Val Phe Ala Leu Tyr Glu Gly Ile

        195                 200                 205

Ala Glu Lys Glu Ser Ile Asp Gly Ile Met Lys Leu Gly Met Asn His

    210                 215                 220

Pro Met Gly Pro Leu Ala Leu Ala Asp Leu Ile Gly Leu Asp Thr Cys

225                 230                 235                 240

Leu Tyr Ile Met Glu Thr Leu His Glu Gly Phe Gly Asp Asp Lys Tyr

                245                 250                 255

Arg Pro Cys Pro Leu Leu Lys Gln Tyr Val Ser Ala Gly Arg Leu Gly

            260                 265                 270

Lys Lys Thr Gly Arg Gly Phe Tyr Thr Tyr Glu Lys Gln Pro Thr

        275                 280                 285

<210>15

<211>780

<212>DNA

<213>Bacillus licheniformis DSM 13

<220>

<221>gene

<222>(1)..(780)

<223>Putative enoyl-CoA hydratase protein(E.C.4.2.1.17)

<220>

<221>CDS

<222>(1)..(777)

<223>

<400>15

atg gaa tat atc aaa tgg aaa gac gaa gac ggg att ttt gaa att gta     48

Met Glu Tyr Ile Lys Trp Lys Asp Glu Asp Gly Ile Phe Glu Ile Val

1               5                   10                  15

ctg aat cgc tct gag gcg tac aat gcc ttg aat gaa aaa atg ctt gaa     96

Leu Asn Arg Ser Glu Ala Tyr Asn Ala Leu Asn Glu Lys Met Leu Glu

            20                  25                  30

gaa ctg aat gaa gct ttg cgt gtt gca gag gaa agc gaa tcg ctg ctt    144

Glu Leu Asn Glu Ala Leu Arg Val Ala Glu Glu Ser Glu Ser Leu Leu

        35                  40                  45

ctc ctt gtg aga ggc agc ggc aaa gga ttt tcg gca ggc gga gac att    192

Leu Leu Val Arg Gly Ser Gly Lys Gly Phe Ser Ala Gly Gly Asp Ile

    50                  55                  60

aag atg atg ctg tct tcc gga gat caa gac agc tcc gcc cgc gtc att    240

Lys Met Met Leu Ser Ser Gly Asp Gln Asp Ser Ser Ala Arg Val Ile

65                  70                  75                  80

gac aca att tct gaa att gcg gtg aag ctt tac agc atg ccg aag atg    288

Asp Thr Ile Ser Glu Ile Ala Val Lys Leu Tyr Ser Met Pro Lys Met

                85                  90                  95

acg aca gcg gct gtc cac ggt gcg gct gcg ggt ctg gga ttg agc ctc    336

Thr Thr Ala Ala Val His Gly Ala Ala Ala Gly Leu Gly Leu Ser Leu

            100                 105                 110

gcg ctc agc tgc gac cat gta ctg gtc gaa aaa gag gcg aag ctg gcg    384

Ala Leu Ser Cys Asp His Val Leu Val Glu Lys Glu Ala Lys Leu Ala

        115                 120                 125

atg aat ttt atc ggc atc ggg ctt gtt ccc gac gga ggc gga cac ttc    432

Met Asn Phe Ile Gly Ile Gly Leu Val Pro Asp Gly Gly Gly His Phe

    130                 135                 140

ttt tta gag cgg aga atc ggt gaa act gcg gcc aaa gaa ttg att tgg    480

Phe Leu Glu Arg Arg Ile Gly Glu Thr Ala Ala Lys Glu Leu Ile Trp

145                 150                 155                 160

agc ggg aaa aaa ttg acg ggg gcc gaa gcg cac gag ctt cgg atc gca    528

Ser Gly Lys Lys Leu Thr Gly Ala Glu Ala His Glu Leu Arg Ile Ala

                165                 170                 175

gac gcc gta ttc agc ggg gac tcc ggc cgt ttt gcg cgc atc tat ctt    576

Asp Ala Val Phe Ser Gly Asp Ser Gly Arg Phe Ala Arg Ile Tyr Leu

            180                 185                 190

gaa aag ctt ctg cac gct ccg ctg gca gcg atg att gag aca aaa aag    624

Glu Lys Leu Leu His Ala Pro Leu Ala Ala Met Ile Glu Thr Lys Lys

        195                 200                 205

atc tat cag gcg ttg aat gga ggc agg ctg cag aaa acg ctt gaa ctc    672

Ile Tyr Gln Ala Leu Asn Gly Gly Arg Leu Gln Lys Thr Leu Glu Leu

    210                 215                 220

gag aaa acg gcc cag atg aaa atg agg ctg aca agc gac cat cag gaa    720

Glu Lys Thr Ala Gln Met Lys Met Arg Leu Thr Ser Asp His Gln Glu

225                 230                 235                 240

ggg atc cgc gca ttt tta gaa aag cgc cag ccg caa ttt aac cgt cag    768

Gly Ile Arg Ala Phe Leu Glu Lys Arg Gln Pro Gln Phe Asn Arg Gln

                245                 250                 255

caa gta taa caa                                                    780

Gln Val

<210>16

<211>258

<212>PRT

<213>Bacillus licheniformis DSM 13

<400>16

Met Glu Tyr Ile Lys Trp Lys Asp Glu Asp Gly Ile Phe Glu Ile Val

1               5                   10                  15

Leu Asn Arg Ser Glu Ala Tyr Asn Ala Leu Asn Glu Lys Met Leu Glu

            20                  25                  30

Glu Leu Asn Glu Ala Leu Arg Val Ala Glu Glu Ser Glu Ser Leu Leu

        35                  40                  45

Leu Leu Val Arg Gly Ser Gly Lys Gly Phe Ser Ala Gly Gly Asp Ile

    50                  55                  60

Lys Met Met Leu Ser Ser Gly Asp Gln Asp Ser Ser Ala Arg Val Ile

65                  70                  75                  80

Asp Thr Ile Ser Glu Ile Ala Val Lys Leu Tyr Ser Met Pro Lys Met

                85                  90                  95

Thr Thr Ala Ala Val His Gly Ala Ala Ala Gly Leu Gly Leu Ser Leu

            100                 105                 110

Ala Leu Ser Cys Asp His Val Leu Val Glu Lys Glu Ala Lys Leu Ala

        115                 120                 125

Met Asn Phe Ile Gly Ile Gly Leu Val Pro Asp Gly Gly Gly His Phe

    130                 135                 140

Phe Leu Glu Arg Arg Ile Gly Glu Thr Ala Ala Lys Glu Leu Ile Trp

145                 150                 155                 160

Ser Gly Lys Lys Leu Thr Gly Ala Glu Ala His Glu Leu Arg Ile Ala

                165                 170                 175

Asp Ala Val Phe Ser Gly Asp Ser Gly Arg Phe Ala Arg Ile Tyr Leu

            180                 185                 190

Glu Lys Leu Leu His Ala Pro Leu Ala Ala Met Ile Glu Thr Lys Lys

        195                 200                 205

Ile Tyr Gln Ala Leu Asn Gly Gly Arg Leu Gln Lys Thr Leu Glu Leu

    210                 215                 220

Glu Lys Thr Ala Gln Met Lys Met Arg Leu Thr Ser Asp His Gln Glu

225                 230                 235                 240

Gly Ile Arg Ala Phe Leu Glu Lys Arg Gln Pro Gln Phe Asn Arg Gln

                245                 250                 255

Gln Val

<210>17

<211>1065

<212>DNA

<213>Bacillus licheniformis DSM 13

<220>

<221>gene

<222>(1)..(1065)

<223>Probable Enoyl(3-hydroxyisobutyryl)-coenzyme A hydrolase protein

<220>

<221>CDS

<222>(1)..(1062)

<223>

<400>17

atg tcc gat gac gtg ctg ttt tcc gtc aat caa aac ggc gcc gca gcg     48

Met Ser Asp Asp Val Leu Phe Ser Val Asn Gln Asn Gly Ala Ala Ala

1               5                   10                  15

att gtt ctg aat cgc ccg aaa gcg ctc aac tca ctc aca tac gac atg     96

Ile Val Leu Asn Arg Pro Lys Ala Leu Asn Ser Leu Thr Tyr Asp Met

            20                  25                  30

gtc cgt ctg att ggt gaa aag tta aac gag tgg gag aca gat caa aac    144

Val Arg Leu Ile Gly Glu Lys Leu Asn Glu Trp Glu Thr Asp Gln Asn

        35                  40                  45

gtt tct atc gtg gtc atc aaa ggt gca gga cca aaa gga cta tgt gcc    192

Val Ser Ile Val Val Ile Lys Gly Ala Gly Pro Lys Gly Leu Cys Ala

    50                  55                  60

gga ggg gat att aag gca ctc tat gaa gct cgt tcg tca aaa cag gcc    240

Gly Gly Asp Ile Lys Ala Leu Tyr Glu Ala Arg Ser Ser Lys Gln Ala

65                  70                  75                  80

ctg caa gat gcc gag cgc ttt ttt gaa aca gag tac gaa gtc gat atg    288

Leu Gln Asp Ala Glu Arg Phe Phe Glu Thr Glu Tyr Glu Val Asp Met

                85                  90                  95

gca gtc cat cga ttt tcg aaa ccg atc atc gcc tgc ttg gac ggg atc    336

Ala Val His Arg Phe Ser Lys Pro Ile Ile Ala Cys Leu Asp Gly Ile

            100                 105                 110

gtc atg ggg gga ggc gtc ggc ctg acg tac ggg gcc agc cac cgg atc    384

Val Met Gly Gly Gly Val Gly Leu Thr Tyr Gly Ala Ser His Arg Ile

        115                 120                 125

gtc acg gag agg aca aaa tgg gcg atg ccc gaa atg aat atc ggc ttc    432

Val Thr Glu Arg Thr Lys Trp Ala Met Pro Glu Met Asn Ile Gly Phe

    130                 135                 140

ttt ccg gat gtc ggg gca gcc tat ttt tta aac aaa gcc ccg ggc cgc    480

Phe Pro Asp Val Gly Ala Ala Tyr Phe Leu Asn Lys Ala Pro Gly Arg

145                 150                 155                 160

tta ggg cgg tat ctt gga tta acg gcg tct gtc atc cat gca gcc gac    528

Leu Gly Arg Tyr Leu Gly Leu Thr Ala Ser Val Ile His Ala Ala Asp

                165                 170                 175

gtg ctg tat atc aat ggg gca gac gcc tac atg gag agc ggc gct tta    576

Val Leu Tyr Ile Asn Gly Ala Asp Ala Tyr Met Glu Ser Gly Ala Leu

            180                 185                 190

gaa cga ttg ctt caa gca gtg gaa caa acc gat tgg cgc ctt gca agc    624

Glu Arg Leu Leu Gln Ala Val Glu Gln Thr Asp Trp Arg Leu Ala Ser

        195                 200                 205

gtt gaa gaa aag ctc gat cag ctg atc cgc gaa tcg aaa acg gag ccc    672

Val Glu Glu Lys Leu Asp Gln Leu Ile Arg Glu Ser Lys Thr Glu Pro

    210                 215                 220

tcc cag gag agc acg ctc gcc cgt gat cag caa gcg att gac cgt cat    720

Ser Gln Glu Ser Thr Leu Ala Arg Asp Gln Gln Ala Ile Asp Arg His

225                 230                 235                 240

ttt aag tat gat aag ctg gaa gag atc ctt caa tcg ctc gaa agc gag    768

Phe Lys Tyr Asp Lys Leu Glu Glu Ile Leu Gln Ser Leu Glu Ser Glu

                245                 250                 255

gga agc acc ttt agc tcg aat gtg aaa aaa aca atg ctt tcc aaa tcg    816

Gly Ser Thr Phe Ser Ser Asn Val Lys Lys Thr Met Leu Ser Lys Ser

            260                 265                 270

cca ttt tca tta aaa atc aca ttg aaa cag ctg gcg gac gga cgt caa    864

Pro Phe Ser Leu Lys Ile Thr Leu Lys Gln Leu Ala Asp Gly Arg Gln

        275                 280                 285

aaa aca ctg gaa gaa tgc ttt gcc acg gat ctg gtg ctg gca aag aac    912

Lys Thr Leu Glu Glu Cys Phe Ala Thr Asp Leu Val Leu Ala Lys Asn

    290                 295                 300

ttt ttg aag cac aat gat ttc ttc gaa ggc gtc agg tcc gtc ctg atc    960

Phe Leu Lys His Asn Asp Phe Phe Glu Gly Val Arg Ser Val Leu Ile

305                 310                 315                 320

gac cgt gat caa tca ccg aac tac aag tac cgg aac gtt tca gat gta    1008

Asp Arg Asp Gln Ser Pro Asn Tyr Lys Tyr Arg Asn Val Ser Asp Val

                325                 330                 335

acc gat gaa gcg gtg gac cgg ttt ttc caa ccc tct gaa tct gtc cgg    1056

Thr Asp Glu Ala Val Asp Arg Phe Phe Gln Pro Ser Glu Ser Val Arg

            340                 345                 350

ttt taa aag                                                        1065

Phe

<210>18

<211>353

<212>PRT

<213>Bacillus licheniformis DSM 13

<400>18

Met Ser Asp Asp Val Leu Phe Ser Val Asn Gln Asn Gly Ala Ala Ala

1               5                   10                  15

Ile Val Leu Asn Arg Pro Lys Ala Leu Asn Ser Leu Thr Tyr Asp Met

            20                  25                  30

Val Arg Leu Ile Gly Glu Lys Leu Asn Glu Trp Glu Thr Asp Gln Asn

        35                  40                  45

Val Ser Ile Val Val Ile Lys Gly Ala Gly Pro Lys Gly Leu Cys Ala

    50                  55                  60

Gly Gly Asp Ile Lys Ala Leu Tyr Glu Ala Arg Ser Ser Lys Gln Ala

65                  70                  75                  80

Leu Gln Asp Ala Glu Arg Phe Phe Glu Thr Glu Tyr Glu Val Asp Met

                85                  90                  95

Ala Val His Arg Phe Ser Lys Pro Ile Ile Ala Cys Leu Asp Gly Ile

            100                 105                 110

Val Met Gly Gly Gly Val Gly Leu Thr Tyr Gly Ala Ser His Arg Ile

        115                 120                 125

Val Thr Glu Arg Thr Lys Trp Ala Met Pro Glu Met Asn Ile Gly Phe

    130                 135                 140

Phe Pro Asp Val Gly Ala Ala Tyr Phe Leu Asn Lys Ala Pro Gly Arg

145                 150                 155                 160

Leu Gly Arg Tyr Leu Gly Leu Thr Ala Ser Val Ile His Ala Ala Asp

                165                 170                 175

Val Leu Tyr Ile Asn Gly Ala Asp Ala Tyr Met Glu Ser Gly Ala Leu

            180                 185                 190

Glu Arg Leu Leu Gln Ala Val Glu Gln Thr Asp Trp Arg Leu Ala Ser

        195                 200                 205

Val Glu Glu Lys Leu Asp Gln Leu Ile Arg Glu Ser Lys Thr Glu Pro

    210                 215                 220

Ser Gln Glu Ser Thr Leu Ala Arg Asp Gln Gln Ala Ile Asp Arg His

225                 230                 235                 240

Phe Lys Tyr Asp Lys Leu Glu Glu Ile Leu Gln Ser Leu Glu Ser Glu

                245                 250                 255

Gly Ser Thr Phe Ser Ser Asn Val Lys Lys Thr Met Leu Ser Lys Ser

            260                 265                 270

Pro Phe Ser Leu Lys Ile Thr Leu Lys Gln Leu Ala Asp Gly Arg Gln

        275                 280                 285

Lys Thr Leu Glu Glu Cys Phe Ala Thr Asp Leu Val Leu Ala Lys Asn

    290                 295                 300

Phe Leu Lys His Asn Asp Phe Phe Glu Gly Val Arg Ser Val Leu Ile

305                 310                 315                 320

Asp Arg Asp Gln Ser Pro Asn Tyr Lys Tyr Arg Asn Val Ser Asp Val

                325                 330                 335

Thr Asp Glu Ala Val Asp Arg Phe Phe Gln Pro Ser Glu Ser Val Arg

            340                 345                 350

Phe

<210>19

<211>789

<212>DNA

<213>Bacillus licheniformis DSM 13

<220>

<221>gene

<222>(1)..(789)

<223>Probable enoyl-CoA hydratase(E.C.4.2.1.17),echA8

<220>

<221>misc_feature

<222>(1)..(3)

<223>First codon translated as Met.

<220>

<221>CDS

<222>(1)..(786)

<223>

<400>19

ttg aac ttg aaa tat gcc aca ctt aaa aca gaa cat ggc atc aca acc     48

Leu Asn Leu Lys Tyr Ala Thr Leu Lys Thr Glu His Gly Ile Thr Thr

1               5                   10                  15

gtg acg ttg aac aat ccg ccg gca aat aca ctt tct tct tcc tgt atc     96

Val Thr Leu Asn Asn Pro Pro Ala Asn Thr Leu Ser Ser Ser Cys Ile

            20                  25                  30

gcc gaa ttg cgc tct ctt ttt cgg gaa ttg gcc cgc gac gag gag aca    144

Ala Glu Leu Arg Ser Leu Phe Arg Glu Leu Ala Arg Asp Glu Glu Thr

        35                  40                  45

aaa gca atc atc att act gga gaa ggc cgc ttt ttt gtg gcg gga gcg    192

Lys Ala Ile Ile Ile Thr Gly Glu Gly Arg Phe Phe Val Ala Gly Ala

    50                  55                  60

gat ata aaa gaa ttc gtt tca aaa ctt ggg gac caa aaa caa gga ttg    240

Asp Ile Lys Glu Phe Val Ser Lys Leu Gly Asp Gln Lys Gln Gly Leu

65                  70                  75                  80

gcg ctc gca caa ggg ggc cag gcg ctc tgc gat gaa atc gaa gct tcc    288

Ala Leu Ala Gln Gly Gly Gln Ala Leu Cys Asp Glu Ile Glu Ala Ser

                85                  90                  95

aaa aaa ccc gtc att gcg gcg ata aac gga ccg gct ctt ggc gga ggc    336

Lys Lys Pro Val Ile Ala Ala Ile Asn Gly Pro Ala Leu Gly Gly Gly

            100                 105                 110

ctg gaa ctc gcg atg agc tgc cac ttc aga atc gta tca gac gat gca    384

Leu Glu Leu Ala Met Ser Cys His Phe Arg Ile Val Ser Asp Asp Ala

        115                 120                 125

aca gtc ggt ctt ccc gaa tta aag ctc ggc ttg att cct gca ttt ggt    432

Thr Val Gly Leu Pro Glu Leu Lys Leu Gly Leu Ile Pro Ala Phe Gly

    130                 135                 140

ggt aca cag cgg ctt cgc aac ata acg gac aca gcg aca gca ctc gac    480

Gly Thr Gln Arg Leu Arg Asn Ile Thr Asp Thr Ala Thr Ala Leu Asp

145                 150                 155                 160

ctt atc ctg acg ggc cga tcg ctt tca gct caa gag gcg gta gag ctg    528

Leu Ile Leu Thr Gly Arg Ser Leu Ser Ala Gln Glu Ala Val Glu Leu

                165                 170                 175

aaa att gca cag atg gct gta aag gga gag gaa ctg atg aag acg gca    576

Lys Ile Ala Gln Met Ala Val Lys Gly Glu Glu Leu Met Lys Thr Ala

            180                 185                 190

gct gct gtc gcg tcg tct ttt atc gaa gga aaa agc atg acc agc gtg    624

Ala Ala Val Ala Ser Ser Phe Ile Glu Gly Lys Ser Met Thr Ser Val

        195                 200                 205

agg cgc gcc gtc gaa tgt gtc gta cag ggc gcc agc gaa agc atg gaa    672

Arg Arg Ala Val Glu Cys Val Val Gln Gly Ala Ser Glu Ser Met Glu

    210                 215                 220

caa gca ctg gag agg gag cga aac aga ttc gcc gag ctg ttt gtc act    720

Gln Ala Leu Glu Arg Glu Arg Asn Arg Phe Ala Glu Leu Phe Val Thr

225                 230                 235                 240

tca gat gcc aaa gaa gga att cac gca ttt gtc gaa aag cgc aaa cca    768

Ser Asp Ala Lys Glu Gly Ile His Ala Phe Val Glu Lys Arg Lys Pro

                245                 250                 255

aac ttt cat cat tca taa aag                                      789

Asn Phe His His Ser

            260

<210>20

<211>261

<212>PRT

<213>Bacillus licheniformis DSM 13

<220>

<221>misc_feature

<222>(1)..(3)

<223>First codon translated as Met.

<400>20

Leu Asn Leu Lys Tyr Ala Thr Leu Lys Thr Glu His Gly Ile Thr Thr

1               5                   10                  15

Val Thr Leu Asn Asn Pro Pro Ala Asn Thr Leu Ser Ser Ser Cys Ile

            20                  25                  30

Ala Glu Leu Arg Ser Leu Phe Arg Glu Leu Ala Arg Asp Glu Glu Thr

        35                  40                  45

Lys Ala Ile Ile Ile Thr Gly Glu Gly Arg Phe Phe Val Ala Gly Ala

    50                  55                  60

Asp Ile Lys Glu Phe Val Ser Lys Leu Gly Asp Gln Lys Gln Gly Leu

65                  70                  75                  80

Ala Leu Ala Gln Gly Gly Gln Ala Leu Cys Asp Glu Ile Glu Ala Ser

                85                  90                  95

Lys Lys Pro Val Ile Ala Ala Ile Asn Gly Pro Ala Leu Gly Gly Gly

            100                 105                 110

Leu Glu Leu Ala Met Ser Cys His Phe Arg Ile Val Ser Asp Asp Ala

        115                 120                 125

Thr Val Gly Leu Pro Glu Leu Lys Leu Gly Leu Ile Pro Ala Phe Gly

    130                 135                 140

Gly Thr Gln Arg Leu Arg Asn Ile Thr Asp Thr Ala Thr Ala Leu Asp

145                 150                 155                 160

Leu Ile Leu Thr Gly Arg Ser Leu Ser Ala Gln Glu Ala Val Glu Leu

                165                 170                 175

Lys Ile Ala Gln Met Ala Val Lys Gly Glu G1u Leu Met Lys Thr Ala

            180                 185                 190

Ala Ala Val Ala Ser Ser Phe Ile Glu Gly Lys Ser Met Thr Ser Val

        195                 200                 205

Arg Arg Ala Val Glu Cys Val Val Gln Gly Ala Ser Glu Ser Met Glu

    210                 215                 220

Gln Ala Leu Glu Arg Glu Arg Asn Arg Phe Ala Glu Leu Phe Val Thr

225                 230                 235                 240

Ser Asp Ala Lys Glu Gly Ile His Ala Phe Val Glu Lys Arg Lys Pro

                245                 250                 255

Asn Phe His His Ser

            260

<210>21

<211>1719

<212>DNA

<213>Bacillus licheniformis DSM 13

<220>

<221>gene

<222>(1)..(1719)

<223>Acyl-CoA dehydrogenase(E.C.1.3.99.-)

<220>

<221>CDS

<222>(1)..(1716)

<223>

<400>21

atg ggg aaa gca aaa ctt cga tgg aat gaa ccc ttg att tct caa cac     48

Met Gly Lys Ala Lys Leu Arg Trp Asn Glu Pro Leu Ile Ser Gln His

1               5                   10                  15

gaa tcg gct gct gaa gga ttt aca ccg gaa gat ttc aca gag gaa gat     96

Glu Ser Ala Ala Glu Gly Phe Thr Pro Glu Asp Phe Thr Glu Glu Asp

            20                  25                  30

cga ctg att tca aaa acg aca gaa tca ttt gtc aaa aac gaa gtc atg    144

Arg Leu Ile Ser Lys Thr Thr Glu Ser Phe Val Lys Asn Glu Val Met

        35                  40                  45

ccc ctt ctt gaa tcg att gat cag cag gat cac gaa agc gtg aaa aaa    192

Pro Leu Leu Glu Ser Ile Asp Gln Gln Asp His Glu Ser Val Lys Lys

    50                  55                  60

ttg ttt caa aaa gca gga gag ctc ggt ttg ctc agt atc gaa gtt ccg    240

Leu Phe Gln Lys Ala Gly Glu Leu Gly Leu Leu Ser Ile Glu Val Pro

65                  70                  75                  80

gag gat tgc ggc ggc ctt tca ctc agc aag aag ctt tcc ggg ttg gtg    288

Glu Asp Cys Gly Gly Leu Ser Leu Ser Lys Lys Leu Ser Gly Leu Val

                85                  90                  95

gca gag aaa atg gga gcc ggc gga tcg ttc agc gtc tcc ttt aat att    336

Ala Glu Lys Met Gly Ala Gly Gly Ser Phe Ser Val Ser Phe Asn Ile

            100                 105                 110

cat gcg gga gtc ggg aca ctg ccg tat att tat tat gga aca gag gaa    384

His Ala Gly Val Gly Thr Leu Pro Tyr Ile Tyr Tyr Gly Thr Glu Glu

        115                 120                 125

caa aaa caa aaa tac ctt cca aaa ctg gca tcg ggc gaa tgg atc gga    432

Gln Lys Gln Lys Tyr Leu Pro Lys Leu Ala Ser Gly Glu Trp Ile Gly

    130                 135                 140

gca tat gct ctg aca gag ccg ggc gca gga tcg gat gct tta aac gca    480

Ala Tyr Ala Leu Thr Glu Pro Gly Ala Gly Ser Asp Ala Leu Asn Ala

145                 150                 155                 160

aaa acg aca gcc gtc ttg aat agg gaa ggg aca gcc tgg att tta aat    528

Lys Thr Thr Ala Val Leu Asn Arg Glu Gly Thr Ala Trp Ile Leu Asn

                165                 170                 175

ggg gaa aag cag tgg att acg aac gcg caa gta gct gat gta tat gtt    576

Gly Glu Lys Gln Trp Ile Thr Asn Ala Gln Val Ala Asp Val Tyr Val

            180                 185                 190

gtc ttt gca aaa acg gcg gaa ggc atg aca gca ttt atc gtc gaa cgc    624

Val Phe Ala Lys Thr Ala Glu Gly Met Thr Ala Phe Ile Val Glu Arg

        195                 200                 205

tcg ttt aaa ggt gtt tcc atc gga cct gaa gag aag aag atg gga atc    672

Ser Phe Lys Gly Val Ser Ile Gly Pro Glu Glu Lys Lys Met Gly Ile

    210                 215                 220

aaa ggg tct tcg aca gca acc tta atc ttg gag gaa gtc gag gtg cca    720

Lys Gly Ser Ser Thr Ala Thr Leu Ile Leu Glu Glu Val Glu Val Pro

225                 230                 235                 240

agc gac aat gtt cta ggt cat atc ggg aaa ggt cat cac gtc gct ttg    768

Ser Asp Asn Val Leu Gly His Ile Gly Lys Gly His His Val Ala Leu

                245                 250                 255

aac att tta aac atg gcc cgc tta aag ctc gcg ttt tcg aac att gga    816

Asn Ile Leu Asn Met Ala Arg Leu Lys Leu Ala Phe Ser Asn Ile Gly

            260                 265                 270

acg gca aaa caa gca ttg aac ctt gct gtt agc tac gcc aaa cag cga    864

Thr Ala Lys Gln Ala Leu Asn Leu Ala Val Ser Tyr Ala Lys Gln Arg

        275                 280                 285

aag caa ttt aac aag ccg atc atc ggt ttt tca atg att caa gaa aag    912

Lys Gln Phe Asn Lys Pro Ile Ile Gly Phe Ser Met Ile Gln Glu Lys

    290                 295                 300

att gcc gac atg gcg gtc tcg att ttc ggc gcg gaa agc gct gct tac    960

Ile Ala Asp Met Ala Val Ser Ile Phe Gly Ala Glu Ser Ala Ala Tyr

305                 310                 315                 320

aga acg gca gat tgc ttg gac aat gtt tta gat tcg gct ctc cca tta   1008

Arg Thr Ala Asp Cys Leu Asp Asn Val Leu Asp Ser Ala Leu Pro Leu

                325                 330                 335

gac gat aga ctg aga aaa ctc aca aac tat gca tcc gaa tgt gcg atc   1056

Asp Asp Arg Leu Arg Lys Leu Thr Asn Tyr Ala Ser Glu Cys Ala Ile

            340                 345                 350

aat aaa gtt tac tgc tcc gaa atc ctc ggc cgg atc gca gac gaa gcg   1104

Asn Lys Val Tyr Cys Ser Glu Ile Leu Gly Arg Ile Ala Asp Glu Ala

        355                 360                 365

gtg cag att cat ggc ggc tac gga tac atg cag gag tac gaa gtc gaa   1152

Val Gln Ile His Gly Gly Tyr Gly Tyr Met Gln Glu Tyr Glu Val Glu

    370                 375                 380

cga ttg tac cgg gac gcg agg atc agc cgg att ttc gag ggg aca aat    1200

Arg Leu Tyr Arg Asp Ala Arg Ile Ser Arg Ile Phe Glu Gly Thr Asn

385                 390                 395                 400

gaa ata aac cgc tta acg atc gcc aaa ctg ctc atg aaa gaa gtg cag    1248

Glu Ile Asn Arg Leu Thr Ile Ala Lys Leu Leu Met Lys Glu Val Gln

                405                 410                 415

caa aac ggc atc tca gag ccg gaa gct caa cta ggc agc gag gga aat    1296

Gln Asn Gly Ile Ser Glu Pro Glu Ala Gln Leu Gly Ser Glu Gly Asn

            420                 425                 430

cga aac cgg cga ttt att cag ctg tcc aac agg ctt ttc ggc aag aca    1344

Arg Asn Arg Arg Phe Ile Gln Leu Ser Asn Arg Leu Phe Gly Lys Thr

        435                 440                 445

ctg aaa gcg ctt atc cgc tct cgc gtg aac act caa gaa gat cag gaa    1392

Leu Lys Ala Leu Ile Arg Ser Arg Val Asn Thr Gln Glu Asp Gln Glu

    450                 455                 460

tac gca cgg ctt ctc gcc gac atg aaa aaa gaa atc tat gtg atg gaa    1440

Tyr Ala Arg Leu Leu Ala Asp Met Lys Lys Glu Ile Tyr Val Met Glu

465                 470                 475                 480

tcc gcc gcc cgc cga acc gaa aaa gct agg caa ata tac ggt ggt gaa    1488

Ser Ala Ala Arg Arg Thr Glu Lys Ala Arg Gln Ile Tyr Gly Gly Glu

                485                 490                 495

aaa gca cgg ttg aaa gaa atg atg acg aat gtc att tgt gaa gaa ggc    1536

Lys Ala Arg Leu Lys Glu Met Met Thr Asn Val Ile Cys Glu Glu Gly

            500                 505                 510

tac cgc aga atc gaa gag atg gcg gtg acc gcc tta tca agc ata gca    1584

Tyr Arg Arg Ile Glu Glu Met Ala Val Thr Ala Leu Ser Ser Ile Ala

        515                 520                 525

tct gat gaa gcc gaa aga aaa ctc gca ttt gaa gag gct cgc agc gtt    1632

Ser Asp Glu Ala Glu Arg Lys Leu Ala Phe Glu Glu Ala Arg Ser Val

    530                 535                 540

tct ttg cct ctt ttc agc aat ctg ttt act caa aaa cgc gaa atc gca    1680

Ser Leu Pro Leu Phe Ser Asn Leu Phe Thr Gln Lys Arg Glu Ile Ala

545                 550                 555                 560

gaa aaa ata gcc gct cat gaa aaa tat acg gtg tga tcg                1719

Glu Lys Ile Ala Ala His Glu Lys Tyr Thr Val

                565                 570

<210>22

<211>571

<212>PRT

<213>Bacillus licheniformis DSM 13

<400>22

Met Gly Lys Ala Lys Leu Arg Trp Asn Glu Pro Leu Ile Ser Gln His

1               5                   10                  15

Glu Ser Ala Ala Glu Gly Phe Thr Pro Glu Asp Phe Thr Glu Glu Asp

            20                  25                  30

Arg Leu Ile Ser Lys Thr Thr Glu Ser Phe Val Lys Asn Glu Val Met

        35                  40                  45

Pro Leu Leu Glu Ser Ile Asp Gln Gln Asp His Glu Ser Val Lys Lys

    50                  55                  60

Leu Phe Gln Lys Ala Gly Glu Leu Gly Leu Leu Ser Ile Glu Val Pro

65                  70                  75                  80

Glu Asp Cys Gly Gly Leu Ser Leu Ser Lys Lys Leu Ser Gly Leu Val

                85                  90                  95

Ala Glu Lys Met Gly Ala Gly Gly Ser Phe Ser Val Ser Phe Asn Ile

            100                 105                 110

His Ala Gly Val Gly Thr Leu Pro Tyr Ile Tyr Tyr Gly Thr Glu Glu

        115                 120                 125

Gln Lys Gln Lys Tyr Leu Pro Lys Leu Ala Ser Gly Glu Trp Ile Gly

    130                 135                 140

Ala Tyr Ala Leu Thr Glu Pro Gly Ala Gly Ser Asp Ala Leu Asn Ala

145                 150                 155                 160

Lys Thr Thr Ala Val Leu Asn Arg Glu Gly Thr Ala Trp Ile Leu Asn

                165                 170                 175

Gly Glu Lys Gln Trp Ile Thr Asn Ala Gln Val Ala Asp Val Tyr Val

            180                 185                 190

Val Phe Ala Lys Thr Ala Glu Gly Met Thr Ala Phe Ile Val Glu Arg

        195                 200                 205

Ser Phe Lys Gly Val Ser Ile Gly Pro Glu Glu Lys Lys Met Gly Ile

    2l0                 215                 220

Lys Gly Ser Ser Thr Ala Thr Leu Ile Leu Glu Glu Val Glu Val Pro

225                 230                 235                 240

Ser Asp Asn Val Leu Gly His Ile Gly Lys Gly His His Val Ala Leu

                245                 250                 255

Asn Ile Leu Asn Met Ala Arg Leu Lys Leu Ala Phe Ser Asn Ile Gly

            260                 265                 270

Thr Ala Lys Gln Ala Leu Asn Leu Ala Val Ser Tyr Ala Lys Gln Arg

        275                 280                 285

Lys Gln Phe Asn Lys Pro Ile Ile Gly Phe Ser Met Ile Gln Glu Lys

    290                 295                 300

Ile Ala Asp Met Ala Val Ser Ile Phe Gly Ala Glu Ser Ala Ala Tyr

305                 310                 315                 320

Arg Thr Ala Asp Cys Leu Asp Asn Val Leu Asp Ser Ala Leu Pro Leu

                325                 330                 335

Asp Asp Arg Leu Arg Lys Leu Thr Asn Tyr Ala Ser Glu Cys Ala Ile

            340                 345                 350

Asn Lys Val Tyr Cys Ser Glu Ile Leu Gly Arg Ile Ala Asp Glu Ala

        355                 360                 365

Val Gln Ile His Gly Gly Tyr Gly Tyr Met Gln Glu Tyr Glu Val Glu

    370                 375                 380

Arg Leu Tyr Arg Asp Ala Arg Ile Ser Arg Ile Phe Glu Gly Thr Asn

385                 390                 395                 400

Glu Ile Asn Arg Leu Thr Ile Ala Lys Leu Leu Met Lys Glu Val Gln

                405                 410                 415

Gln Asn Gly Ile Ser Glu Pro Glu Ala Gln Leu Gly Ser Glu Gly Asn

            420                 425                 430

Arg Asn Arg Arg Phe Ile Gln Leu Ser Asn Arg Leu Phe Gly Lys Thr

        435                 440                 445

Leu Lys Ala Leu Ile Arg Ser Arg Val Asn Thr Gln Glu Asp Gln Glu

    450                 455                 460

Tyr Ala Arg Leu Leu Ala Asp Met Lys Lys Glu Ile Tyr Val Met Glu

465                 470                 475                 480

Ser Ala Ala Arg Arg Thr Glu Lys Ala Arg Gln Ile Tyr Gly Gly Glu

                485                 490                 495

Lys Ala Arg Leu Lys Glu Met Met Thr Asn Val Ile Cys Glu Glu Gly

            500                 505                 510

Tyr Arg Arg Ile Glu Glu Met Ala Val Thr Ala Leu Ser Ser Ile Ala

        515                 520                 525

Ser Asp Glu Ala Glu Arg Lys Leu Ala Phe Glu Glu Ala Arg Ser Val

    530                 535                 540

Ser Leu Pro Leu Phe Ser Asn Leu Phe Thr Gln Lys Arg Glu Ile Ala

545                 550                 555                 560

Glu Lys Ile Ala Ala His Glu Lys Tyr Thr Val

                565                 570

<210>23

<211>1956

<212>DNA

<213>Bacillus licheniformis DSM 13

<220>

<221>gene

<222>(1)..(1956)

<223>Acetyl-coenzyme A synthetase(E.C.6.2.1.1),acsA

<220>

<221>CDS

<222>(1)..(1953)

<223>

<400>23

atg ggc gaa aaa gcg gtt tgg cag cct gat ccg gaa ttt gta aaa aca     48

Met Gly Glu Lys Ala Val Trp Gln Pro Asp Pro Glu Phe Val Lys Thr

1               5                   10                  15

acc cgg ctg ttt caa tgg atg aca gcc ctc ggt ttt tcc gac tat gat     96

Thr Arg Leu Phe Gln Trp Met Thr Ala Leu Gly Phe Ser Asp Tyr Asp

            20                  25                  30

gat ttt ttg aaa gca agt aca aac gat atc gcc tgg ttc tgg gaa gag    144

Asp Phe Leu Lys Ala Ser Thr Asn Asp Ile Ala Trp Phe Trp Glu Glu

        35                  40                  45

gcc gaa aaa gcg ctc ggg atc agc tgg tac aag cgg tac agc caa aca    192

Ala Glu Lys Ala Leu Gly Ile Ser Trp Tyr Lys Arg Tyr Ser Gln Thr

    50                  55                  60

ttg aat ctc gac aaa ggc ata aaa tgg ccg caa tgg ttt acc ggc ggc    240

Leu Asn Leu Asp Lys Gly Ile Lys Trp Pro Gln Trp Phe Thr Gly Gly

65                  70                  75                  80

cgc tta aat gcc gtt tac aac gcc gtg gaa aaa tgg gcc cgc cgg cct    288

Arg Leu Asn Ala Val Tyr Asn Ala Val Glu Lys Trp Ala Arg Arg Pro

                85                  90                  95

gat acg gcc ggc agg acg gca ctc atc tgg gaa agt gaa gac gga aaa    336

Asp Thr Ala Gly Arg Thr Ala Leu Ile Trp Glu Ser Glu Asp Gly Lys

            100                 105                 110

aca gaa cag atc acc tat tct tct tta cac caa caa gtc gcc cgt gcg    384

Thr Glu Gln Ile Thr Tyr Ser Ser Leu His Gln Gln Val Ala Arg Ala

        115                 120                 125

gcg gca ggc ttt aaa aag caa ggc atc tca aaa ggg gat gtc att gcg    432

Ala Ala Gly Phe Lys Lys Gln Gly Ile Ser Lys Gly Asp Val Ile Ala

    130                 135                 140

att tac atg ccg atg atc ccc gaa acg gtc atc gcc atg ctg gcc gcc    480

Ile Tyr Met Pro Met Ile Pro Glu Thr Val Ile Ala Met Leu Ala Ala

145                 150                 155                 160

gct aaa atc gga gcg gta ttc tca ccg gtt ttt tca ggc tac ggc gcc    528

Ala Lys Ile Gly Ala Val Phe Ser Pro Val Phe Ser Gly Tyr Gly Ala

                165                 170                 175

cat gca gca gcg gcg aga ctt acc gct gcc gga gcg aaa atc ctt gtc    576

His Ala Ala Ala Ala Arg Leu Thr Ala Ala Gly Ala Lys Ile Leu Val

            180                 185                 190

aca gca gat gcc ttt ttg cga agg gga aag aag gtc tgc atg aag aaa    624

Thr Ala Asp Ala Phe Leu Arg Arg Gly Lys Lys Val Cys Met Lys Lys

        195                 200                 205

gaa gct gac aaa gcc gcg gac cgt tcc ccc act gtt caa aaa gtc gtc    672

Glu Ala Asp Lys Ala Ala Asp Arg Ser Pro Thr Val Gln Lys Val Val

    210                 215                 220

gtc tgc aag ctt cac ggc ggc gat caa gat tgg aat tat aag aga gat    720

Val Cys Lys Leu His Gly Gly Asp Gln Asp Trp Asn Tyr Lys Arg Asp

225                 230                 235                 240

atc gac tgg aat gaa ttg atg aaa aac gag ccc atg caa aac acc gaa    768

Ile Asp Trp Asn Glu Leu Met Lys Asn Glu Pro Met Gln Asn Thr Glu

                245                 250                 255

gaa atg gac agt tca gat ccg ctc atg ctg cta tac aca tca ggg acg    816

Glu Met Asp Ser Ser Asp Pro Leu Met Leu Leu Tyr Thr Ser Gly Thr

            260                 265                 270

aca gga cag tcg aag gga gcg gtt cat acc cat gcc ggt ttt ccg ctg    864

Thr Gly Gln Ser Lys Gly Ala Val His Thr His Ala Gly Phe Pro Leu

        275                 280                 285

aaa gct gca ttt gat gcg gga ttc ggg atg gat gtc aaa caa ggg gac    912

Lys Ala Ala Phe Asp Ala Gly Phe Gly Met Asp Val Lys Gln Gly Asp

    290                 295                 300

aca ttt ttc tgg ttt aca gac atg ggc tgg atg atg ggg ccg ttt tta    960

Thr Phe Phe Trp Phe Thr Asp Met Gly Trp Met Met Gly Pro Phe Leu

305                 310                 315                 320

ata ttc ggg ggc ctc ata aac gga gcg gct gtt ttg ctg ttt gac gga   1008

Ile Phe Gly Gly Leu Ile Asn Gly Ala Ala Val Leu Leu Phe Asp Gly

                325                 330                 335

gca ccg gac tac ccg gcc ccg gat cgg ctg tgg gag ctt gtc agc aga   1056

Ala Pro Asp Tyr Pro Ala Pro Asp Arg Leu Trp Glu Leu Val Ser Arg

            340                 345                 350

cac cgg gtg acg cat ctc ggc gtc tct ccg acg ctc att cgc tcg ctg   1104

His Arg Val Thr His Leu Gly Val Ser Pro Thr Leu Ile Arg Ser Leu

        355                 360                 365

atg cag cac ggc gaa gat ttt ctc tat caa tac aat ctg aac agt ctg   1152

Met Gln His Gly Glu Asp Phe Leu Tyr Gln Tyr Asn Leu Asn Ser Leu

    370                 375                 380

aag gca atc ggc tca acg ggc gaa cca tgg aat tat gag ccg tgg atg   1200

Lys Ala Ile Gly Ser Thr Gly Glu Pro Trp Asn Tyr Glu Pro Trp Met

385                 390                 395                 400

tgg ctg ttc cgc cat gtt gga aaa gaa cgg att cct ata ttt aat tat   1248

Trp Leu Phe Arg His Val Gly Lys Glu Arg Ile Pro Ile Phe Asn Tyr

                405                 410                 415

tca gga gga aca gag atc tca ggc gga att tta ggc aat gtg ctc ctg   1296

Ser Gly Gly Thr Glu Ile Ser Gly Gly Ile Leu Gly Asn Val Leu Leu

            420                 425                 430

cgg ccg atc acg ccg atg acg ttt aat tcg cct ctt ccc ggc atg gcg   1344

Arg Pro Ile Thr Pro Met Thr Phe Asn Ser Pro Leu Pro Gly Met Ala

        435                 440                 445

gcc aat gtc ttc aat gaa aaa gga gag gaa gtc gtc aat gaa gtc gga   1392

Ala Asn Val Phe Asn Glu Lys Gly Glu Glu Val Val Asn Glu Val Gly

    450                 455                 460

gag ctt gtc ctg aca aag ccc tgg gtc ggc atg acg aac ggt ttt tgg    1440

Glu Leu Val Leu Thr Lys Pro Trp Val Gly Met Thr Asn Gly Phe Trp

465                 470                 475                 480

aag gag ccg tca aga tac gaa gaa gca tat tgg agc cgc tgg acc gac    1488

Lys Glu Pro Ser Arg Tyr Glu Glu Ala Tyr Trp Ser Arg Trp Thr Asp

                485                 490                 495

gtc tgg gtg cac ggc gat tgg gca aaa cgg gat gaa aac ggc tac tgg    1536

Val Trp Val His Gly Asp Trp Ala Lys Arg Asp Glu Asn Gly Tyr Trp

            500                 505                 510

acg atc agc gga cgc tct gat gat gtg atc aat gct gcc ggg aaa agg    1584

Thr Ile Ser Gly Arg Ser Asp Asp Val Ile Asn Ala Ala Gly Lys Arg

        515                 520                 525

atc ggc ccc gcc gaa ata gag tcc gtt ctg gtc ggc cat cca gcg gtg    1632

Ile Gly Pro Ala Glu Ile Glu Ser Val Leu Val Gly His Pro Ala Val

    530                 535                 540

gcg gaa gca ggc gtc atc ggc gtt ccg gat aag ctc aaa ggc cag gct    1680

Ala Glu Ala Gly Val Ile Gly Val Pro Asp Lys Leu Lys Gly Gln Ala

545                 550                 555                 560

gcc gtc tgc ttc gtc gtc ctc aga cag tcg gaa aag ccg tcg gaa gaa    1728

Ala Val Cys Phe Val Val Leu Arg Gln Ser Glu Lys Pro Ser Glu Glu

                565                 570                 575

tta aaa gat gat ttg ctg aac ctt gca tct gat gcg atc ggt aaa gcg    1776

Leu Lys Asp Asp Leu Leu Asn Leu Ala Ser Asp Ala Ile Gly Lys Ala

            580                 585                 590

gtc aag ccc aaa gcg gtt tat ttt gtc agc ggt ttg ccg aag acg aga    1824

Val Lys Pro Lys Ala Val Tyr Phe Val Ser Gly Leu Pro Lys Thr Arg

        595                 600                 605

aat gca aaa gtg atg aga cgg ctg atc aga gct gcc tat atg aac gag    1872

Asn Ala Lys Val Met Arg Arg Leu Ile Arg Ala Ala Tyr Met Asn Glu

    610                 615                 620

ccc gca ggc gat ttg tca act ttg gaa aac cgc gaa aca tat gat gaa    1920

Pro Ala Gly Asp Leu Ser Thr Leu Glu Asn Arg Glu Thr Tyr Asp Glu

625                 630                 635                 640

att gcc ggt ctt tca gtg cga aaa aat ctg tag tat                    1956

Ile Ala Gly Leu Ser Val Arg Lys Asn Leu

                645                 650

<210>24

<211>650

<212>PRT

<213>Bacillus licheniformis DSM 13

<400>24

Met Gly Glu Lys Ala Val Trp Gln Pro Asp Pro Glu Phe Val Lys Thr

1               5                   10                  15

Thr Arg Leu Phe Gln Trp Met Thr Ala Leu Gly Phe Ser Asp Tyr Asp

            20                  25                  30

Asp Phe Leu Lys Ala Ser Thr Asn Asp Ile Ala Trp Phe Trp Glu Glu

        35                  40                  45

Ala Glu Lys Ala Leu Gly Ile Ser Trp Tyr Lys Arg Tyr Ser Gln Thr

    50                  55                  60

Leu Asn Leu Asp Lys Gly Ile Lys Trp Pro Gln Trp Phe Thr Gly Gly

65                  70                  75                  80

Arg Leu Asn Ala Val Tyr Asn Ala Val Glu Lys Trp Ala Arg Arg Pro

                85                  90                  95

Asp Thr Ala Gly Arg Thr Ala Leu Ile Trp Glu Ser Glu Asp Gly Lys

            100                 105                 110

Thr Glu Gln Ile Thr Tyr Ser Ser Leu His Gln Gln Val Ala Arg Ala

        115                 120                 125

Ala Ala Gly Phe Lys Lys Gln Gly Ile Ser Lys Gly Asp Val Ile Ala

    130                 135                 140

Ile Tyr Met Pro Met Ile Pro Glu Thr Val Ile Ala Met Leu Ala Ala

145                 150                 155                 160

Ala Lys Ile Gly Ala Val Phe Ser Pro Val Phe Ser Gly Tyr Gly Ala

                165                 170                 175

His Ala Ala Ala Ala Arg Leu Thr Ala Ala Gly Ala Lys Ile Leu Val

            180                 185                 190

Thr Ala Asp Ala Phe Leu Arg Arg Gly Lys Lys Val Cys Met Lys Lys

        195                 200                 205

Glu Ala Asp Lys Ala Ala Asp Arg Ser Pro Thr Val Gln Lys Val Val

    210                 215                 220

Val Cys Lys Leu His Gly Gly Asp Gln Asp Trp Asn Tyr Lys Arg Asp

225                 230                 235                 240

Ile Asp Trp Asn Glu Leu Met Lys Asn Glu Pro Met Gln Asn Thr Glu

                245                 250                 255

Glu Met Asp Ser Ser Asp Pro Leu Met Leu Leu Tyr Thr Ser Gly Thr

            260                 265                 270

Thr Gly Gln Ser Lys Gly Ala Val His Thr His Ala Gly Phe Pro Leu

        275                 280                 285

Lys Ala Ala Phe Asp Ala Gly Phe Gly Met Asp Val Lys Gln Gly Asp

    290                 295                 300

Thr Phe Phe Trp Phe Thr Asp Met Gly Trp Met Met Gly Pro Phe Leu

305                 310                 315                 320

Ile Phe Gly Gly Leu Ile Asn Gly Ala Ala Val Leu Leu Phe Asp Gly

                325                 330                 335

Ala Pro Asp Tyr Pro Ala Pro Asp Arg Leu Trp Glu Leu Val Ser Arg

            340                 345                 350

His Arg Val Thr His Leu Gly Val Ser Pro Thr Leu Ile Arg Ser Leu

        355                 360                 365

Met Gln His Gly Glu Asp Phe Leu Tyr Gln Tyr Asn Leu Asn Ser Leu

    370                 375                 380

Lys Ala Ile Gly Ser Thr Gly Glu Pro Trp Asn Tyr Glu Pro Trp Met

385                 390                 395                 400

Trp Leu Phe Arg His Val Gly Lys Glu Arg Ile Pro Ile Phe Asn Tyr

                405                 410                 415

Ser Gly Gly Thr Glu Ile Ser Gly Gly Ile Leu Gly Asn Val Leu Leu

            420                 425                 430

Arg Pro Ile Thr Pro Met Thr Phe Asn Ser Pro Leu Pro Gly Met Ala

        435                 440                 445

Ala Asn Val Phe Asn Glu Lys Gly Glu Glu Val Val Asn Glu Val Gly

    450                 455                 460

Glu Leu Val Leu Thr Lys Pro Trp Val Gly Met Thr Asn Gly Phe Trp

465                 470                 475                 480

Lys Glu Pro Ser Arg Tyr Glu Glu Ala Tyr Trp Ser Arg Trp Thr Asp

                485                 490                 495

Val Trp Val His Gly Asp Trp Ala Lys Arg Asp Glu Asn Gly Tyr Trp

            500                 505                 510

Thr Ile Ser Gly Arg Ser Asp Asp Val Ile Asn Ala Ala Gly Lys Arg

        515                 520                 525

Ile Gly Pro Ala Glu Ile Glu Ser Val Leu Val Gly His Pro Ala Val

    530                 535                 540

Ala Glu Ala Gly Val Ile Gly Val Pro Asp Lys Leu Lys Gly Gln Ala

545                 550                 555                 560

Ala Val Cys Phe Val Val Leu Arg Gln Ser Glu Lys Pro Ser Glu Glu

                565                 570                 575

Leu Lys Asp Asp Leu Leu Asn Leu Ala Ser Asp Ala Ile Gly Lys Ala

            580                 585                 590

Val Lys Pro Lys Ala Val Tyr Phe Val Ser Gly Leu Pro Lys Thr Arg

        595                 600                 605

Asn Ala Lys Val Met Arg Arg Leu Ile Arg Ala Ala Tyr Met Asn Glu

    610                 615                 620

Pro Ala Gly Asp Leu Ser Thr Leu Glu Asn Arg Glu Thr Tyr Asp Glu

625                 630                 635                 640

Ile Ala Gly Leu Ser Val Arg Lys Asn Leu

                645                 650

<210>25

<211>786

<212>DNA

<213>Bacillus licheniformis DSM 13

<220>

<221>gene

<222>(1)..(786)

<223>3-hydroxybutyryl-CoA dehydratase(E.C.4.2.1.55),yngF

<220>

<221>CDS

<222>(1)..(783)

<223>

<400>25

atg gag ccc aat gtt ctt tat tcc ata aac gag cag tcg gtc gcc gtg     48

Met Glu Pro Asn Val Leu Tyr Ser Ile Asn Glu Gln Ser Val Ala Val

1               5                   10                  15

ttg acg ctg aac agg ccg cag gct gca aat gcc ctc tcg ctt ggg ctt     96

Leu Thr Leu Asn Arg Pro Gln Ala Ala Asn Ala Leu Ser Leu Gly Leu

            20                  25                  30

ctc gac gac ttt cag cgc atc ctt cga gat att cgt tca aac ccg gcc    144

Leu Asp Asp Phe Gln Arg Ile Leu Arg Asp Ile Arg Ser Asn Pro Ala

        35                  40                  45

gtc cgc tgt gtc atc ata acg gga aaa ggg gac agg acg ttt tgt gca    192

Val Arg Cys Val Ile Ile Thr Gly Lys Gly Asp Arg Thr Phe Cys Ala

    50                  55                  60

ggc gcc gat tta aag gaa aga gcc cgc atg agc caa aca gaa gcg aag    240

Gly Ala Asp Leu Lys Glu Arg Ala Arg Met Ser Gln Thr Glu Ala Lys

65                  70                  75                  80

cag gct gtt tcc ctg att caa cgc gtg gtc agc gaa acg gaa aaa ctg    288

Gln Ala Val Ser Leu Ile Gln Arg Val Val Ser Glu Thr Glu Lys Leu

                85                  90                  95

ccg cag ccc gtc atc gct tca tta aac gga agc gct tta gga ggg ggg    336

Pro Gln Pro Val Ile Ala Ser Leu Asn Gly Ser Ala Leu Gly Gly Gly

            100                 105                 110

ctg gag ctt gca ttg gcg tgc gac atc agg atc gca gcc gaa cat att    384

Leu Glu Leu Ala Leu Ala Cys Asp Ile Arg Ile Ala Ala Glu His Ile

        115                 120                 125

gaa ctc ggc ctc ccc gaa aca acg ctc gca atc att cca ggg gca gga    432

Glu Leu Gly Leu Pro Glu Thr Thr Leu Ala Ile Ile Pro Gly Ala Gly

    130                 135                 140

ggg aca cag cgg ctg ccc cgc ttg atc ggc agg gga aag gcg aaa gaa    480

Gly Thr Gln Arg Leu Pro Arg Leu Ile Gly Arg Gly Lys Ala Lys Glu

145                 150                 155                 160

atg atc ttt acc ggc tgc cgc atc agc gcc gaa gaa gcg caa aag atc    528

Met Ile Phe Thr Gly Cys Arg Ile Ser Ala Glu Glu Ala Gln Lys Ile

                165                 170                 175

agc ctg gtt gaa cat gtc gtt ccg ctt tcg aag tta aag gaa gcg agt    576

Ser Leu Val Glu His Val Val Pro Leu Ser Lys Leu Lys Glu Ala Ser

            180                 185                 190

gaa agc atc gcg gcg aac atc gcg gcg aac gga ccg gta gcc gtc aga    624

Glu Ser Ile Ala Ala Asn Ile Ala Ala Asn Gly Pro Val Ala Val Arg

        195                 200                 205

caa gcg aag ttt gcc atc aat caa ggc ctt gag aca gct atc gaa aca    672

Gln Ala Lys Phe Ala Ile Asn Gln Gly Leu Glu Thr Ala Ile Glu Thr

    210                 215                 220

ggg ctt gcc att gaa caa aaa gcc tat gaa ctg acg att ccg acg aaa    720

Gly Leu Ala Ile Glu Gln Lys Ala Tyr Glu Leu Thr Ile Pro Thr Lys

225                 230                 235                 240

gac agg aca gaa ggg ctg aaa gct ttt gca gaa aag cgg aag ccg gat    768

Asp Arg Thr Glu Gly Leu Lys Ala Phe Ala Glu Lys Arg Lys Pro Asp

                245                 250                 255

tat acg gga gaa taa aac                                            786

Tyr Thr Gly Glu

            260

<210>26

<211>260

<212>PRT

<213>Bacillus licheniformis DSM 13

<400>26

Met Glu Pro Asn Val Leu Tyr Ser Ile Asn Glu Gln Ser Val Ala Val

1               5                   10                  15

Leu Thr Leu Asn Arg Pro Gln Ala Ala Asn Ala Leu Ser Leu Gly Leu

            20                  25                  30

Leu Asp Asp Phe Gln Arg Ile Leu Arg Asp Ile Arg Ser Asn Pro Ala

        35                  40                  45

Val Arg Cys Val Ile Ile Thr Gly Lys Gly Asp Arg Thr Phe Cys Ala

    50                  55                  60

Gly Ala Asp Leu Lys Glu Arg Ala Arg Met Ser Gln Thr Glu Ala Lys

65                  70                  75                  80

Gln Ala Val Ser Leu Ile Gln Arg Val Val Ser Glu Thr Glu Lys Leu

                    85                  90                  95

Pro Gln Pro Val Ile Ala Ser Leu Asn Gly Ser Ala Leu Gly Gly Gly

            100                 105                 110

Leu Glu Leu Ala Leu Ala Cys Asp Ile Arg Ile Ala Ala Glu His Ile

        115                 120                 125

Glu Leu Gly Leu Pro Glu Thr Thr Leu Ala Ile Ile Pro Gly Ala Gly

    130                 135                 140

Gly Thr Gln Arg Leu Pro Arg Leu Ile Gly Arg Gly Lys Ala Lys Glu

145                 150                 155                 160

Met Ile Phe Thr Gly Cys Arg Ile Ser Ala Glu Glu Ala Gln Lys Ile

                165                 170                 175

Ser Leu Val Glu His Val Val Pro Leu Ser Lys Leu Lys Glu Ala Ser

            180                 185                 190

Glu Ser Ile Ala Ala Asn Ile Ala Ala Asn Gly Pro Val Ala Val Arg

        195                 200                 205

Gln Ala Lys Phe Ala Ile Asn Gln Gly Leu Glu Thr Ala Ile Glu Thr

    210                 215                 220

Gly Leu Ala Ile Glu Gln Lys Ala Tyr Glu Leu Thr Ile Pro Thr Lys

225                 230                 235                 240

Asp Arg Thr Glu Gly Leu Lys Ala Phe Ala Glu Lys Arg Lys Pro Asp

                245                 250                 255

Tyr Thr Gly Glu

            260

<210>27

<211>1164

<212>DNA

<213>Bacillus licheniformis DSM 13

<220>

<221>gene

<222>(1)..(1164)

<223>Acyl-CoA dehydrogenase(E.C.1.3.99.-),yusJ

<220>

<221>CDS

<222>(1)..(1161)

<223>

<400>27

atg aat ttt gaa cta acc aga gaa cag caa atg att cgt gaa ctc gca     48

Met Asn Phe Glu Leu Thr Arg Glu Gln Gln Met Ile Arg Glu Leu Ala

1               5                   10                  15

aga gat ttt gcg aaa cag gaa att gca ccg cac gcc gaa cat gtt gac     96

Arg Asp Phe Ala Lys Gln Glu Ile Ala Pro His Ala Glu His Val Asp

            20                  25                  30

agg acg gga gaa ttt ccg att gag aca ttt aaa aaa atg ggg gag ctc    144

Arg Thr Gly Glu Phe Pro Ile Glu Thr Phe Lys Lys Met Gly Glu Leu

        35                  40                  45

ggc ctc ttg ggg att ccg ttt cct gaa agc tac ggc ggt tca ggc gga    192

Gly Leu Leu Gly Ile Pro Phe Pro Glu Ser Tyr Gly Gly Ser Gly Gly

    50                  55                  60

gat acg att tcc tat gca ctt agc gtc gaa gaa atc ggc aaa gcg tgc    240

Asp Thr Ile Ser Tyr Ala Leu Ser Val Glu Glu Ile Gly Lys Ala Cys

65                  70                  75                  80

gga agc acc ggt ctt agc tat gct gcg gct gta tcg ctc ggg gct gcg    288

Gly Ser Thr Gly Leu Ser Tyr Ala Ala Ala Val Ser Leu Gly Ala Ala

                85                  90                  95

ccg att tat tat ttc ggc act gaa gaa caa aaa caa gaa tat ctc gtc    336

Pro Ile Tyr Tyr Phe Gly Thr Glu Glu Gln Lys Gln Glu Tyr Leu Val

            100                 105                 110

ccg ctt gcg acg ggc cgg gcg ctc gga gca ttt ggg ctg acc gaa ccg    384

Pro Leu Ala Thr Gly Arg Ala Leu Gly Ala Phe Gly Leu Thr Glu Pro

        115                 120                 125

aat gca ggt tcc gat gcg ggc ggc acc cgg aca aaa gcc cgc tcg gaa    432

Asn Ala Gly Ser Asp Ala Gly Gly Thr Arg Thr Lys Ala Arg Ser Glu

    130                 135                 140

ggg gac agc tat gtg atc agc ggt gag aaa tgc tgg atc aca aat gca    480

Gly Asp Ser Tyr Val Ile Ser Gly Glu Lys Cys Trp Ile Thr Asn Ala

145                 150                 155                 160

gga ttt gcc agg acc gtc atc gtc acc gcc gtc acc gga ata gat gac    528

Gly Phe Ala Arg Thr Val Ile Val Thr Ala Val Thr Gly Ile Asp Asp

                165                 170                 175

aac gga aaa aac atc att tcc gcc atc atc gtt ccg aca gat tcg gag    576

Asn Gly Lys Asn Ile Ile Ser Ala Ile Ile Val Pro Thr Asp Ser Glu

            180                 185                 190

ggc ttc acc att aaa agc gaa tat gac aaa atg ggt gtc cgc ggc tcc    624

Gly Phe Thr Ile Lys Ser Glu Tyr Asp Lys Met Gly Val Arg Gly Ser

        195                 200                 205

aat aca tca cag ctc ata ttg gac aat gtc cgc gta cca aaa caa aat    672

Asn Thr Ser Gln Leu Ile Leu Asp Asn Val Arg Val Pro Lys Gln Asn

    210                 215                 220

cta ttg gga agc ccg gaa aaa ggg ttt aaa caa ttt ctc aat aca ctt    720

Leu Leu Gly Ser Pro Glu Lys Gly Phe Lys Gln Phe Leu Asn Thr Leu

225                 230                 235                 240

gac ggc ggc aga att tcg atc gca gcg ctg gct gtc ggt att gcc caa    768

Asp Gly Gly Arg Ile Ser Ile Ala Ala Leu Ala Val Gly Ile Ala Gln

                245                 250                 255

ggc gca ttt gag gcg gcg ctc aca tac gcg cgc gaa cga aaa caa ttc    816

Gly Ala Phe Glu Ala Ala Leu Thr Tyr Ala Arg Glu Arg Lys Gln Phe

            260                 265                 270

ggc cga ccg atc tct tat ttc cag gcg att cag ttc aag ctt gcc gac     864

Gly Arg Pro Ile Ser Tyr Phe Gln Ala Ile Gln Phe Lys Leu Ala Asp

        275                 280                 285

atg gcc atg gaa att gag ctc gcc cgc aat atg gtg ctg aag gcc gcc     912

Met Ala Met Glu Ile Glu Leu Ala Arg Asn Met Val Leu Lys Ala Ala

    290                 295                 300

tgg ctg aaa gat caa gga cgt ccg ttt aca aaa gaa gcg gct ttt gcc     960

Trp Leu Lys Asp Gln Gly Arg Pro Phe Thr Lys Glu Ala Ala Phe Ala

305                 310                 315                 320

aag ctt tat gcc tca gaa atg gcg ttc agg aca tgc aat cag tcc att    1008

Lys Leu Tyr Ala Ser Glu Met Ala Phe Arg Thr Cys Asn Gln Ser Ile

                325                 330                 335

caa ata cac gga gga tac ggg tat atg aaa gag tat gga gtg gag cgc    1056

Gln Ile His Gly Gly Tyr Gly Tyr Met Lys Glu Tyr Gly Val Glu Arg

            340                 345                 350

atg ctg cgg gac gea aaa tta atg gaa atc ggt gaa ggc act tca gaa    1104

Met Leu Arg Asp Ala Lys Leu Met Glu Ile Gly Glu Gly Thr Ser Glu

        355                 360                 365

att caa cgg ctc gtc atc gca agg cag ctc ggc atc ggc aaa caa gcg    1152

Ile Gln Arg Leu Val Ile Ala Arg Gln Leu Gly Ile Gly Lys Gln Ala

    370                 375                 380

ctg aaa tga aaa                                                    1164

Leu Lys

385

<210>28

<211>386

<212>PRT

<213>Bacillus licheniformis DSM 13

<400>28

Met Asn Phe Glu Leu Thr Arg Glu Gln Gln Met Ile Arg Glu Leu Ala

1               5                   10                  15

Arg Asp Phe Ala Lys Gln Glu Ile Ala Pro His Ala Glu His Val Asp

            20                  25                  30

Arg Thr Gly Glu Phe Pro Ile Glu Thr Phe Lys Lys Met Gly Glu Leu

        35                  40                  45

Gly Leu Leu Gly Ile Pro Phe Pro Glu Ser Tyr Gly Gly Ser Gly Gly

    50                  55                  60

Asp Thr Ile Ser Tyr Ala Leu Ser Val Glu Glu Ile Gly Lys Ala Cys

65                  70                  75                  80

Gly Ser Thr Gly Leu Ser Tyr Ala Ala Ala Val Ser Leu Gly Ala Ala

                85                  90                  95

Pro Ile Tyr Tyr Phe Gly Thr Glu Glu Gln Lys Gln Glu Tyr Leu Val

            100                 105                 110

Pro Leu Ala Thr Gly Arg Ala Leu Gly Ala Phe Gly Leu Thr Glu Pro

        115                 120                 125

Asn Ala Gly Ser Asp Ala Gly Gly Thr Arg Thr Lys Ala Arg Ser Glu

    130                 135                 140

Gly Asp Ser Tyr Val Ile Ser Gly Glu Lys Cys Trp Ile Thr Asn Ala

145                 150                 155                 160

Gly Phe Ala Arg Thr Val Ile Val Thr Ala Val Thr Gly Ile Asp Asp

                165                 170                 175

Asn Gly Lys Asn Ile Ile Ser Ala Ile Ile Val Pro Thr Asp Ser Glu

            180                 185                 190

Gly Phe Thr Ile Lys Ser Glu Tyr Asp Lys Met Gly Val Arg Gly Ser

        195                 200                 205

Asn Thr Ser Gln Leu Ile Leu Asp Asn Val Arg Val Pro Lys Gln Asn

    210                 215                 220

Leu Leu Gly Ser Pro Glu Lys Gly Phe Lys Gln Phe Leu Asn Thr Leu

225                 230                 235                 240

Asp Gly Gly Arg Ile Ser Ile Ala Ala Leu Ala Val Gly Ile Ala Gln

                245                 250                 255

Gly Ala Phe Glu Ala Ala Leu Thr Tyr Ala Arg Glu Arg Lys Gln Phe

            260                 265                 270

Gly Arg Pro Ile Ser Tyr Phe Gln Ala Ile Gln Phe Lys Leu Ala Asp

        275                 280                 285

Met Ala Met Glu Ile Glu Leu Ala Arg Asn Met Val Leu Lys Ala Ala

    290                 295                 300

Trp Leu Lys Asp Gln Gly Arg Pro Phe Thr Lys Glu Ala Ala Phe Ala

305                 310                 315                 320

Lys Leu Tyr Ala Ser Glu Met Ala Phe Arg Thr Cys Asn Gln Ser Ile

                325                 330                 335

Gln Ile His Gly Gly Tyr Gly Tyr Met Lys Glu Tyr Gly Val Glu Arg

            340                 345                 350

Met Leu Arg Asp Ala Lys Leu Met Glu Ile Gly Glu Gly Thr Ser Glu

        355                 360                 365

Ile Gln Arg Leu Val Ile Ala Arg Gln Leu Gly Ile Gly Lys Gln Ala

    370                 375                 380

Leu Lys

385

<210>29

<211>876

<212>DNA

<213>Bacillus licheniformis DSM 13

<220>

<221>gene

<222>(1)..(876)

<223>Hypothetical oxidoreductase(E.C.1.1.-.-),ykwC

<220>

<221>CDS

<222>(1)..(873)

<223>

<400>29

atg aaa aaa acg gtc gga ttt atc gga ctc ggt gta atg gga aac agc     48

Met Lys Lys Thr Val Gly Phe Ile Gly Leu Gly Val Met Gly Asn Ser

1               5                   10                  15

atg gcc tcg cac att tta gcc gcg ggc tat ccc gtc agc gcc tat acg     96

Met Ala Ser His Ile Leu Ala Ala Gly Tyr Pro Val Ser Ala Tyr Thr

            20                  25                  30

aga acg aaa cac aaa gcg gac agc ctc gtg gaa aaa ggg gcg gaa tgg    144

Arg Thr Lys His Lys Ala Asp Ser Leu Val Glu Lys Gly Ala Glu Trp

        35                  40                  45

aaa tca tcc gtc aaa gca ctg gcg cag tcg tct gat gtg atc atc aca    192

Lys Ser Ser Val Lys Ala Leu Ala Gln Ser Ser Asp Val Ile Ile Thr

    50                  55                  60

atg gtc ggc tac cca aaa gac gtt gaa gag gtt tac ttt gga agc gaa    240

Met Val Gly Tyr Pro Lys Asp Val Glu Glu Val Tyr Phe Gly Ser Glu

65                  70                  75                  80

ggc att att gaa aat gcc aaa aaa ggt tcc tac ctt atc gat atg acg    288

Gly Ile Ile Glu Asn Ala Lys Lys Gly Ser Tyr Leu Ile Asp Met Thr

                85                  90                  95

act tcc aaa cct tcg ctt gcc aaa caa atc gag act gcc gca aaa gag    336

Thr Ser Lys Pro Ser Leu Ala Lys Gln Ile Glu Thr Ala Ala Lys Glu

            100                 105                 110

aaa gga ctt tac gct ttg gat gct ccg gtt tca ggc ggg gac gtc ggc    384

Lys Gly Leu Tyr Ala Leu Asp Ala Pro Val Ser Gly Gly Asp Val Gly

        115                 120                 125

gcg agg aac ggc acg ctc gct atc atg gtc gga gga gaa cgg aaa gct    432

Ala Arg Asn Gly Thr Leu Ala Ile Met Val Gly Gly Glu Arg Lys Ala

    130                 135                 140

tat gat gaa tgc tac ccg ctc ttt tcg atc atg ggt gaa aac atc cag    480

Tyr Asp Glu Cys Tyr Pro Leu Phe Ser Ile Met Gly Glu Asn Ile Gln

145                 150                 155                 160

tat cag ggg ccg gcc gga agc ggc cag cat acg aaa atg tgc aac cag    528

Tyr Gln Gly Pro Ala Gly Ser Gly Gln His Thr Lys Met Cys Asn Gln

                165                 170                 175

att gcg att gcc gca ggg atg atc ggc gtc gca gaa gcg atg gcc tac    576

Ile Ala Ile Ala Ala Gly Met Ile Gly Val Ala Glu Ala Met Ala Tyr

            180                 185                 190

gcc gaa aaa tcc gga ctc gat ccc gac aac gtg ctg aaa agc att acg    624

Ala Glu Lys Ser Gly Leu Asp Pro Asp Asn Val Leu Lys Ser Ile Thr

        195                 200                 205

acc ggc gct gcg gga agc tgg tcg ctc tca aat cta gcg cct aga atg    672

Thr Gly Ala Ala Gly Ser Trp Ser Leu Ser Asn Leu Ala Pro Arg Met

    210                 215                 220

ctg aaa ggc gac ttt gaa ccg ggt ttt tac gtc aaa cac ttt gtt aaa    720

Leu Lys Gly Asp Phe Glu Pro Gly Phe Tyr Val Lys His Phe Val Lys

225                 230                 235                 240

gac atg ggc atc gcg ctt gaa gag gcg gag ctg atg ggc gag aaa atg    768

Asp Met Gly Ile Ala Leu Glu Glu Ala Glu Leu Met Gly Glu Lys Met

                245                 250                 255

ccg ggg ctc gag ctt gcg aaa agc ctt tac gac acc ctt gtt gaa aaa    816

Pro Gly Leu Glu Leu Ala Lys Ser Leu Tyr Asp Thr Leu Val Glu Lys

            260                 265                 270

ggc gaa gaa aac agc ggc acc caa agt ctg tac aag ctt tgg aca gaa    864

Gly Glu Glu Asn Ser Gly Thr Gln Ser Leu Tyr Lys Leu Trp Thr Glu

        275                 280                 285

tac aaa taa cga                                                    876

Tyr Lys

290

<210>30

<211>290

<212>PRT

<213>Bacillus licheniformis DSM 13

<400>30

Met Lys Lys Thr Val Gly Phe Ile Gly Leu Gly Val Met Gly Asn Ser

1               5                   10                  15

Met Ala Ser His Ile Leu Ala Ala Gly Tyr Pro Val Ser Ala Tyr Thr

            20                  25                  30

Arg Thr Lys His Lys Ala Asp Ser Leu Val Glu Lys Gly Ala Glu Trp

        35                  40                  45

Lys Ser Ser Val Lys Ala Leu Ala Gln Ser Ser Asp Val Ile Ile Thr

    50                  55                  60

Met Val Gly Tyr Pro Lys Asp Val Glu Glu Val Tyr Phe Gly Ser Glu

65                  70                  75                  80

Gly Ile Ile Glu Asn Ala Lys Lys Gly Ser Tyr Leu Ile Asp Met Thr

                85                  90                  95

Thr Ser Lys Pro Ser Leu Ala Lys Gln Ile Glu Thr Ala Ala Lys Glu

            100                 105                 110

Lys Gly Leu Tyr Ala Leu Asp Ala Pro Val Ser Gly Gly Asp Val Gly

        115                 120                 125

Ala Arg Asn Gly Thr Leu Ala Ile Met Val Gly Gly Glu Arg Lys Ala

    130                 135                 140

Tyr Asp Glu Cys Tyr Pro Leu Phe Ser Ile Met Gly Glu Asn Ile Gln

145                 150                 155                 160

Tyr Gln Gly Pro Ala Gly Ser Gly Gln His Thr Lys Met Cys Asn Gln

                165                 170                 175

Ile Ala Ile Ala Ala Gly Met Ile Gly Val Ala Glu Ala Met Ala Tyr

            180                 185                 190

Ala Glu Lys Ser Gly Leu Asp Pro Asp Asn Val Leu Lys Ser Ile Thr

        195                 200                 205

Thr Gly Ala Ala Gly Ser Trp Ser Leu Ser Asn Leu Ala Pro Arg Met

    210                 215                 220

Leu Lys Gly Asp Phe Glu Pro Gly Phe Tyr Val Lys His Phe Val Lys

225                 230                 235                 240

Asp Met Gly Ile Ala Leu Glu Glu Ala Glu Leu Met Gly Glu Lys Met

                245                 250                 255

Pro Gly Leu Glu Leu Ala Lys Ser Leu Tyr Asp Thr Leu Val Glu Lys

            260                 265                 270

Gly Glu Glu Asn Ser Gly Thr Gln Ser Leu Tyr Lys Leu Trp Thr Glu

        275                 280                 285

Tyr Lys

    290

<210>31

<211>915

<212>DNA

<213>Bacillus licheniformis DSM 13

<220>

<221>gene

<222>(1)..(915)

<223>Probable phosphate butyryltransferase(E.C.2.3.1.19)

<220>

<221>CDS

<222>(1)..(912)

<223>

<400>31

atg aag ctg aaa caa cta ttg caa aaa gcg gcg gag ctt gac aat aaa     48

Met Lys Leu Lys Gln Leu Leu Gln Lys Ala Ala Glu Leu Asp Asn Lys

1               5                   10                  15

acg gtc gcc gtc gca cat gcg gaa gat gac gaa gtg ctg caa gcg gtc     96

Thr Val Ala Val Ala His Ala Glu Asp Asp Glu Val Leu Gln Ala Val

            20                  25                  30

aaa ctt gcg gtc gac aaa caa ttt gcc cgg ttc ttg ctg atc ggg cac    144

Lys Leu Ala Val Asp Lys Gln Phe Ala Arg Phe Leu Leu Ile Gly His

        35                  40                  45

aga gaa aaa ctt aga cat atg atg aca gag cag aat att tca aaa cgg    192

Arg Glu Lys Leu Arg His Met Met Thr Glu Gln Asn Ile Ser Lys Arg

    50                  55                  60

cac gtg gat atc att cat tcg gaa tcg ccg gcg gat tct gcg aga att    240

His Val Asp Ile Ile His Ser Glu Ser Pro Ala Asp Ser Ala Arg Ile

65                  70                  75                  80

gcc gtt caa gct gtc aaa agc ggc aat gcg gat gtt ctt atg aag ggg    288

Ala Val Gln Ala Val Lys Ser Gly Asn Ala Asp Val Leu Met Lys Gly

                85                  90                  95

aat gtc ccg aca gct gtg cta tta aaa gcc gtt ttg aat aaa gag tac    336

Asn Val Pro Thr Ala Val Leu Leu Lys Ala Val Leu Asn Lys Glu Tyr

            100                 105                 110

ggg ctt cgt tcc tcg cac gtg ctg tca cat gta gca gca ttt gaa gtc    384

Gly Leu Arg Ser Ser His Val Leu Ser His Val Ala Ala Phe Glu Val

        115                 120                 125

agc ggg ttt gag agg ctg att tat gta aca gat gcg gcg atg aat atc    432

Ser Gly Phe Glu Arg Leu Ile Tyr Val Thr Asp Ala Ala Met Asn Ile

    130                 135                 140

agc ccc aag ctt gat gag ctg aag cag att tta gaa aac gca gtc ggc    480

Ser Pro Lys Leu Asp Glu Leu Lys Gln Ile Leu Glu Asn Ala Val Gly

145                 150                 155                 160

gtg gcg agg tcg gtc ggc gtg caa atg ccg aaa gtc gct tgt ctt gcc    528

Val Ala Arg Ser Val Gly Val Gln Met Pro Lys Val Ala Cys Leu Ala

                165                 170                 175

gca gtg gaa aca gtg aat ccc gcg atg gaa gcg aca ttg aat gca gct    576

Ala Val Glu Thr Val Asn Pro Ala Met Glu Ala Thr Leu Asn Ala Ala

            180                 185                 190

gcc ttg acg cag atg aat cat cgg ggc caa atc aaa aac tgc gtt gtt    624

Ala Leu Thr Gln Met Asn His Arg Gly Gln Ile Lys Asn Cys Val Val

        195                 200                 205

gac ggg cct ctt gca ttg gat aac gcg ata tcg ccg ctt gcc gcc cgg    672

Asp Gly Pro Leu Ala Leu Asp Asn Ala Ile Ser Pro Leu Ala Ala Arg

    210                 215                 220

cat aaa aac att tcc ggg atc gta gca ggc gag gcc gat atc ctg ctt    720

His Lys Asn Ile Ser Gly Ile Val Ala Gly Glu Ala Asp Ile Leu Leu

225                 230                 235                 240

gtt cct tca att gaa aca ggc aat gtc ctt tat aaa tca ttg att cat    768

Val Pro Ser Ile Glu Thr Gly Asn Val Leu Tyr Lys Ser Leu Ile His

                245                 250                 255

ttt gcg ggt gca aaa gtg gga gcc att tta gca ggg gca aaa gca ccc    816

Phe Ala Gly Ala Lys Val Gly Ala Ile Leu Ala Gly Ala Lys Ala Pro

            260                 265                 270

atc gcc ttg aca agc agg gcc gat tcc gca gaa aac aag ttg tat tcg    864

Ile Ala Leu Thr Ser Arg Ala Asp Ser Ala Glu Asn Lys Leu Tyr Ser

        275                 280                 285

att gct ttg gcg ctg tgt acg tct gaa gca cga cat gag gag gaa taa    912

Ile Ala Leu Ala Leu Cys Thr Ser Glu Ala Arg His Glu Glu Glu

    290                 295                 300

aaa                                                                915

<210>32

<211>303

<212>PRT

<213>Bacillus licheniformis DSM 13

<400>32

Met Lys Leu Lys Gln Leu Leu Gln Lys Ala Ala Glu Leu Asp Asn Lys

1               5                   10                  15

Thr Val Ala Val Ala His Ala Glu Asp Asp Glu Val Leu Gln Ala Val

            20                  25                  30

Lys Leu Ala Val Asp Lys Gln Phe Ala Arg Phe Leu Leu Ile Gly His

        35                  40                  45

Arg Glu Lys Leu Arg His Met Met Thr Glu Gln Asn Ile Ser Lys Arg

    50                  55                  60

His Val Asp Ile Ile His Ser Glu Ser Pro Ala Asp Ser Ala Arg Ile

65                  70                  75                  80

Ala Val Gln Ala Val Lys Ser Gly Asn Ala Asp Val Leu Met Lys Gly

                85                  90                  95

Asn Val Pro Thr Ala Val Leu Leu Lys Ala Val Leu Asn Lys Glu Tyr

            100                 105                 110

Gly Leu Arg Ser Ser His Val Leu Ser His Val Ala Ala Phe Glu Val

        115                 120                 125

Ser Gly Phe Glu Arg Leu Ile Tyr Val Thr Asp Ala Ala Met Asn Ile

    130                 135                 140

Ser Pro Lys Leu Asp Glu Leu Lys Gln Ile Leu Glu Asn Ala Val Gly

145                 150                 155                 160

Val Ala Arg Ser Val Gly Val Gln Met Pro Lys Val Ala Cys Leu Ala

                165                 170                 175

Ala Val Glu Thr Val Asn Pro Ala Met Glu Ala Thr Leu Asn Ala Ala

            180                 185                 190

Ala Leu Thr Gln Met Asn His Arg Gly Gln Ile Lys Asn Cys Val Val

        195                 200                 205

Asp Gly Pro Leu Ala Leu Asp Asn Ala Ile Ser Pro Leu Ala Ala Arg

    210                 215                 220

His Lys Asn Ile Ser Gly Ile Val Ala Gly Glu Ala Asp Ile Leu Leu

225                 230                 235                 240

Val Pro Ser Ile Glu Thr Gly Asn Val Leu Tyr Lys Ser Leu Ile His

                245                 250                 255

Phe Ala Gly Ala Lys Val Gly Ala Ile Leu Ala Gly Ala Lys Ala Pro

            260                 265                 270

Ile Ala Leu Thr Ser Arg Ala Asp Ser Ala Glu Asn Lys Leu Tyr Ser

        275                 280                 285

Ile Ala Leu Ala Leu Cys Thr Ser Glu Ala Arg His Glu Glu Glu

    290                 295                 300

<210>33

<211>1110

<212>DNA

<213>Bacillus licheniformis DSM 13

<220>

<221>gene

<222>(1)..(1110)

<223>Probable butyrate kinase(E.C.2.7.2.7)

<220>

<221>CDS

<222>(1)..(1107)

<223>

<400>33

atg cag gta cag gaa aaa cgt att ctc gtc atc aat ccg gga tct aca     48

Met Gln Val Gln Glu Lys Arg Ile Leu Val Ile Asn Pro Gly Ser Thr

1               5                   10                  15

tct aca aag atc ggc gtt ttt cat gat gac cgt tcg att ttc gaa aaa     96

Ser Thr Lys Ile Gly Val Phe His Asp Asp Arg Ser Ile Phe Glu Lys

            20                  25                  30

tca atc cgt cat gac gag gct gag cta cag caa tat cag acc att att    144

Ser Ile Arg His Asp Glu Ala Glu Leu Gln Gln Tyr Gln Thr Ile Ile

        35                  40                  45

gat caa tat tcg ttc aga aaa cag gcg ata ctc gaa acc ctg cat gaa    192

Asp Gln Tyr Ser Phe Arg Lys Gln Ala Ile Leu Glu Thr Leu His Glu

    50                  55                  60

cag gga atc aat att tct aaa ttg gat gcc gtt tgc gcc agg gga ggg    240

Gln Gly Ile Asn Ile Ser Lys Leu Asp Ala Val Cys Ala Arg Gly Gly

65                  70                  75                  80

ctg ctt cgg ccg att gaa ggc ggc act tac gaa gtc aat gat gcg atg    288

Leu Leu Arg Pro Ile Glu Gly Gly Thr Tyr Glu Val Asn Asp Ala Met

                85                  90                  95

att gtc gat ttg aaa aac ggc tat gcg ggg cag cat gca tca aat ctc    336

Ile Val Asp Leu Lys Asn Gly Tyr Ala Gly Gln His Ala Ser Asn Leu

            100                 105                 110

ggg ggc atc atc gcc agg gag att gcc gac ggg tta aat att ccc gct    384

Gly Gly Ile Ile Ala Arg Glu Ile Ala Asp Gly Leu Asn Ile Pro Ala

        115                 120                 125

ttt atc gtc gac ccc gtt gtt gtg gat gaa atg gct cct atc gca aaa    432

Phe Ile Val Asp Pro Val Val Val Asp Glu Met Ala Pro Ile Ala Lys

    130                 135                 140

att tcc ggc acc ccg gct att gaa agg cgc agc att ttt cac gcg ctc    480

Ile Ser Gly Thr Pro Ala Ile Glu Arg Arg Ser Ile Phe His Ala Leu

145                 150                 155                 160

aac caa aaa gca gtt gca agg aaa gcg gct tgg cag ttt ggg aag cgt    528

Asn Gln Lys Ala Val Ala Arg Lys Ala Ala Trp Gln Phe Gly Lys Arg

                165                 170                 175

tat gaa gat atg aaa atg atc atc acc cac atg gga ggc ggc att acg    576

Tyr Glu Asp Met Lys Met Ile Ile Thr His Met Gly Gly Gly Ile Thr

            180                 185                 190

atc ggc gtc cat tgc cgc ggc cgg gtg atc gac gtc aac aac ggc ctc    624

Ile Gly Val His Cys Arg Gly Arg Val Ile Asp Val Asn Asn Gly Leu

        195                 200                 205

cac ggg gaa ggt ccg ctc agt cca gag cgg gcc gga acc att cct gcg    672

His Gly Glu Gly Pro Leu Ser Pro Glu Arg Ala Gly Thr Ile Pro Ala

    210                 215                 220

ggt gat ctg atc gat atg tgc ttt tcc ggc gaa tat acg aaa gac gag    720

Gly Asp Leu Ile Asp Met Cys Phe Ser Gly Glu Tyr Thr Lys Asp Glu

225                 230                 235                 240

ctg atg aaa atg ctt gtc ggc ggc gga ggg ctt gcc ggc tat ctc ggc    768

Leu Met Lys Met Leu Val Gly Gly Gly Gly Leu Ala Gly Tyr Leu Gly

                245                 250                 255

acg acg gat gcg gta aaa gtt gag aaa atg atc aag gaa ggc gat caa    816

Thr Thr Asp Ala Val Lys Val Glu Lys Met Ile Lys Glu Gly Asp Gln

            260                 265                 270

aaa gct gcg ctc atc tat gaa gcg atg gct tat caa atc gcc aaa gaa    864

Lys Ala Ala Leu Ile Tyr Glu Ala Met Ala Tyr Gln Ile Ala Lys Glu

        275                 280                 285

atc ggg gcg gcc agc gcc gtc tta aaa ggc gaa gtc gat gtc att att    912

Ile Gly Ala Ala Ser Ala Val Leu Lys Gly Glu Val Asp Val Ile Ile

    290                 295                 300

ttg aca gga gga ctg gca tat gga aaa tcg ttt att tcc tcg atc aga    960

Leu Thr Gly Gly Leu Ala Tyr Gly Lys Ser Phe Ile Ser Ser Ile Arg

305                 310                 315                 320

caa tac ata gac tgg att tcg gat gtc gtc gtc ttt cca gga gaa aat    1008

Gln Tyr Ile Asp Trp Ile Ser Asp Val Val Val Phe Pro Gly Glu Asn

                325                 330                 335

gaa ctt caa gca ttg gct gaa ggt gca ttt cgc gta ttg aac ggc gaa    1056

Glu Leu Gln Ala Leu Ala Glu Gly Ala Phe Arg Val Leu Asn Gly Glu

            340                 345                 350

gaa gag gca aaa cag tat ccg aac cag agg agg gaa agt cat ggc aac    1104

Glu Glu Ala Lys Gln Tyr Pro Asn Gln Arg Arg Glu Ser His Gly Asn

        355                 360                 365

tga ata                                                            1110

<210>34

<211>368

<212>PRT

<213>Bacillus licheniformis DSM 13

<400>34

Met Gln Val Gln Glu Lys Arg Ile Leu Val Ile Asn Pro Gly Ser Thr

1               5                   10                  15

Ser Thr Lys Ile Gly Val Phe His Asp Asp Arg Ser Ile Phe Glu Lys

            20                  25                  30

Ser Ile Arg His Asp Glu Ala Glu Leu Gln Gln Tyr Gln Thr Ile Ile

        35                  40                  45

Asp Gln Tyr Ser Phe Arg Lys Gln Ala Ile Leu Glu Thr Leu His Glu

    50                  55                  60

Gln Gly Ile Asn Ile Ser Lys Leu Asp Ala Val Cys Ala Arg Gly Gly

65                  70                  75                  80

Leu Leu Arg Pro Ile Glu Gly Gly Thr Tyr Glu Val Asn Asp Ala Met

                85                  90                  95

Ile Val Asp Leu Lys Asn Gly Tyr Ala Gly Gln His Ala Ser Asn Leu

            100                 105                 110

Gly Gly Ile Ile Ala Arg Glu Ile Ala Asp Gly Leu Asn Ile Pro Ala

        115                 120                 125

Phe Ile Val Asp Pro Val Val Val Asp Glu Met Ala Pro Ile Ala Lys

    130                 135                 140

Ile Ser Gly Thr Pro Ala Ile Glu Arg Arg Ser Ile Phe His Ala Leu

145                 150                 155                 160

Asn Gln Lys Ala Val Ala Arg Lys Ala Ala Trp Gln Phe Gly Lys Arg

                165                 170                 175

Tyr Glu Asp Met Lys Met Ile Ile Thr His Met Gly Gly Gly Ile Thr

            180                 185                 190

Ile Gly Val His Cys Arg Gly Arg Val Ile Asp Val Asn Asn Gly Leu

        195                 200                 205

His Gly Glu Gly Pro Leu Ser Pro Glu Arg Ala Gly Thr Ile Pro Ala

    210                 215                 220

Gly Asp Leu Ile Asp Met Cys Phe Ser Gly Glu Tyr Thr Lys Asp Glu

225                 230                 235                 240

Leu Met Lys Met Leu Val Gly Gly Gly Gly Leu Ala Gly Tyr Leu Gly

                245                 250                 255

Thr Thr Asp Ala Val Lys Val Glu Lys Met Ile Lys Glu Gly Asp Gln

            260                 265                 270

Lys Ala Ala Leu Ile Tyr Glu Ala Met Ala Tyr Gln Ile Ala Lys Glu

        275                 280                 285

Ile Gly Ala Ala Ser Ala Val Leu Lys Gly Glu Val Asp Val Ile Ile

    290                 295                 300

Leu Thr Gly Gly Leu Ala Tyr Gly Lys Ser Phe Ile Ser Ser Ile Arg

305                 310                 315                 320

Gln Tyr Ile Asp Trp Ile Ser Asp Val Val Val Phe Pro Gly Glu Asn

                325                 330                 335

Glu Leu Gln Ala Leu Ala Glu Gly Ala Phe Arg Val Leu Asn Gly Glu

            340                 345                 350

Glu Glu Ala Lys Gln Tyr Pro Asn Gln Arg Arg Glu Ser His Gly Asn

        355                 360                 365

<210>35

<211>1722

<212>DNA

<213>Bacillus licheniformis DSM 13

<220>

<221>gene

<222>(1)..(1722)

<223>Acetyl-coenzyme A synthetase(E.C.6.2.1.1),acsA

<220>

<221>CDS

<222>(1)..(1719)

<223>

<400>35

atg aaa ttg aaa gcg ctg cca gca gaa aag gga aat tac aac ttg aaa     48

Met Lys Leu Lys Ala Leu Pro Ala Glu Lys Gly Asn Tyr Asn Leu Lys

1               5                   10                  15

gac tat gat gaa aca tac cgg aca ttt gac tgg aag gat gcc gaa aag     96

Asp Tyr Asp Glu Thr Tyr Arg Thr Phe Asp Trp Lys Asp Ala Glu Lys

            20                  25                  30

cat ttt tca tgg cac aaa acg gga aaa atc aat gca gct tat gaa gct    144

His Phe Ser Trp His Lys Thr Gly Lys Ile Asn Ala Ala Tyr Glu Ala

        35                  40                  45

atc gac cgc cac gct gag tca aat ttg aaa aac aaa gtg gca ttt tac    192

Ile Asp Arg His Ala Glu Ser Asn Leu Lys Asn Lys Val Ala Phe Tyr

    50                  55                  60

tac aaa gat ccg gtc cgc gaa gaa aag tac act ttc aga gag atg aaa    240

Tyr Lys Asp Pro Val Arg Glu Glu Lys Tyr Thr Phe Arg Glu Met Lys

65                  70                  75                  80

aat gaa acc aac aaa gcc ggg aat gtc tta aag cag cat gcc gat gtg    288

Asn Glu Thr Asn Lys Ala Gly Asn Val Leu Lys Gln His Ala Asp Val

                85                  90                  95

gga aag gga gac cgt gtg ttt gtt ttt atg ccg aga tcg ccc gag ctt    336

Gly Lys Gly Asp Arg Val Phe Val Phe Met Pro Arg Ser Pro Glu Leu

            100                 105                 110

tat ttt att ctt ctc ggc gcc atc aaa ttg gga gcg atc gtc ggg ccg    384

Tyr Phe Ile Leu Leu Gly Ala Ile Lys Leu Gly Ala Ile Val Gly Pro

        115                 120                 125

tta ttt gaa gcg ttt atg gaa ggt gcc gtc aaa gac agg ctt gca aac    432

Leu Phe Glu Ala Phe Met Glu Gly Ala Val Lys Asp Arg Leu Ala Asn

    130                 135                 140

agc gga gcg aag gtc atc gtg acg acg ccg gaa ttg ctt gaa cgg gtg    480

Ser Gly Ala Lys Val Ile Val Thr Thr Pro Glu Leu Leu Glu Arg Val

145                 150                 155                 160

ccg gcc gat gaa ctt ccg gat ctt gaa tca atc att gtc gtt gga gaa    528

Pro Ala Asp Glu Leu Pro Asp Leu Glu Ser Ile Ile Val Val Gly Glu

                165                 170                 175

ggc gta aag gaa gaa gga cct gtc att gat tat tac gcg aaa gcg gcg    576

Gly Val Lys Glu Glu Gly Pro Val Ile Asp Tyr Tyr Ala Lys Ala Ala

            180                 185                 190

gaa gca ggc act gat ctt gag att gaa tgg gtg gat cag gaa gac ggg    624

Glu Ala Gly Thr Asp Leu Glu Ile Glu Trp Val Asp Gln Glu Asp Gly

        195                 200                 205

atg ctg ctt cac tat acg tcg ggt tcg acc ggc gcg cca aaa ggg gtt    672

Met Leu Leu His Tyr Thr Ser Gly Ser Thr Gly Ala Pro Lys Gly Val

    210                 215                 220

ctc cac gtc cat aaa gca atg atc cag cat tat caa aca gcc aaa tgg    720

Leu His Val His Lys Ala Met Ile Gln His Tyr Gln Thr Ala Lys Trp

225                 230                 235                 240

gtt ctt gat ctg cat gac gat gac atc tat tgg tgc acc gct gat ccc    768

Val Leu Asp Leu His Asp Asp Asp Ile Tyr Trp Cys Thr Ala Asp Pro

                245                 250                 255

ggc tgg gtc acc gga acg gtt tac ggg att ttc ggt ccg tgg ctg aat    816

Gly Trp Val Thr Gly Thr Val Tyr Gly Ile Phe Gly Pro Trp Leu Asn

            260                 265                 270

gga gct acg aat gtt gtc gta ggc ggc aga ttc agt cct gag gca tgg     864

Gly Ala Thr Asn Val Val Val Gly Gly Arg Phe Ser Pro Glu Ala Trp

        275                 280                 285

tac gaa acg att gaa aaa atg gaa gtg acg gta tgg tac agc gcg cca     912

Tyr Glu Thr Ile Glu Lys Met Glu Val Thr Val Trp Tyr Ser Ala Pro

    290                 295                 300

acg gct ttc cgg atg ctg atg ggt gca ggc gac gat ctt gtg aat aaa     960

Thr Ala Phe Arg Met Leu Met Gly Ala Gly Asp Asp Leu Val Asn Lys

305                 310                 315                 320

tat aat cta agc tcc ttg cgg cat att tta agc gta ggg gag ccg tta    1008

Tyr Asn Leu Ser Ser Leu Arg His Ile Leu Ser Val Gly Glu Pro Leu

                325                 330                 335

aat ccc gaa gtc atc agg tgg ggg cat aaa gtc ttc ggc aac cgg att    1056

Asn Pro Glu Val Ile Arg Trp Gly His Lys Val Phe Gly Asn Arg Ile

            340                 345                 350

cat gat act tgg tgg atg act gaa aca gga tcg cag ctc atc tgc aat    1104

His Asp Thr Trp Trp Met Thr Glu Thr Gly Ser Gln Leu Ile Cys Asn

        355                 360                 365

tac ccg tgc atg gaa att aaa ccg gga tca atg ggc aag ccg att ccc    1152

Tyr Pro Cys Met Glu Ile Lys Pro Gly Ser Met Gly Lys Pro Ile Pro

    370                 375                 380

ggt gta gag gct gca atc gtc gac aac cag gga aat gaa ctg cct cct    1200

Gly Val Glu Ala Ala Ile Val Asp Asn Gln Gly Asn Glu Leu Pro Pro

385                 390                 395                 400

tac aga atg gga aat ctc gcc att aaa aaa ggc tgg ccg tcg atg atg    1248

Tyr Arg Met Gly Asn Leu Ala Ile Lys Lys Gly Trp Pro Ser Met Met

                405                 410                 415

cat tcg atc tgg aac aat cct gaa aaa tat agc tcc tat ttt atg ccg    1296

His Ser Ile Trp Asn Asn Pro Glu Lys Tyr Ser Ser Tyr Phe Met Pro

            420                 425                 430

ggc gat tgg tat gtg tca gga gat tcc gcc tac atg gat gaa gac ggg    1344

Gly Asp Trp Tyr Val Ser Gly Asp Ser Ala Tyr Met Asp Glu Asp Gly

        435                 440                 445

tac ttc tgg ttc cag gga cgg atc gac gat gtc atc atg aca tcg ggc    1392

Tyr Phe Trp Phe Gln Gly Arg Ile Asp Asp Val Ile Met Thr Ser Gly

    450                 455                 460

gaa cgc gtc ggc ccg ttt gaa gtc gag agc aag ctt gtt gag cat cag    1440

Glu Arg Val Gly Pro Phe Glu Val Glu Ser Lys Leu Val Glu His Gln

465                 470                 475                 480

gcc gtc gct gaa gca ggc gtc atc ggc aaa ccg gat ccc gtc cgg ggt    1488

Ala Val Ala Glu Ala Gly Val Ile Gly Lys Pro Asp Pro Val Arg Gly

                485                 490                 495

gaa att att aaa gcg ttc atc gcc ttg agg gac ggt tat gaa ccg tca    1536

Glu Ile Ile Lys Ala Phe Ile Ala Leu Arg Asp Gly Tyr Glu Pro Ser

            500                 505                 510

gat gcg tta aaa gaa gaa atc agg cag ttc gtg aaa caa ggc ttg gcc    1584

Asp Ala Leu Lys Glu Glu Ile Arg Gln Phe Val Lys Gln Gly Leu Ala

        515                 520                 525

gca cat gcc gcg cca agg gaa atc gaa ttt aaa gat aaa ctg ccg aag    1632

Ala His Ala Ala Pro Arg Glu Ile Glu Phe Lys Asp Lys Leu Pro Lys

    530                 535                 540

aca aga agc gga aag atc atg aga cgc gtc ctg aaa gca tgg gag ctg    1680

Thr Arg Ser Gly Lys Ile Met Arg Arg Val Leu Lys Ala Trp Glu Leu

545                 550                 555                 560

aac ctt ccg gca ggc gat ctc tca tcg atg gaa gac tga tgt            1722

Asn Leu Pro Ala Gly Asp Leu Ser Ser Met Glu Asp

                565                 570

<210>36

<211>572

<212>PRT

<213>Bacillus licheniformis DSM 13

<400>36

Met Lys Leu Lys Ala Leu Pro Ala Glu Lys Gly Asn Tyr Asn Leu Lys

1               5                   10                  15

Asp Tyr Asp Glu Thr Tyr Arg Thr Phe Asp Trp Lys Asp Ala Glu Lys

            20                  25                  30

His Phe Ser Trp His Lys Thr Gly Lys Ile Asn Ala Ala Tyr Glu Ala

        35                  40                  45

Ile Asp Arg His Ala Glu Ser Asn Leu Lys Asn Lys Val Ala Phe Tyr

    50                  55                  60

Tyr Lys Asp Pro Val Arg Glu Glu Lys Tyr Thr Phe Arg Glu Met Lys

65                  70                  75                  80

Asn Glu Thr Asn Lys Ala Gly Asn Val Leu Lys Gln His Ala Asp Val

                85                  90                  95

Gly Lys Gly Asp Arg Val Phe Val Phe Met Pro Arg Ser Pro Glu Leu

            100                 105                 110

Tyr Phe Ile Leu Leu Gly Ala Ile Lys Leu Gly Ala Ile Val Gly Pro

        115                 120                 125

Leu Phe Glu Ala Phe Met Glu Gly Ala Val Lys Asp Arg Leu Ala Asn

    130                 135                 140

Ser Gly Ala Lys Val Ile Val Thr Thr Pro Glu Leu Leu Glu Arg Val

145                 150                 155                 160

Pro Ala Asp Glu Leu Pro Asp Leu Glu Ser Ile Ile Val Val Gly Glu

                165                 170                 175

Gly Val Lys Glu Glu Gly Pro Val Ile Asp Tyr Tyr Ala Lys Ala Ala

            180                 185                 190

Glu Ala Gly Thr Asp Leu Glu Ile Glu Trp Val Asp Gln Glu Asp Gly

        195                 200                 205

Met Leu Leu His Tyr Thr Ser Gly Ser Thr Gly Ala Pro Lys Gly Val

    210                 215                 220

Leu His Val His Lys Ala Met Ile Gln His Tyr Gln Thr Ala Lys Trp

225                 230                 235                 240

Val Leu Asp Leu His Asp Asp Asp Ile Tyr Trp Cys Thr Ala Asp Pro

                245                 250                 255

Gly Trp Val Thr Gly Thr Val Tyr Gly Ile Phe Gly Pro Trp Leu Asn

            260                 265                 270

Gly Ala Thr Asn Val Val Val Gly Gly Arg Phe Ser Pro Glu Ala Trp

        275                 280                 285

Tyr Glu Thr Ile Glu Lys Met Glu Val Thr Val Trp Tyr Ser Ala Pro

    290                 295                 300

Thr Ala Phe Arg Met Leu Met Gly Ala Gly Asp Asp Leu Val Asn Lys

305                 310                 315                 320

Tyr Asn Leu Ser Ser Leu Arg His Ile Leu Ser Val Gly Glu Pro Leu

                325                 330                 335

Asn Pro Glu Val Ile Arg Trp Gly His Lys Val Phe Gly Asn Arg Ile

            340                 345                 350

His Asp Thr Trp Trp Met Thr Glu Thr Gly Ser Gln Leu Ile Cys Asn

        355                 360                 365

Tyr Pro Cys Met Glu Ile Lys Pro Gly Ser Met Gly Lys Pro Ile Pro

    370                 375                 380

Gly Val Glu Ala Ala Ile Val Asp Asn Gln Gly Asn Glu Leu Pro Pro

385                 390                 395                 400

Tyr Arg Met Gly Asn Leu Ala Ile Lys Lys Gly Trp Pro Ser Met Met

                405                 410                 415

His Ser Ile Trp Asn Asn Pro Glu Lys Tyr Ser Ser Tyr Phe Met Pro

            420                 425                 430

Gly Asp Trp Tyr Val Ser Gly Asp Ser Ala Tyr Met Asp Glu Asp Gly

        435                 440                 445

Tyr Phe Trp Phe Gln Gly Arg Ile Asp Asp Val Ile Met Thr Ser Gly

    450                 455                 460

Glu Arg Val Gly Pro Phe Glu Val Glu Ser Lys Leu Val Glu His Gln

465                 470                 475                 480

Ala Val Ala Glu Ala Gly Val Ile Gly Lys Pro Asp Pro Val Arg Gly

                485                 490                 495

Glu Ile Ile Lys Ala Phe Ile Ala Leu Arg Asp Gly Tyr Glu Pro Ser

            500                 505                 510

Asp Ala Leu Lys Glu Glu Ile Arg Gln Phe Val Lys Gln Gly Leu Ala

        515                 520                 525

Ala His Ala Ala Pro Arg Glu Ile Glu Phe Lys Asp Lys Leu Pro Lys

    530                 535                 540

Thr Arg Ser Gly Lys Ile Met Arg Arg Val Leu Lys Ala Trp Glu Leu

545                 550                 555                 560

Asn Leu Pro Ala Gly Asp Leu Ser Ser Met Glu Asp

                565                 570

<210>37

<211>1593

<212>DNA

<213>Bacillus licheniformis DSM 13

<220>

<22l>gene

<222>(1)..(1593)

<223>acetate-CoA ligase(E.C.6.2.1.1),ytcI

<220>

<221>misc_feature

<222>(1)..(3)

<223>First codon translated as Met.

<220>

<221>CDS

<222>(1)..(1590)

<223>

<400>37

ttg aga aga gaa gat ttg att gcg ccg gag aag tat aat gcg gtt gat     48

Leu Arg Arg Glu Asp Leu Ile Ala Pro Glu Lys Tyr Asn Ala Val Asp

1               5                   10                  15

gaa att gaa aaa ttt aaa tct tcc cgc gat aag acc gca ttg atc tgg     96

Glu Ile Glu Lys Phe Lys Ser Ser Arg Asp Lys Thr Ala Leu Ile Trp

            20                  25                  30

gaa gat gaa tca ggg cgt caa gtg tca tgg tcc tat gaa aaa ttg att    144

Glu Asp Glu Ser Gly Arg Gln Val Ser Trp Ser Tyr Glu Lys Leu Ile

        35                  40                  45

gaa aag gct tac aaa atc ggc agc ata ttg acc cgt tct gga ctg aaa    192

Glu Lys Ala Tyr Lys Ile Gly Ser Ile Leu Thr Arg Ser Gly Leu Lys

    50                  55                  60

aaa ggt gac aag ctt atc gtg atg atg ccg cgg ata ccg gaa acg tat    240

Lys Gly Asp Lys Leu Ile Val Met Met Pro Arg Ile Pro Glu Thr Tyr

65                  70                  75                  80

gcc gtg tac atg gcc att tta aaa gct gga atg gtg gtc atc cca tgt    288

Ala Val Tyr Met Ala Ile Leu Lys Ala Gly Met Val Val Ile Pro Cys

                85                  90                  95

tcc gaa atg ctt cgg gcg aaa gac ttg gat tac agg atc aag cat gca    336

Ser Glu Met Leu Arg Ala Lys Asp Leu Asp Tyr Arg Ile Lys His Ala

            100                 105                 110

ggc gtc aaa gga gcc gtc gta tat tca gca ttt ctt gat gct ttt cta    384

Gly Val Lys Gly Ala Val Val Tyr Ser Ala Phe Leu Asp Ala Phe Leu

        115                 120                 125

gat gtt cgt tca aaa gag gca ctg tcg tta ttt gcc gtc gga gaa agc    432

Asp Val Arg Ser Lys Glu Ala Leu Ser Leu Phe Ala Val Gly Glu Ser

    130                 135                 140

agc gaa ggg tgg atc aat ctg ctc gaa aaa atg aat cag gcc att gca    480

Ser Glu Gly Trp Ile Asn Leu Leu Glu Lys Met Asn Gln Ala Ile Ala

145                 150                 155                 160

gcg gat ttt caa gcg gcg gat acc tct cgc gat gac atc gca ttt tta    528

Ala Asp Phe Gln Ala Ala Asp Thr Ser Arg Asp Asp Ile Ala Phe Leu

                165                 170                 175

tct tac aca tcc ggc acg acc ggt cag cca aaa ggg gtt gta cat aca    576

Ser Tyr Thr Ser Gly Thr Thr Gly Gln Pro Lys Gly Val Val His Thr

            180                 185                 190

cac ggc tgg gct tat gct cac tta aga acg aca gct tcc gca tgg ctt    624

His Gly Trp Ala Tyr Ala His Leu Arg Thr Thr Ala Ser Ala Trp Leu

        195                 200                 205

gac att tcg gaa ggg gat ctc gtc tgg gcg aca gca ggg ccg ggc tgg    672

Asp Ile Ser Glu Gly Asp Leu Val Trp Ala Thr Ala Gly Pro Gly Trp

    210                 215                 220

caa aaa tgg gta tgg agc ccg ttt tta gca gtg ctc ggt agc ggt gca    720

Gln Lys Trp Val Trp Ser Pro Phe Leu Ala Val Leu Gly Ser Gly Ala

225                 230                 235                 240

acc ggc ttt atc tat cat gga aaa ttc acg ccg gaa acg tat ttg cgg    768

Thr Gly Phe Ile Tyr His Gly Lys Phe Thr Pro Glu Thr Tyr Leu Arg

                245                 250                 255

ctg att gag cgc cat caa gtc aat gtg ctg tgc tgt acg ccg aca gag    816

Leu Ile Glu Arg His Gln Val Asn Val Leu Cys Cys Thr Pro Thr Glu

            260                 265                 270

tac cgg ttc atg gcg aaa gtc aat gat ttg tcc cga ttt gac ctg tct    864

Tyr Arg Phe Met Ala Lys Val Asn Asp Leu Ser Arg Phe Asp Leu Ser

        275                 280                 285

tct ctg cac agc gct gtt tcg gcc gga gag ccg ttg aac agg gaa gtc    912

Ser Leu His Ser Ala Val Ser Ala Gly Glu Pro Leu Asn Arg Glu Val

    290                 295                 300

atc gat aca ttt aaa aag cat ttt cat att gct gtg cgg gac gga tac    960

Ile Asp Thr Phe Lys Lys His Phe His Ile Ala Val Arg Asp Gly Tyr

305                 310                 315                 320

gga caa acg gag agc acg ctg ttg gtg ggg att tta aaa ggt atg aaa   1008

Gly Gln Thr Glu Ser Thr Leu Leu Val Gly Ile Leu Lys Gly Met Lys

                325                 330                 335

atc aag cct gga agc atg gga aaa ccg acg cct gga aac ttg gtt gat    1056

Ile Lys Pro Gly Ser Met Gly Lys Pro Thr Pro Gly Asn Leu Val Asp

            340                 345                 350

att att gac ggg aat gga aag agc tgt ccc ccg ggc gaa aca ggc gat    1104

Ile Ile Asp Gly Asn Gly Lys Ser Cys Pro Pro Gly Glu Thr Gly Asp

        355                 360                 365

att gcc gtt cac tta agc acg ccg gct ctt ttt aaa gaa tat tac aaa    1152

Ile Ala Val His Leu Ser Thr Pro Ala Leu Phe Lys Glu Tyr Tyr Lys

    370                 375                 380

gat caa gaa cga acg ctc cga caa aga aga ggg gat tac ttt ata aca    1200

Asp Gln Glu Arg Thr Leu Arg Gln Arg Arg Gly Asp Tyr Phe Ile Thr

385                 390                 395                 400

ggg gat aag gcg cga aag gat gaa gac ggc tat ttt tgg ttt gaa agc    1248

Gly Asp Lys Ala Arg Lys Asp Glu Asp Gly Tyr Phe Trp Phe Glu Ser

                405                 410                 415

cgc aat gac gat gtg atc atc agc tca gga tat aca atc ggc ccg ttt    1296

Arg Asn Asp Asp Val Ile Ile Ser Ser Gly Tyr Thr Ile Gly Pro Phe

            420                 425                 430

gaa gtt gaa gat gcg ctg atc aag cat cct gag gtc aaa gaa tgt gct    1344

Glu Val Glu Asp Ala Leu Ile Lys His Pro Glu Val Lys Glu Cys Ala

        435                 440                 445

gtt gtg gca agc cct gat gaa atc agg gga tcg atc gtg aaa gca tac    1392

Val Val Ala Ser Pro Asp Glu Ile Arg Gly Ser Ile Val Lys Ala Tyr

    450                 455                 460

gtt gtc tta aag gac cca tcc cgc gga aat gaa cac ctg aca aag gaa    1440

Val Val Leu Lys Asp Pro Ser Arg Gly Asn Glu His Leu Thr Lys Glu

465                 470                 475                 480

tta caa gac cat gta aaa gcc atg acg gcc cct tat aaa tac ccc cgg    1488

Leu Gln Asp His Val Lys Ala Met Thr Ala Pro Tyr Lys Tyr Pro Arg

                485                 490                 495

gag ata gaa ttc atc gaa gaa ctg ccg aaa acg cct tcg gcg aaa atc    1536

Glu Ile Glu Phe Ile Glu Glu Leu Pro Lys Thr Pro Ser Ala Lys Ile

            500                 505                 510

aag cgc ttt gaa cta aga caa cgg gaa atc gca ctt aaa acg aaa gct    1584

Lys Arg Phe Glu Leu Arg Gln Arg Glu Ile Ala Leu Lys Thr Lys Ala

        515                 520                 525

gaa taa cca                                                        1593

Glu

<210>38

<211>529

<212>PRT

<213>Bacillus licheniformis DSM 13

<220>

<221>misc_feature

<222>(1)..(3)

<223>First codon translated as Met.

<400>38

Leu Arg Arg Glu Asp Leu Ile Ala Pro Glu Lys Tyr Asn Ala Val Asp

1               5                   10                  15

Glu Ile Glu Lys Phe Lys Ser Ser Arg Asp Lys Thr Ala Leu Ile Trp

            20                  25                  30

Glu Asp Glu Ser Gly Arg Gln Val Ser Trp Ser Tyr Glu Lys Leu Ile

        35                  40                  45

Glu Lys Ala Tyr Lys Ile Gly Ser Ile Leu Thr Arg Ser Gly Leu Lys

    50                  55                  60

Lys Gly Asp Lys Leu Ile Val Met Met Pro Arg Ile Pro Glu Thr Tyr

65                  70                  75                  80

Ala Val Tyr Met Ala Ile Leu Lys Ala Gly Met Val Val Ile Pro Cys

                85                  90                  95

Ser Glu Met Leu Arg Ala Lys Asp Leu Asp Tyr Arg Ile Lys His Ala

            100                 105                 110

Gly Val Lys Gly Ala Val Val Tyr Ser Ala Phe Leu Asp Ala Phe Leu

        115                 120                 125

Asp Val Arg Ser Lys Glu Ala Leu Ser Leu Phe Ala Val Gly Glu Ser

    130                 135                 140

Ser Glu Gly Trp Ile Asn Leu Leu Glu Lys Met Asn Gln Ala Ile Ala

145                 150                 155                 160

Ala Asp Phe Gln Ala Ala Asp Thr Ser Arg Asp Asp Ile Ala Phe Leu

                165                 170                 175

Ser Tyr Thr Ser Gly Thr Thr Gly Gln Pro Lys Gly Val Val His Thr

            180                 185                 190

His Gly Trp Ala Tyr Ala His Leu Arg Thr Thr Ala Ser Ala Trp Leu

        195                 200                 205

Asp Ile Ser Glu Gly Asp Leu Val Trp Ala Thr Ala Gly Pro Gly Trp

    210                 215                 220

Gln Lys Trp Val Trp Ser Pro Phe Leu Ala Val Leu Gly Ser Gly Ala

225                 230                 235                 240

Thr Gly Phe Ile Tyr His Gly Lys Phe Thr Pro Glu Thr Tyr Leu Arg

                245                 250                 255

Leu Ile Glu Arg His Gln Val Asn Val Leu Cys Cys Thr Pro Thr Glu

            260                 265                 270

Tyr Arg Phe Met Ala Lys Val Asn Asp Leu Ser Arg Phe Asp Leu Ser

        275                 280                 285

Ser Leu His Ser Ala Val Ser Ala Gly Glu Pro Leu Asn Arg Glu Val

    290                 295                 300

Ile Asp Thr Phe Lys Lys His Phe His Ile Ala Val Arg Asp Gly Tyr

305                 310                 315                 320

Gly Gln Thr Glu Ser Thr Leu Leu Val Gly Ile Leu Lys Gly Met Lys

                325                 330                 335

Ile Lys Pro Gly Ser Met Gly Lys Pro Thr Pro Gly Asn Leu Val Asp

            340                 345                 350

Ile Ile Asp Gly Asn Gly Lys Ser Cys Pro Pro Gly Glu Thr Gly Asp

        355                 360                 365

Ile Ala Val His Leu Ser Thr Pro Ala Leu Phe Lys Glu Tyr Tyr Lys

    370                 375                 380

Asp Gln Glu Arg Thr Leu Arg Gln Arg Arg Gly Asp Tyr Phe Ile Thr

385                 390                 395                 400

Gly Asp Lys Ala Arg Lys Asp Glu Asp Gly Tyr Phe Trp Phe Glu Ser

                405                 410                 415

Arg Asn Asp Asp Val Ile Ile Ser Ser Gly Tyr Thr Ile Gly Pro Phe

            420                 425                 430

Glu Val Glu Asp Ala Leu Ile Lys His Pro Glu Val Lys Glu Cys Ala

        435                 440                 445

Val Val Ala Ser Pro Asp Glu Ile Arg Gly Ser Ile Val Lys Ala Tyr

    450                 455                 460

Val Val Leu Lys Asp Pro Ser Arg Gly Asn Glu His Leu Thr Lys Glu

465                 470                 475                 480

Leu Gln Asp His Val Lys Ala Met Thr Ala Pro Tyr Lys Tyr Pro Arg

                485                 490                 495

Glu Ile Glu Phe Ile Glu Glu Leu Pro Lys Thr Pro Ser Ala Lys Ile

            500                 505                 510

Lys Arg Phe Glu Leu Arg Gln Arg Glu Ile Ala Leu Lys Thr Lys Ala

        515                 520                 525

Glu

<210>39

<211>1524

<212>DNA

<213>Bacillus licheniformis DSM 13

<220>

<221>gene

<222>(1)..(1524)

<223>Lysine and/or arginine decarboxylase(E.C.4.1.1.18 or E.C.4.1.1

     .19,respectively),speA

<220>

<221>CDS

<222>(1)..(1521)

<223>

<400>39

atg cag aat gtc ata tcg gca tcc ggc agc gcc tgg atg ccg aag aaa     48

Met Gln Asn Val Ile Ser Ala Ser Gly Ser Ala Trp Met Pro Lys Lys

1               5                   10                  15

ata gag aag atg act aaa gga tcg gtt tat atg aag aca cct tta tat     96

Ile Glu Lys Met Thr Lys Gly Ser Val Tyr Met Lys Thr Pro Leu Tyr

            20                  25                  30

aca gca ttg gtg aac cat gct gaa gga cat cat tat tct ttt cac gtt    144

Thr Ala Leu Val Asn His Ala Glu Gly His His Tyr Ser Phe His Val

        35                  40                  45

ccg gga cat cac aat gga gat gtc ttt ttt gat gaa gca aaa act ttt    192

Pro Gly His His Asn Gly Asp Val Phe Phe Asp Glu Ala Lys Thr Phe

    50                  55                  60

ttt gaa acg att ctc aaa gtg gat cta act gaa ctg aca gga ctg gat    240

Phe Glu Thr Ile Leu Lys Val Asp Leu Thr Glu Leu Thr Gly Leu Asp

65                  70                  75                  80

gat tta cat gag cca tct ggc gtc atc aag gaa gca cag gat tta gtt    288

Asp Leu His Glu Pro Ser Gly Val Ile Lys Glu Ala Gln Asp Leu Val

                85                  90                  95

tcg cgg ctt tac gga gcg gaa gaa agc ttt ttt ctc gtc aat ggt tcg    336

Ser Arg Leu Tyr Gly Ala Glu Glu Ser Phe Phe Leu Val Asn Gly Ser

            100                 105                 110

acc gtt ggg aat ctg gct atg atc ctg gct gtt tgt cag ccg ggt gat    384

Thr Val Gly Asn Leu Ala Met Ile Leu Ala Val Cys Gln Pro Gly Asp

        115                 120                 125

acg ata ctc gtt cag cgt aac tgc cat aag tct gta ttt cat gcg att    432

Thr Ile Leu Val Gln Arg Asn Cys His Lys Ser Val Phe His Ala Ile

    130                 135                 140

gaa ctt tca ggc gcc cat ccg gtt ttt ttg aca ccg gaa att gat gag    480

Glu Leu Ser Gly Ala His Pro Val Phe Leu Thr Pro Glu Ile Asp Glu

145                 150                 155                 160

gcg atg gct gtt ccc aca cat ata ctg tac gaa aca gtt gaa gat gca    528

Ala Met Ala Val Pro Thr His Ile Leu Tyr Glu Thr Val Glu Asp Ala

                165                 170                 175

att tca caa tat ccg cac gca aaa ggg atc gtg ttg aca tat cca aat     576

Ile Ser Gln Tyr Pro His Ala Lys Gly Ile Val Leu Thr Tyr Pro Asn

            180                 185                 190

tac tac ggc cat gca gtt gat ctg aag ccg atc ata gaa aag gcc cac     624

Tyr Tyr Gly His Ala Val Asp Leu Lys Pro Ile Ile Glu Lys Ala His

        195                 200                 205

caa cac gat att tcc gtt tta gtc gac gag gct cac ggc gcc cat ttt     672

Gln His Asp Ile Ser Val Leu Val Asp Glu Ala His Gly Ala His Phe

    210                 215                 220

gtg ctg ggc cat cca ttt ccc cag tcg tcg ttg aaa gcg ggc gct gat     720

Val Leu Gly His Pro Phe Pro Gln Ser Ser Leu Lys Ala Gly Ala Asp

225                 230                 235                 240

gcc gtc gtc cag tcc gcg cat aaa acg ctc ccg gcg atg acg atg ggg     768

Ala Val Val Gln Ser Ala His Lys Thr Leu Pro Ala Met Thr Met Gly

                245                 250                 255

tcc tat ctg cat ctt aac agc ggc agg atc aac agg gac aga ctg gca     816

Ser Tyr Leu His Leu Asn Ser Gly Arg Ile Asn Arg Asp Arg Leu Ala

            260                 265                 270

tac tat ctg tcc gtg ctt caa agc agc agt cct tcc tac cca att atg     864

Tyr Tyr Leu Ser Val Leu Gln Ser Ser Ser Pro Ser Tyr Pro Ile Met

        275                 280                 285

gca tct ttg gat ata gct agg gca tac gcc gaa gat atc ttg aaa aca     912

Ala Ser Leu Asp Ile Ala Arg Ala Tyr Ala Glu Asp Ile Leu Lys Thr

    290                 295                 300

aat cga aca gcc gat att gag aaa gag ctc atc aat atg aga gaa gtc     960

Asn Arg Thr Ala Asp Ile Glu Lys Glu Leu Ile Asn Met Arg Glu Val

305                 310                 315                 320

ttt tct caa ata aac gga gct gat att gtc gag ccg gct gat gcc cgt    1008

Phe Ser Gln Ile Asn Gly Ala Asp Ile Val Glu Pro Ala Asp Ala Arg

                325                 330                 335

atc cgg caa gat ccg ctt aag ctg tgt atc aga tca gcg tac ggc cac    1056

Ile Arg Gln Asp Pro Leu Lys Leu Cys Ile Arg Ser Ala Tyr Gly His

            340                 345                 350

tcc ggt ttt gaa ctg aaa tcc ata ttt gaa gca aac ggc atc cat cct    1104

Ser Gly Phe Glu Leu Lys Ser Ile Phe Glu Ala Asn Gly Ile His Pro

        355                 360                 365

gaa ttg gca gat gaa agg caa gtc ctg ttg atc ctg ccg ctt gaa gga    1152

Glu Leu Ala Asp Glu Arg Gln Val Leu Leu Ile Leu Pro Leu Glu Gly

    370                 375                 380

aaa aat atg ccc gcg ccg gaa ctg atc agc aca atc agt aaa gac atg    1200

Lys Asn Met Pro Ala Pro Glu Leu Ile Ser Thr Ile Ser Lys Asp Met

385                 390                 395                 400

aaa gat aca gca gtt cga aat gat ctt cct gcc gga atc gga atc cct    1248

Lys Asp Thr Ala Val Arg Asn Asp Leu Pro Ala Gly Ile Gly Ile Pro

                405                 410                 415

tct gaa aaa gtc acg gct ttg cct tac cgg aaa agc aag ttg tct gcc    1296

Ser Glu Lys Val Thr Ala Leu Pro Tyr Arg Lys Ser Lys Leu Ser Ala

            420                 425                 430

ttc aaa aaa gaa tcg gtg cct ttt acc gaa gca gcg ggc aga ata agc    1344

Phe Lys Lys Glu Ser Val Pro Phe Thr Glu Ala Ala Gly Arg Ile Ser

        435                 440                 445

gcc gaa tcg gtc aca cct tat cct ccg ggc att ccg ttg atc atg gcg    1392

Ala Glu Ser Val Thr Pro Tyr Pro Pro Gly Ile Pro Leu Ile Met Ala

    450                 455                 460

ggt gag aga ata aca aaa gag acg atc agc cgg ctg acg cgg ctc gtc    1440

Gly Glu Arg Ile Thr Lys Glu Thr Ile Ser Arg Leu Thr Arg Leu Val

465                 470                 475                 480

gat ctg aat gta cac att cag ggc agc aat cag ctc aaa caa aag caa    1488

Asp Leu Asn Val His Ile Gln Gly Ser Asn Gln Leu Lys Gln Lys Gln

                485                 490                 495

tta act gta tat ata gaa gag gag aaa tca tga acg                    1524

Leu Thr Val Tyr Ile Glu Glu Glu Lys Ser

            500                 505

<210>40

<211>506

<212>PRT

<213>Bacillus licheniformis DSM 13

<400>40

Met Gln Asn Val Ile Ser Ala Ser Gly Ser Ala Trp Met Pro Lys Lys

1               5                   10                  15

Ile Glu Lys Met Thr Lys Gly Ser Val Tyr Met Lys Thr Pro Leu Tyr

            20                  25                  30

Thr Ala Leu Val Asn His Ala Glu Gly His His Tyr Ser Phe His Val

        35                  40                  45

Pro Gly His His Asn Gly Asp Val Phe Phe Asp Glu Ala Lys Thr Phe

    50                  55                  60

Phe Glu Thr Ile Leu Lys Val Asp Leu Thr Glu Leu Thr Gly Leu Asp

65                  70                  75                  80

Asp Leu His Glu Pro Ser Gly Val Ile Lys Glu Ala Gln Asp Leu Val

                85                  90                  95

Ser Arg Leu Tyr Gly Ala Glu Glu Ser Phe Phe Leu Val Asn Gly Ser

            100                 105                 110

Thr Val Gly Asn Leu Ala Met Ile Leu Ala Val Cys Gln Pro Gly Asp

        115                 120                 125

Thr Ile Leu Val Gln Arg Asn Cys His Lys Ser Val Phe His Ala Ile

    130                 135                 140

Glu Leu Ser Gly Ala His Pro Val Phe Leu Thr Pro Glu Ile Asp Glu

145                 150                 155                 160

Ala Met Ala Val Pro Thr His Ile Leu Tyr Glu Thr Val Glu Asp Ala

                165                 170                 175

Ile Ser Gln Tyr Pro His Ala Lys Gly Ile Val Leu Thr Tyr Pro Asn

            180                 185                 190

Tyr Tyr Gly His Ala Val Asp Leu Lys Pro Ile Ile Glu Lys Ala His

        195                 200                 205

Gln His Asp Ile Ser Val Leu Val Asp Glu Ala His Gly Ala His Phe

    210                 215                 220

Val Leu Gly His Pro Phe Pro Gln Ser Ser Leu Lys Ala Gly Ala Asp

225                 230                 235                 240

Ala Val Val Gln Ser Ala His Lys Thr Leu Pro Ala Met Thr Met Gly

                245                 250                 255

Ser Tyr Leu His Leu Asn Ser Gly Arg Ile Asn Arg Asp Arg Leu Ala

            260                 265                 270

Tyr Tyr Leu Ser Val Leu Gln Ser Ser Ser Pro Ser Tyr Pro Ile Met

        275                 280                 285

Ala Ser Leu Asp Ile Ala Arg Ala Tyr Ala Glu Asp Ile Leu Lys Thr

    290                 295                 300

Asn Arg Thr Ala Asp Ile Glu Lys Glu Leu Ile Asn Met Arg Glu Val

305                 310                 315                 320

Phe Ser Gln Ile Asn Gly Ala Asp Ile Val Glu Pro Ala Asp Ala Arg

                325                 330                 335

Ile Arg Gln Asp Pro Leu Lys Leu Cys Ile Arg Ser Ala Tyr Gly His

            340                 345                 350

Ser Gly Phe Glu Leu Lys Ser Ile Phe Glu Ala Asn Gly Ile His Pro

        355                 360                 365

Glu Leu Ala Asp Glu Arg Gln Val Leu Leu Ile Leu Pro Leu Glu Gly

    370                 375                 380

Lys Asn Met Pro Ala Pro Glu Leu Ile Ser Thr Ile Ser Lys Asp Met

385                 390                 395                 400

Lys Asp Thr Ala Val Arg Asn Asp Leu Pro Ala Gly Ile Gly Ile Pro

                405                 410                 415

Ser Glu Lys Val Thr Ala Leu Pro Tyr Arg Lys Ser Lys Leu Ser Ala

            420                 425                 430

Phe Lys Lys Glu Ser Val Pro Phe Thr Glu Ala Ala Gly Arg Ile Ser

        435                 440                 445

Ala Glu Ser Val Thr Pro Tyr Pro Pro Gly Ile Pro Leu Ile Met Ala

    450                 455                 460

Gly Glu Arg Ile Thr Lys Glu Thr Ile Ser Arg Leu Thr Arg Leu Val

465                 470                 475                 480

Asp Leu Asn Val His Ile Gln Gly Ser Asn Gln Leu Lys Gln Lys Gln

                485                 490                 495

Leu Thr Val Tyr Ile Glu Glu Glu Lys Ser

            500                 505

<210>41

<211>780

<212>DNA

<213>Bacillus licheniformis DSM 13

<220>

<221>gene

<222>(1)..(780)

<223>probable enoyl-CoA hydratase(E.C.4.2.1.17),ysiB

<220>

<221>CDS

<222>(1)..(777)

<223>

<400>41

atg gca gca tta tca tac gcc gta gac ggc cat gtt gcg acg att acg     48

Met Ala Ala Leu Ser Tyr Ala Val Asp Gly His Val Ala Thr Ile Thr

1               5                   10                  15

att cag cac ccg ccg gca aat gcg cta tcg acg caa gtg ctt gaa gat     96

Ile Gln His Pro Pro Ala Asn Ala Leu Ser Thr Gln Val Leu Glu Asp

            20                  25                  30

ctt tcg gca tgc ctt gat gaa ctt tca gaa cgt cag gat gtc aga agc    144

Leu Ser Ala Cys Leu Asp Glu Leu Ser Glu Arg Gln Asp Val Arg Ser

        35                  40                  45

gtc gtt att cac ggg gaa gga aga ttt ttc tcg gca ggc gct gat att    192

Val Val Ile His Gly Glu Gly Arg Phe Phe Ser Ala Gly Ala Asp Ile

    50                  55                  60

aaa gag ttt aca tca ttg atg gac ggg tct gat tat gca aat ttg gct    240

Lys Glu Phe Thr Ser Leu Met Asp Gly Ser Asp Tyr Ala Asn Leu Ala

65                  70                  75                  80

gat aag ggc cag cag att ttc gaa aaa gta gaa tct ttt cca aaa ccg    288

Asp Lys Gly Gln Gln Ile Phe Glu Lys Val Glu Ser Phe Pro Lys Pro

                85                  90                  95

gtg atc gcc gcg att cac ggg gcc gct ctt gga ggc ggt ctt gag cta    336

Val Ile Ala Ala Ile His Gly Ala Ala Leu Gly Gly Gly Leu Glu Leu

            100                 105                 110

gcg atg gca tgc cac atc cgg att gcc gag gaa agc gca aag ctc ggc    384

Ala Met Ala Cys His Ile Arg Ile Ala Glu Glu Ser Ala Lys Leu Gly

        115                 120                 125

ctt ccc gaa ctg aat ctc gga atc att ccc ggc ttt gcg gga acg cag    432

Leu Pro Glu Leu Asn Leu Gly Ile Ile Pro Gly Phe Ala Gly Thr Gln

    130                 135                 140

cgc ctt ccc aag tat gtg ggc acc gcc aaa gcg ctt gaa atg atc ggg    480

Arg Leu Pro Lys Tyr Val Gly Thr Ala Lys Ala Leu Glu Met Ile Gly

145                 150                 155                 160

aca tca gag ccg ata tcc ggc aag gaa gct ttt gaa tac ggt ctt gtc    528

Thr Ser Glu Pro Ile Ser Gly Lys Glu Ala Phe Glu Tyr Gly Leu Val

                165                 170                 175

acg att ttg gcg gcg aat gaa gaa gaa gtg ctg caa aag gca aaa gag    576

Thr Ile Leu Ala Ala Asn Glu Glu Glu Val Leu Gln Lys Ala Lys Glu

            180                 185                 190

ctc gca caa aaa ttc gct gaa aaa agt ccg cag acg atg gct tat gtc    624

Leu Ala Gln Lys Phe Ala Glu Lys Ser Pro Gln Thr Met Ala Tyr Val

        195                 200                 205

att gaa ctc ctg aat tcg agc aaa gtg tat tcg tat gaa gga ggc ctc    672

Ile Glu Leu Leu Asn Ser Ser Lys Val Tyr Ser Tyr Glu Gly Gly Leu

    210                 215                 220

aag cta gaa ggg aaa tac ttc ggc gaa gtg ttc caa tcc gag gat gcg    720

Lys Leu Glu Gly Lys Tyr Phe Gly Glu Val Phe Gln Ser Glu Asp Ala

225                 230                 235                 240

aag gaa ggg att cag gca ttt ctt gaa aag cgg aag ccg cat ttt aaa    768

Lys Glu Gly Ile Gln Ala Phe Leu Glu Lys Arg Lys Pro His Phe Lys

                245                 250                 255

ggg aaa taa caa                                                    780

Gly Lys

<210>42

<211>258

<212>PRT

<213>Bacillus licheniformis DSM 13

<400>42

Met Ala Ala Leu Ser Tyr Ala Val Asp Gly His Val Ala Thr Ile Thr

1               5                   10                  15

Ile Gln His Pro Pro Ala Asn Ala Leu Ser Thr Gln Val Leu Glu Asp

            20                  25                  30

Leu Ser Ala Cys Leu Asp Glu Leu Ser Glu Arg Gln Asp Val Arg Ser

        35                  40                  45

Val Val Ile His Gly Glu Gly Arg Phe Phe Ser Ala Gly Ala Asp Ile

    50                  55                  60

Lys Glu Phe Thr Ser Leu Met Asp Gly Ser Asp Tyr Ala Asn Leu Ala

65                  70                  75                  80

Asp Lys Gly Gln Gln Ile Phe Glu Lys Val Glu Ser Phe Pro Lys Pro

                85                  90                  95

Val Ile Ala Ala Ile His Gly Ala Ala Leu Gly Gly Gly Leu Glu Leu

            100                 105                 110

Ala Met Ala Cys His Ile Arg Ile Ala Glu Glu Ser Ala Lys Leu Gly

        115                 120                 125

Leu Pro Glu Leu Asn Leu Gly Ile Ile Pro Gly Phe Ala Gly Thr Gln

    130                 135                 140

Arg Leu Pro Lys Tyr Val Gly Thr Ala Lys Ala Leu Glu Met Ile Gly

145                 150                 155                 160

Thr Ser Glu Pro Ile Ser Gly Lys Glu Ala Phe Glu Tyr Gly Leu Val

                165                 170                 175

Thr Ile Leu Ala Ala Asn Glu Glu Glu Val Leu Gln Lys Ala Lys Glu

            180                 185                 190

Leu Ala Gln Lys Phe Ala Glu Lys Ser Pro Gln Thr Met Ala Tyr Val

        195                 200                 205

Ile Glu Leu Leu Asn Ser Ser Lys Val Tyr Ser Tyr Glu Gly Gly Leu

    210                 215                 220

Lys Leu Glu Gly Lys Tyr Phe Gly Glu Val Phe Gln Ser Glu Asp Ala

225                 230                 235                 240

Lys Glu Gly Ile Gln Ala Phe Leu Glu Lys Arg Lys Pro His Phe Lys

                245                 250                 255

Gly Lys

<210>43

<211>2394

<212>DNA

<213>Bacillus licheniformis DSM 13

<220>

<221>gene

<222>(1)..(2394)

<223>similar to 3-hydroxyacyl-CoA dehydrogenase(E.C.1.1.1.35)

<220>

<221>CDS

<222>(1)..(2391)

<223>

<400>43

atg gtc aag cat att cga aaa gcc gcc gtt atc ggt tcc ggt gtt atg     48

Met Val Lys His Ile Arg Lys Ala Ala Val Ile Gly Ser Gly Val Met

1               5                   10                  15

ggt tcc ggc atc gcg gct cac tta gcc aat atc ggg att cct gta tta     96

Gly Ser Gly Ile Ala Ala His Leu Ala Asn Ile Gly Ile Pro Val Leu

            20                  25                  30

ctg ctc gat atg gtg ccg cat gaa tta aca gat gag gaa agg aaa aaa    144

Leu Leu Asp Met Val Pro His Glu Leu Thr Asp Glu Glu Arg Lys Lys

        35                  40                  45

ggc cgc acc ctt gaa gac ccg gat gtg cgc aat cgg ctg gca cgg aca    192

Gly Arg Thr Leu Glu Asp Pro Asp Val Arg Asn Arg Leu Ala Arg Thr

    50                  55                  60

gcc gta caa aag ctg cta aag caa aaa ccg gct ccg ctg act tca aag    240

Ala Val Gln Lys Leu Leu Lys Gln Lys Pro Ala Pro Leu Thr Ser Lys

65                  70                  75                  80

aag aat atc agc cgt atc agc aca ggg aac atg gaa gac gat ttt gaa    288

Lys Asn Ile Ser Arg Ile Ser Thr Gly Asn Met Glu Asp Asp Phe Glu

                85                  90                  95

aag att aaa gat gcc gac tgg att att gaa gtt gtt gtc gaa aac ctg    336

Lys Ile Lys Asp Ala Asp Trp Ile Ile Glu Val Val Val Glu Asn Leu

            100                 105                 110

gag atc aaa aag caa gtg ttt tca aag gtc gat caa tac aga aaa caa    384

Glu Ile Lys Lys Gln Val Phe Ser Lys Val Asp Gln Tyr Arg Lys Gln

        115                 120                 125

gga agc atc gtc agc agc aac aca tca gge atc tcc gtc agg cag atg    432

Gly Ser Ile Val Ser Ser Asn Thr Ser Gly Ile Ser Val Arg Gln Met

    130                 135                 140

gct gag gga agg tcc gct gat ttt aaa aag cac ttt tta gga acg cac    480

Ala Glu Gly Arg Ser Ala Asp Phe Lys Lys His Phe Leu Gly Thr His

145                 150                 155                 160

ttc ttc aat ccg gcc cgc tat tta aag ctc ctt gag gtg att ccg att    528

Phe Phe Asn Pro Ala Arg Tyr Leu Lys Leu Leu Glu Val Ile Pro Ile

                165                 170                 175

gac gaa acg gag ccc gaa gtg ctg tcc ttt atg aag aaa ttc ggc gaa    576

Asp Glu Thr Glu Pro Glu Val Leu Ser Phe Met Lys Lys Phe Gly Glu

            180                 185                 190

gac gtt ctt ggc aaa ggg gtt gtt gaa gcg aaa gac acg cca aac ttt    624

Asp Val Leu Gly Lys Gly Val Val Glu Ala Lys Asp Thr Pro Asn Phe

        195                 200                 205

atc gcc aac cgc atc gga acc tac ggc ttg ctt gtg acg gtt cag gaa    672

Ile Ala Asn Arg Ile Gly Thr Tyr Gly Leu Leu Val Thr Val Gln Glu

    210                 215                 220

atg ctg aaa ggc ggc tac acg ata ggc gaa gtc gat tcg att aca ggt    720

Met Leu Lys Gly Gly Tyr Thr Ile Gly Glu Val Asp Ser Ile Thr Gly

225                 230                 235                 240

ccg ctg atc gga cgc ccg aaa agc gcg acc ttc aga acg ctc gat gtc    768

Pro Leu Ile Gly Arg Pro Lys Ser Ala Thr Phe Arg Thr Leu Asp Val

                245                 250                 255

gtc ggc ctt gat aca ttt tca cac gtt gcc aaa aat gtc tat aac caa    816

Val Gly Leu Asp Thr Phe Ser His Val Ala Lys Asn Val Tyr Asn Gln

            260                 265                 270

gtc acg ggc gaa gaa aaa aac gtt ttc cgg ctc cct gaa ttt att gaa     864

Val Thr Gly Glu Glu Lys Asn Val Phe Arg Leu Pro Glu Phe Ile Glu

        275                 280                 285

caa atg ctc gaa aaa ggc tgg atc ggg agc aaa gcg aaa caa ggt ttt     912

Gln Met Leu Glu Lys Gly Trp Ile Gly Ser Lys Ala Lys Gln Gly Phe

    290                 295                 300

tac aaa aaa gaa gga aaa gac atc ctt gag ctc gat ccg atg acg atg     960

Tyr Lys Lys Glu Gly Lys Asp Ile Leu Glu Leu Asp Pro Met Thr Met

305                 310                 315                 320

acc tac agc gcg cgt caa aca tta aaa aca tcg gga ctg gaa gcg gcc    1008

Thr Tyr Ser Ala Arg Gln Thr Leu Lys Thr Ser Gly Leu Glu Ala Ala

                325                 330                 335

aag caa atg aaa ggc gca gga gcg aga ttg aaa gcg ctt gtt tat tcc    1056

Lys Gln Met Lys Gly Ala Gly Ala Arg Leu Lys Ala Leu Val Tyr Ser

            340                 345                 350

gat gac agg gcg gga agc ctc ctt tgg aag att aca gct ccg acg ctt    1104

Asp Asp Arg Ala Gly Ser Leu Leu Trp Lys Ile Thr Ala Pro Thr Leu

        355                 360                 365

gta tat tcg gcg gag ctg aca ggg gaa atc gcc gac agc ata acg gcg    1152

Val Tyr Ser Ala Glu Leu Thr Gly Glu Ile Ala Asp Ser Ile Thr Ala

    370                 375                 380

gtt gat cag gcg atg aaa tgg gga ttc ggc tgg tcg gaa ggg ccg ttt    1200

Val Asp Gln Ala Met Lys Trp Gly Phe Gly Trp Ser Glu Gly Pro Phe

385                 390                 395                 400

gaa atg tgg gac agc atc ggt gtg aaa agc tcg gtg caa aag ctt gaa    1248

Glu Met Trp Asp Ser Ile Gly Val Lys Ser Ser Val Gln Lys Leu Glu

                405                 410                 415

gca gag ggc tgg aag gtc gcg gac tgg gtg aag gaa atg ctc gca aaa    1296

Ala Glu Gly Trp Lys Val Ala Asp Trp Val Lys Glu Met Leu Ala Lys

            420                 425                 430

gga cat gaa acc ttc tac ctt aag gaa aac gga aag acg ttc tac tac    1344

Gly His Glu Thr Phe Tyr Leu Lys Glu Asn Gly Lys Thr Phe Tyr Tyr

        435                 440                 445

tgt ttt gaa agc ggc gaa tac agg gcg ctt caa gaa aac aag aaa acg    1392

Cys Phe Glu Ser Gly Glu Tyr Arg Ala Leu Gln Glu Asn Lys Lys Thr

    450                 455                 460

atc cat ttg tcg tca ctc aaa gaa aca aaa ggc gtc atc aag aaa aac    1440

Ile His Leu Ser Ser Leu Lys Glu Thr Lys Gly Val Ile Lys Lys Asn

465                 470                 475                 480

agc ggg gca agt ttg atc gat tta ggc gat gat gtc gca ctg ctc gaa    1488

Ser Gly Ala Ser Leu Ile Asp Leu Gly Asp Asp Val Ala Leu Leu Glu

                485                 490                 495

ttt cac tcg aaa agc aac gca atc ggc ctg gac atc att caa atg ctg    1536

Phe His Ser Lys Ser Asn Ala Ile Gly Leu Asp Ile Ile Gln Met Leu

            500                 505                 510

aaa ttt gct ctc gag gaa gta gac gcc aac tat aaa ggg ctt gtg atc    1584

Lys Phe Ala Leu Glu Glu Val Asp Ala Asn Tyr Lys Gly Leu Val Ile

        515                 520                 525

ggc aac cag ggc aaa aat ttc tgc gtc gga gcc aat ctc gcg atg atg    1632

Gly Asn Gln Gly Lys Asn Phe Cys Val Gly Ala Asn Leu Ala Met Met

    530                 535                 540

ctg atg gaa gct caa gac gac aac tat atg gaa att gac atg atc atc    1680

Leu Met Glu Ala Gln Asp Asp Asn Tyr Met Glu Ile Asp Met Ile Ile

545                 550                 555                 560

cgt cag ttc caa gag acg atg atg aaa gtg aaa tac agt tcc aag ccg    1728

Arg Gln Phe Gln Glu Thr Met Met Lys Val Lys Tyr Ser Ser Lys Pro

                565                 570                 575

gtc gtc gct gct ccg ttc ggc atg acg ctt ggc ggg ggg act gag cta    1776

Val Val Ala Ala Pro Phe Gly Met Thr Leu Gly Gly Gly Thr Glu Leu

            580                 585                 590

tgc ctg cct gct gcc cgt gtt caa gcc tca agc gaa tca tac atg ggc    1824

Cys Leu Pro Ala Ala Arg Val Gln Ala Ser Ser Glu Ser Tyr Met Gly

        595                 600                 605

ctc gtt gaa aca ggc gtc ggt ctg att ccg ggc ggc gga ggc aat aaa    1872

Leu Val Glu Thr Gly Val Gly Leu Ile Pro Gly Gly Gly Gly Asn Lys

    610                 615                 620

gag ctt tat tta aat tac ttg aaa ggg ctg cct gaa ggc gtt aaa ccg    1920

Glu Leu Tyr Leu Asn Tyr Leu Lys Gly Leu Pro Glu Gly Val Lys Pro

625                 630                 635                 640

gat atc cag gag gcc gcc atc aag acg ttt gag aca att gcc ctt gca    1968

Asp Ile Gln Glu Ala Ala Ile Lys Thr Phe Glu Thr Ile Ala Leu Ala

                645                 650                 655

aaa acg tcg act tcg gct caa gaa gcg aaa gaa ctg aac atc tta acc    2016

Lys Thr Ser Thr Ser Ala Gln Glu Ala Lys Glu Leu Asn Ile Leu Thr

            660                 665                 670

gca gag gat caa atc agc atc aat cag gat cac ttg tta tac gat gcc    2064

Ala Glu Asp Gln Ile Ser Ile Asn Gln Asp His Leu Leu Tyr Asp Ala

        675                 680                 685

aaa aaa ctc gtc ctg aca ctt tcc gaa agc ggc tac cgt ccg ccg gtg    2112

Lys Lys Leu Val Leu Thr Leu Ser Glu Ser Gly Tyr Arg Pro Pro Val

    690                 695                 700

aaa gag aaa gtt ccg gtg acg ggc gaa acc ggc tat gcg gcg ctc ctg    2160

Lys Glu Lys Val Pro Val Thr Gly Glu Thr Gly Tyr Ala Ala Leu Leu

705                 710                 715                 720

ctc ggt gct gaa tcg tta aaa ctt tcc ggc gcc atc tct gaa cac gac    2208

Leu Gly Ala Glu Ser Leu Lys Leu Ser Gly Ala Ile Ser Glu His Asp

                725                 730                 735

atg aag att gcg aaa aaa ctg gcg ttt gtc atc gcg ggc ggc cga gtt    2256

Met Lys Ile Ala Lys Lys Leu Ala Phe Val Ile Ala Gly Gly Arg Val

            740                 745                 750

cca ttc ggc gcc gaa gta acg gaa gaa tac ttg ctc aat ttg gaa aga    2304

Pro Phe Gly Ala Glu Val Thr Glu Glu Tyr Leu Leu Asn Leu Glu Arg

        755                 760                 765

gaa gcg ttt ctg agc ctt gtg agc gaa ccg aaa tcg cag gcg aga atg    2352

Glu Ala Phe Leu Ser Leu Val Ser Glu Pro Lys Ser Gln Ala Arg Met

    770                 775                 780

cag cat atg ctt gtg aaa ggc aaa cct ttg cgt aat tag gag            2394

Gln His Met Leu Val Lys Gly Lys Pro Leu Arg Asn

785                 790                 795

<210>44

<211>796

<212>PRT

<213>Bacillus licheniformis DSM 13

<400>44

Met Val Lys His Ile Arg Lys Ala Ala Val Ile Gly Ser Gly Val Met

1               5                   10                  15

Gly Ser Gly Ile Ala Ala His Leu Ala Asn Ile Gly Ile Pro Val Leu

            20                  25                  30

Leu Leu Asp Met Val Pro His Glu Leu Thr Asp Glu Glu Arg Lys Lys

        35                  40                  45

Gly Arg Thr Leu Glu Asp Pro Asp Val Arg Asn Arg Leu Ala Arg Thr

    50                  55                  60

Ala Val Gln Lys Leu Leu Lys Gln Lys Pro Ala Pro Leu Thr Ser Lys

65                  70                  75                  80

Lys Asn Ile Ser Arg Ile Ser Thr Gly Asn Met Glu Asp Asp Phe Glu

                85                  90                  95

Lys Ile Lys Asp Ala Asp Trp Ile Ile Glu Val Val Val Glu Asn Leu

            100                 105                 110

Glu Ile Lys Lys Gln Val Phe Ser Lys Val Asp Gln Tyr Arg Lys Gln

        115                 120                 125

Gly Ser Ile Val Ser Ser Asn Thr Ser Gly Ile Ser Val Arg Gln Met

    130                 135                 140

Ala Glu Gly Arg Ser Ala Asp Phe Lys Lys His Phe Leu Gly Thr His

145                 150                 155                 160

Phe Phe Asn Pro Ala Arg Tyr Leu Lys Leu Leu Glu Val Ile Pro Ile

                165                 170                 175

Asp Glu Thr Glu Pro Glu Val Leu Ser Phe Met Lys Lys Phe Gly Glu

            180                 185                 190

Asp Val Leu Gly Lys Gly Val Val Glu Ala Lys Asp Thr Pro Asn Phe

        195                 200                 205

Ile Ala Asn Arg Ile Gly Thr Tyr Gly Leu Leu Val Thr Val Gln Glu

    210                 215                 220

Met Leu Lys Gly Gly Tyr Thr Ile Gly Glu Val Asp Ser Ile Thr Gly

225                 230                 235                 240

Pro Leu Ile Gly Arg Pro Lys Ser Ala Thr Phe Arg Thr Leu Asp Val

                245                 250                 255

Val Gly Leu Asp Thr Phe Ser His Val Ala Lys Asn Val Tyr Asn Gln

            260                 265                 270

Val Thr Gly Glu Glu Lys Asn Val Phe Arg Leu Pro Glu Phe Ile Glu

        27                 5280                 285

Gln Met Leu Glu Lys Gly Trp Ile Gly Ser Lys Ala Lys Gln Gly Phe

    290                 295                 300

Tyr Lys Lys Glu Gly Lys Asp Ile Leu Glu Leu Asp Pro Met Thr Met

305                 310                 315                 320

Thr Tyr Ser Ala Arg Gln Thr Leu Lys Thr Ser Gly Leu Glu Ala Ala

                325                 330                 335

Lys Gln Met Lys Gly Ala Gly Ala Arg Leu Lys Ala Leu Val Tyr Ser

            340                 345                 350

Asp Asp Arg Ala Gly Ser Leu Leu Trp Lys Ile Thr Ala Pro Thr Leu

        355                 360                 365

Val Tyr Ser Ala Glu Leu Thr Gly Glu Ile Ala Asp Ser Ile Thr Ala

    370                 375                 380

Val Asp Gln Ala Met Lys Trp Gly Phe Gly Trp Ser Glu Gly Pro Phe

385                 390                 395                 400

Glu Met Trp Asp Ser Ile Gly Val Lys Ser Ser Val Gln Lys Leu Glu

                405                 410                 415

Ala Glu Gly Trp Lys Val Ala Asp Trp Val Lys Glu Met Leu Ala Lys

            420                 425                 430

Gly His Glu Thr Phe Tyr Leu Lys Glu Asn Gly Lys Thr Phe Tyr Tyr

        435                 440                 445

Cys Phe Glu Ser Gly Glu Tyr Arg Ala Leu Gln Glu Asn Lys Lys Thr

    450                 455                 460

Ile His Leu Ser Ser Leu Lys Glu Thr Lys Gly Val Ile Lys Lys Asn

465                 470                 475                 480

Ser Gly Ala Ser Leu Ile Asp Leu Gly Asp Asp Val Ala Leu Leu Glu

                485                 490                 495

Phe His Ser Lys Ser Asn Ala Ile Gly Leu Asp Ile Ile Gln Met Leu

            500                 505                 510

Lys Phe Ala Leu Glu Glu Val Asp Ala Asn Tyr Lys Gly Leu Val Ile

        515                 520                 525

Gly Asn Gln Gly Lys Asn Phe Cys Val Gly Ala Asn Leu Ala Met Met

    530                 535                 540

Leu Met Glu Ala Gln Asp Asp Asn Tyr Met Glu Ile Asp Met Ile Ile

545                 550                 555                 560

Arg Gln Phe Gln Glu Thr Met Met Lys Val Lys Tyr Ser Ser Lys Pro

                565                 570                 575

Val Val Ala Ala Pro Phe Gly Met Thr Leu Gly Gly Gly Thr Glu Leu

            580                 585                 590

Cys Leu Pro Ala Ala Arg Val Gln Ala Ser Ser Glu Ser Tyr Met Gly

        595                 600                 605

Leu Val Glu Thr Gly Val Gly Leu Ile Pro Gly Gly Gly Gly Asn Lys

    610                 615                 620

Glu Leu Tyr Leu Asn Tyr Leu Lys Gly Leu Pro Glu Gly Val Lys Pro

625                 630                 635                 640

Asp Ile Gln Glu Ala Ala Ile Lys Thr Phe Glu Thr Ile Ala Leu Ala

                645                 650                 655

Lys Thr Ser Thr Ser Ala Gln Glu Ala Lys Glu Leu Asn Ile Leu Thr

            660                 665                 670

Ala Glu Asp Gln Ile Ser Ile Asn Gln Asp His Leu Leu Tyr Asp Ala

        675                 680                 685

Lys Lys Leu Val Leu Thr Leu Ser Glu Ser Gly Tyr Arg Pro Pro Val

    690                 695                 700

Lys Glu Lys Val Pro Val Thr Gly Glu Thr Gly Tyr Ala Ala Leu Leu

705                 710                 715                 720

Leu Gly Ala Glu Ser Leu Lys Leu Ser Gly Ala Ile Ser Glu His Asp

                725                 730                 735

Met Lys Ile Ala Lys Lys Leu Ala Phe Val Ile Ala Gly Gly Arg Val

            740                 745                 750

Pro Phe Gly Ala Glu Val Thr Glu Glu Tyr Leu Leu Asn Leu Glu Arg

        755                 760                 765

Glu Ala Phe Leu Ser Leu Val Ser Glu Pro Lys Ser Gln Ala Arg Met

    770                 775                 780

Gln His Met Leu Val Lys Gly Lys Pro Leu Arg Asn

785                 790                 795

<210>45

<211>2838

<212>DNA

<213>Bacillus licheniformis DSM 13

<220>

<221>gene

<222>(1)..(2838)

<223>2-oxoglutarate dehydrogenase E1 component(E.C.1.2.4.2)

<220>

<221>CDS

<222>(1)..(2835)

<223>

<400>45

atg ttt caa aat agt atg aaa caa aga atg act tgg gaa gaa ttt cac     48

Met Phe Gln Asn Ser Met Lys Gln Arg Met Thr Trp Glu Glu Phe His

1               5                   10                  15

ggt ccg aac ctc ggc tat gtg ctg gag ctt tac gat cag tac gtc aag     96

Gly Pro Asn Leu Gly Tyr Val Leu Glu Leu Tyr Asp Gln Tyr Val Lys

            20                  25                  30

gat cca gaa agc ttg gat gct gat tta aaa gag atg ttt gac gaa ctt    144

Asp Pro Glu Ser Leu Asp Ala Asp Leu Lys Glu Met Phe Asp Glu Leu

        35                  40                  45

gga gct ccc ccg ggc gat att agg gcc gcc tct caa aaa aac gaa gag    192

Gly Ala Pro Pro Gly Asp Ile Arg Ala Ala Ser Gln Lys Asn Glu Glu

    50                  55                  60

gca gat ttc acg gct gga tct att caa aaa atc gca tca gcg gta aaa    240

Ala Asp Phe Thr Ala Gly Ser Ile Gln Lys Ile Ala Ser Ala Val Lys

65                  70                  75                  80

ctt gca gaa gat att aga acc tat ggc cat tta aac gct tcc gtc aat    288

Leu Ala Glu Asp Ile Arg Thr Tyr Gly His Leu Asn Ala Ser Val Asn

                85                  90                  95

cca ctg aga aaa aca caa gag aaa cag gag ctt ttt cct ctt gct gag    336

Pro Leu Arg Lys Thr Gln Glu Lys Gln Glu Leu Phe Pro Leu Ala Glu

            100                 105                 110

tac ggg tta act gag cag gat gtg aaa aaa atc ccg gcg tct gtc ata    384

Tyr Gly Leu Thr Glu Gln Asp Val Lys Lys Ile Pro Ala Ser Val Ile

        115                 120                 125

tgc aaa gat gcc cct aaa gaa gta acg aac ggt tta gaa gcc atc cag    432

Cys Lys Asp Ala Pro Lys Glu Val Thr Asn Gly Leu Glu Ala Ile Gln

    130                 135                 140

tac tta aga aac aca tac aaa aaa tcg att tct ttt gaa ttt gac cat    480

Tyr Leu Arg Asn Thr Tyr Lys Lys Ser Ile Ser Phe Glu Phe Asp His

145                 150                 155                 160

gtg cac att ttt gaa gag cgc aac tgg ctg atg aaa aag atc gaa tcc    528

Val His Ile Phe Glu Glu Arg Asn Trp Leu Met Lys Lys Ile Glu Ser

                165                 170                 175

ggg gaa tta ttc acc ccg aaa tcg aaa gaa aaa ctg gta gaa gtt tta     576

Gly Glu Leu Phe Thr Pro Lys Ser Lys Glu Lys Leu Val Glu Val Leu

            180                 185                 190

aga agg ctt aca gaa gtg gaa agc ctt gaa cag ttt ctc cac aaa acc     624

Arg Arg Leu Thr Glu Val Glu Ser Leu Glu Gln Phe Leu His Lys Thr

        195                 200                 205

ttt gtc ggg caa aaa cgc ttt tca ata gaa gga ctt gat gcg ctt gtg     672

Phe Val Gly Gln Lys Arg Phe Ser Ile Glu Gly Leu Asp Ala Leu Val

    210                 215                 220

ccc atg ctg gat gat att atc gcc aag tcc gtt tcg gca ggt acg aca     720

Pro Met Leu Asp Asp Ile Ile Ala Lys Ser Val Ser Ala Gly Thr Thr

225                 230                 235                 240

aac gtc aat atc gga atg gcg cac agg ggc cgc ctg aat gtt ctt gcg     768

Asn Val Asn Ile Gly Met Ala His Arg Gly Arg Leu Asn Val Leu Ala

            245                 250                 255

cat gtg ctc gga aaa cct tat gaa atc att ttt tct gaa ttc cag cat     816

His Val Leu Gly Lys Pro Tyr Glu Ile Ile Phe Ser Glu Phe Gln His

            260                 265                 270

gcg ccg aac aaa gat ctc gtt ccg tcg gaa ggt tcg acc ggg atc aat     864

Ala Pro Asn Lys Asp Leu Val Pro Ser Glu Gly Ser Thr Gly Ile Asn

        275                 280                 285

tac ggc tgg acg ggc gac gta aaa tac cac ctc ggc gcc aac cgc cag     912

Tyr Gly Trp Thr Gly Asp Val Lys Tyr His Leu Gly Ala Asn Arg Gln

    290                 295                 300

att cag gat gag cat acg aaa acg gcg cgc att gcg ctc gcg aac aat     960

Ile Gln Asp Glu His Thr Lys Thr Ala Arg Ile Ala Leu Ala Asn Asn

305                 310                 315                 320

ccg agc cac ctt gag ttc atc gat ccg atc gtt gag gga tcg aca aga    1008

Pro Ser His Leu Glu Phe Ile Asp Pro Ile Val Glu Gly Ser Thr Arg

                325                 330                 335

gcc gcc cag gaa acg aga acg gag agc ggc tat ccg gtt caa gac gtc    1056

Ala Ala Gln Glu Thr Arg Thr Glu Ser Gly Tyr Pro Val Gln Asp Val

            340                 345                 350

aaa aaa tcg atg gcg att ctg att cac ggc gat gcg gca ttc cca ggg    1104

Lys Lys Ser Met Ala Ile Leu Ile His Gly Asp Ala Ala Phe Pro Gly

        355                 360                 365

gaa ggc att gtc gcg gaa acg ctg aat tta agc cag ctt aaa ggg tat    1152

Glu Gly Ile Val Ala Glu Thr Leu Asn Leu Ser Gln Leu Lys Gly Tyr

    370                 375                 380

caa gtg ggc gga gcg att cac att atc gcc aat aac atg atc ggc ttt    1200

Gln Val Gly Gly Ala Ile His Ile Ile Ala Asn Asn Met Ile Gly Phe

385                 390                 395                 400

acg acg gaa agc aat gag tca aga tcg acg aaa tat gca agc gac ctt    1248

Thr Thr Glu Ser Asn Glu Ser Arg Ser Thr Lys Tyr Ala Ser Asp Leu

                405                 410                 415

gcg aaa ggt ttt gaa att ccg atc gtc cac gtc aat gct gat gat ccc    1296

Ala Lys Gly Phe Glu Ile Pro Ile Val His Val Asn Ala Asp Asp Pro

            420                 425                 430

gaa gca tgt ctt tca gcg gtt cag ctc gct gtt gaa tac cgc atg act    1344

Glu Ala Cys Leu Ser Ala Val Gln Leu Ala Val Glu Tyr Arg Met Thr

        435                 440                 445

ttc aac aaa gac ttt ttg atc gat ctg atc ggc tac cgc cgt ttt ggc    1392

Phe Asn Lys Asp Phe Leu Ile Asp Leu Ile Gly Tyr Arg Arg Phe Gly

    450                 455                 460

cac aat gaa atg gat gag ccg tcc gca acg cag ccg atg ctg tat gat    1440

His Asn Glu Met Asp Glu Pro Ser Ala Thr Gln Pro Met Leu Tyr Asp

465                 470                 475                 480

gcg gtc aga aag cat ccg acc gtc aaa aac atc ttt gct gaa aag ctg    1488

Ala Val Arg Lys His Pro Thr Val Lys Asn Ile Phe Ala Glu Lys Leu

                485                 490                 495

att cat aaa ggg atc gtc gat aaa gaa acc gtc ggc aaa atc aag gac    1536

Ile His Lys Gly Ile Val Asp Lys Glu Thr Val Gly Lys Ile Lys Asp

            500                 505                 510

gct gtc cag aag cgt tta gaa gaa gcc tat cgc aaa gtg ccg gcc aaa    1584

Ala Val Gln Lys Arg Leu Glu Glu Ala Tyr Arg Lys Val Pro Ala Lys

        515                 520                 525

aag gaa gac atg acg cat gaa atc gta ctt cca gag ccg gtc tcc aac    1632

Lys Glu Asp Met Thr His Glu Ile Val Leu Pro Glu Pro Val Ser Asn

    530                 535                 540

ggt ttt cct gat gtt gac aca tcg gtt gat ttt gaa act ttg cgc aaa    1680

Gly Phe Pro Asp Val Asp Thr Ser Val Asp Phe Glu Thr Leu Arg Lys

545                 550                 555                 560

atc aat cag gag ctt gtt tca tgg ccg gaa aac ttc aac gtt ttc gat    1728

Ile Asn Gln Glu Leu Val Ser Trp Pro Glu Asn Phe Asn Val Phe Asp

                565                 570                 575

aag cta aaa cga atc ctt gaa agg cgc gcc aaa gct ttc gaa gat gac    1776

Lys Leu Lys Arg Ile Leu Glu Arg Arg Ala Lys Ala Phe Glu Asp Asp

            580                 585                 590

cga aaa gtc gac tgg tcg ctt gca gag gcg atg gcg ttt gcg tcg att    1824

Arg Lys Val Asp Trp Ser Leu Ala Glu Ala Met Ala Phe Ala Ser Ile

        595                 600                 605

ttg aaa gac ggt acg ccg cta agg ctg acc ggg cag gat tca gaa cgc    1872

Leu Lys Asp Gly Thr Pro Leu Arg Leu Thr Gly Gln Asp Ser Glu Arg

    610                 615                 620

ggc aca ttc gca cac cgc aac ctt gtc ctt cac gac agc aag aca ggg    1920

Gly Thr Phe Ala His Arg Asn Leu Val Leu His Asp Ser Lys Thr Gly

625                 630                 635                 640

gac gaa ttc atc gcg ctg cat cac ctt gcc gat acg aaa gcg tca ttt    1968

Asp Glu Phe Ile Ala Leu His His Leu Ala Asp Thr Lys Ala Ser Phe

                645                 650                 655

gcg gtt cac aac agc ccg ctt tct gaa ggg tcc gtc ctc ggc ttc gaa    2016

Ala Val His Asn Ser Pro Leu Ser Glu Gly Ser Val Leu Gly Phe Glu

            660                 665                 670

tac ggc tat aac gtg tct tcg ccg gaa acg atg gtg atc tgg gaa gcg    2064

Tyr Gly Tyr Asn Val Ser Ser Pro Glu Thr Met Val Ile Trp Glu Ala

        675                 680                 685

cag ttt gga gat ttt gca aat gcg gcg caa gtt tac ttt gac cag ttc    2112

Gln Phe Gly Asp Phe Ala Asn Ala Ala Gln Val Tyr Phe Asp Gln Phe

    690                 695                 700

att tct gca gga aga gcg aag tgg ggt caa aaa tca ggg ctg gtt gtt    2160

Ile Ser Ala Gly Arg Ala Lys Trp Gly Gln Lys Ser Gly Leu Val Val

705                 710                 715                 720

ctc ttg ccg cac ggc tat gaa ggg cag ggg cct gag cat tca agc gga    2208

Leu Leu Pro His Gly Tyr Glu Gly Gln Gly Pro Glu His Ser Ser Gly

                725                 730                 735

aga aca gag cga ttc ctt caa ttg gcg gcg gaa aac aac tgg act gtc    2256

Arg Thr Glu Arg Phe Leu Gln Leu Ala Ala Glu Asn Asn Trp Thr Val

            740                 745                 750

gcc aac ctg acg agc gct gcc caa tac ttt cat att tta aga agg cag    2304

Ala Asn Leu Thr Ser Ala Ala Gln Tyr Phe His Ile Leu Arg Arg Gln

        755                 760                 765

gcg aag atg ctc ctt cgc gag gag atc cgc ccg ctg atc atc atg acg    2352

Ala Lys Met Leu Leu Arg Glu Glu Ile Arg Pro Leu Ile Ile Met Thr

    770                 775                 780

ccg aaa agc ctg ctg aga aat ccg aat acc gtg tca gaa gtg cag gag    2400

Pro Lys Ser Leu Leu Arg Asn Pro Asn Thr Val Ser Glu Val Gln Glu

785                 790                 795                 800

ctc agt aac agc agc ttt aag ccg gtc tat gaa atg tca gga ctt tcc    2448

Leu Ser Asn Ser Ser Phe Lys Pro Val Tyr Glu Met Ser Gly Leu Ser

                805                 810                 815

cat caa tat gac aaa gtg acg cgc ctc gtc ctt tca agc ggc aaa gtt    2496

His Gln Tyr Asp Lys Val Thr Arg Leu Val Leu Ser Ser Gly Lys Val

            820                 825                 830

tcg att gac atc agc gac cat ttc aat aaa atg gaa ggt gaa aag gat    2544

Ser Ile Asp Ile Ser Asp His Phe Asn Lys Met Glu Gly Glu Lys Asp

        835                 840                 845

tgg ctg cac att gca cgg gtt gaa gag ctg tat cct ttc cct gca aag    2592

Trp Leu His Ile Ala Arg Val Glu Glu Leu Tyr Pro Phe Pro Ala Lys

    850                 855                 860

cat att aaa gcg atc ttc agc aaa ctt ccg aat ttg gag gag atc gtc    2640

His Ile Lys Ala Ile Phe Ser Lys Leu Pro Asn Leu Glu Glu Ile Val

865                 870                 875                 880

tgg gta cag gaa gaa ccg caa aat atg ggc gca tgg aac tat atc gag    2688

Trp Val Gln Glu Glu Pro Gln Asn Met Gly Ala Trp Asn Tyr Ile Glu

                885                 890                 895

cct tat tta aga gag gta gct cca aag gac gtg aag gtc cgc tat att    2736

Pro Tyr Leu Arg Glu Val Ala Pro Lys Asp Val Lys Val Arg Tyr Ile

            900                 905                 910

ggc aga aga aga cgt tca agt ccg gca gaa ggg gat ccg acg gtt cat    2784

Gly Arg Arg Arg Arg Ser Ser Pro Ala Glu Gly Asp Pro Thr Val His

        915                 920                 925

aaa aag gaa cag gaa cgc att gta tct gat agc ttg act cgc aaa aat    2832

Lys Lys Glu Gln Glu Arg Ile Val Ser Asp Ser Leu Thr Arg Lys Asn

    930                 935                 940

taa ggg                                                            2838

<210>46

<211>944

<212>PRT

<213>Bacillus licheniformis DSM 13

<400>46

Met Phe Gln Asn Ser Met Lys Gln Arg Met Thr Trp Glu Glu Phe His

1               5                   10                  15

Gly Pro Asn Leu Gly Tyr Val Leu Glu Leu Tyr Asp Gln Tyr Val Lys

            20                  25                  30

Asp Pro Glu Ser Leu Asp Ala Asp Leu Lys Glu Met Phe Asp Glu Leu

        35                  40                  45

Gly Ala Pro Pro Gly Asp Ile Arg Ala Ala Ser Gln Lys Asn Glu Glu

    50                  55                  60

Ala Asp Phe Thr Ala Gly Ser Ile Gln Lys Ile Ala Ser Ala Val Lys

65                  70                  75                  80

Leu Ala Glu Asp Ile Arg Thr Tyr Gly His Leu Asn Ala Ser Val Asn

                85                  90                  95

Pro Leu Arg Lys Thr Gln Glu Lys Gln Glu Leu Phe Pro Leu Ala Glu

            100                 105                 110

Tyr Gly Leu Thr Glu Gln Asp Val Lys Lys Ile Pro Ala Ser Val Ile

        115                 120                 125

Cys Lys Asp Ala Pro Lys Glu Val Thr Asn Gly Leu Glu Ala Ile Gln

    130                 135                 140

Tyr Leu Arg Asn Thr Tyr Lys Lys Ser Ile Ser Phe Glu Phe Asp His

145                 150                 155                 160

Val His Ile Phe Glu Glu Arg Asn Trp Leu Met Lys Lys Ile Glu Ser

                165                 170                 175

Gly Glu Leu Phe Thr Pro Lys Ser Lys Glu Lys Leu Val Glu Val Leu

            180                 185                 190

Arg Arg Leu Thr Glu Val Glu Ser Leu Glu Gln Phe Leu His Lys Thr

        195                 200                 205

Phe Val Gly Gln Lys Arg Phe Ser Ile Glu Gly Leu Asp Ala Leu Val

    210                 215                 220

Pro Met Leu Asp Asp Ile Ile Ala Lys Ser Val Ser Ala Gly Thr Thr

225                 230                 235                 240

Asn Val Asn Ile Gly Met Ala His Arg Gly Arg Leu Asn Val Leu Ala

                245                 250                 255

His Val Leu Gly Lys Pro Tyr Glu Ile Ile Phe Ser Glu Phe Gln His

            260                 265                 270

Ala Pro Asn Lys Asp Leu Val Pro Ser Glu Gly Ser Thr Gly Ile Asn

        275                 280                 285

Tyr Gly Trp Thr Gly Asp Val Lys Tyr His Leu Gly Ala Asn Arg Gln

    290                 295                 300

Ile Gln Asp Glu His Thr Lys Thr Ala Arg Ile Ala Leu Ala Asn Asn

305                 310                 315                 320

Pro Ser His Leu Glu Phe Ile Asp Pro Ile Val Glu Gly Ser Thr Arg

                325                 330                 335

Ala Ala Gln Glu Thr Arg Thr Glu Ser Gly Tyr Pro Val Gln Asp Val

            340                 345                 350

Lys Lys Ser Met Ala Ile Leu Ile His Gly Asp Ala Ala Phe Pro Gly

        355                 360                 365

Glu Gly Ile Val Ala Glu Thr Leu Asn Leu Ser Gln Leu Lys Gly Tyr

    370                 375                 380

Gln Val Gly Gly Ala Ile His Ile Ile Ala Asn Asn Met Ile Gly Phe

385                 390                 395                 400

Thr Thr Glu Ser Asn Glu Ser Arg Ser Thr Lys Tyr Ala Ser Asp Leu

                405                 410                 415

Ala Lys Gly Phe Glu Ile Pro Ile Val His Val Asn Ala Asp Asp Pro

            420                 425                 430

Glu Ala Cys Leu Ser Ala Val Gln Leu Ala Val Glu Tyr Arg Met Thr

        435                 440                 445

Phe Asn Lys Asp Phe Leu Ile Asp Leu Ile Gly Tyr Arg Arg Phe Gly

    450                 455                 460

His Asn Glu Met Asp Glu Pro Ser Ala Thr Gln Pro Met Leu Tyr Asp

465                 470                 475                 480

Ala Val Arg Lys His Pro Thr Val Lys Asn Ile Phe Ala Glu Lys Leu

                485                 490                 495

Ile His Lys Gly Ile Val Asp Lys Glu Thr Val Gly Lys Ile Lys Asp

            500                 505                 510

Ala Val Gln Lys Arg Leu Glu Glu Ala Tyr Arg Lys Val Pro Ala Lys

        515                 520                 525

Lys Glu Asp Met Thr His Glu Ile Val Leu Pro Glu Pro Val Ser Asn

    530                 535                 540

Gly Phe Pro Asp Val Asp Thr Ser Val Asp Phe Glu Thr Leu Arg Lys

545                 550                 555                 560

Ile Asn Gln Glu Leu Val Ser Trp Pro Glu Asn Phe Asn Val Phe Asp

                565                 570                 575

Lys Leu Lys Arg Ile Leu Glu Arg Arg Ala Lys Ala Phe Glu Asp Asp

            580                 585                 590

Arg Lys Val Asp Trp Ser Leu Ala Glu Ala Met Ala Phe Ala Ser Ile

        595                 600                 605

Leu Lys Asp Gly Thr Pro Leu Arg Leu Thr Gly Gln Asp Ser Glu Arg

    610                 615                 620

Gly Thr Phe Ala His Arg Asn Leu Val Leu His Asp Ser Lys Thr Gly

625                 630                 635                 640

Asp Glu Phe Ile Ala Leu His His Leu Ala Asp Thr Lys Ala Ser Phe

                645                 650                 655

Ala Val His Asn Ser Pro Leu Ser Glu Gly Ser Val Leu Gly Phe Glu

            660                 665                 670

Tyr Gly Tyr Asn Val Ser Ser Pro Glu Thr Met Val Ile Trp Glu Ala

        675                 680                 685

Gln Phe Gly Asp Phe Ala Asn Ala Ala Gln Val Tyr Phe Asp Gln Phe

    690                 695                 700

Ile Ser Ala Gly Arg Ala Lys Trp Gly Gln Lys Ser Gly Leu Val Val

705                 710                 715                 720

Leu Leu Pro His Gly Tyr Glu Gly Gln Gly Pro Glu His Ser Ser Gly

                725                 730                 735

Arg Thr Glu Arg Phe Leu Gln Leu Ala Ala Glu Asn Asn Trp Thr Val

            740                 745                 750

Ala Asn Leu Thr Ser Ala Ala Gln Tyr Phe His Ile Leu Arg Arg Gln

        755                 760                 765

Ala Lys Met Leu Leu Arg Glu Glu Ile Arg Pro Leu Ile Ile Met Thr

    770                 775                 780

Pro Lys Ser Leu Leu Arg Asn Pro Asn Thr Val Ser Glu Val Gln Glu

785                 790                 795                 800

Leu Ser Asn Ser Ser Phe Lys Pro Val Tyr Glu Met Ser Gly Leu Ser

                805                 810                 815

His Gln Tyr Asp Lys Val Thr Arg Leu Val Leu Ser Ser Gly Lys Val

            820                 825                 830

Ser Ile Asp Ile Ser Asp His Phe Asn Lys Met Glu Gly Glu Lys Asp

        835                 840                 845

Trp Leu His Ile Ala Arg Val Glu Glu Leu Tyr Pro Phe Pro Ala Lys

    850                 855                 860

His Ile Lys Ala Ile Phe Ser Lys Leu Pro Asn Leu Glu Glu Ile Val

865                 870                 875                 880

Trp Val Gln Glu Glu Pro Gln Asn Met Gly Ala Trp Asn Tyr Ile Glu

                885                 890                 895

Pro Tyr Leu Arg Glu Val Ala Pro Lys Asp Val Lys Val Arg Tyr Ile

            900                 905                 910

Gly Arg Arg Arg Arg Ser Ser Pro Ala Glu Gly Asp Pro Thr Val His

        915                 920                 925

Lys Lys Glu Gln Glu Arg Ile Val Ser Asp Ser Leu Thr Arg Lys Asn

    930                 935                 940

<210>47

<211>1545

<212>DNA

<213>Bacillus licheniformis DSM 13

<220>

<221>gene

<222>(1)..(1545)

<223>probable acid-CoA ligase(E.C.6.2.1.-),yhfL

<220>

<221>CDS

<222>(1)..(1542)

<223>

<400>47

atg aat tta gtt tca aaa tta ggg gaa aca gct caa tca aag cct gac     48

Met Asn Leu Val Ser Lys Leu Gly Glu Thr Ala Gln Ser Lys Pro Asp

1               5                   10                  15

aga acc gct tat att ttt gga gag caa acg gaa aca tac ggg gga ttg     96

Arg Thr Ala Tyr Ile Phe Gly Glu Gln Thr Glu Thr Tyr Gly Gly Leu

            20                  25                  30

cag cag aaa att gat tgc ttt gcc gaa ggg ctg cgc gaa atc ggg gtg    144

Gln Gln Lys Ile Asp Cys Phe Ala Glu Gly Leu Arg Glu Ile Gly Val

        35                  40                  45

gaa aag gga gat cat gtc gct ttg cta ctc ggc aat aca ccg cat ttt    192

Glu Lys Gly Asp His Val Ala Leu Leu Leu Gly Asn Thr Pro His Phe

    50                  55                  60

gtg att gcg ttt tac ggc gcg ctg aag gcc ggg gct gtc gtc ata ccg    240

Val Ile Ala Phe Tyr Gly Ala Leu Lys Ala Gly Ala Val Val Ile Pro

65                  70                  75                  80

atc aat ccg gcc tat acg ccg act gag atc ggc tat atg ctg aca aat    288

Ile Asn Pro Ala Tyr Thr Pro Thr Glu Ile Gly Tyr Met Leu Thr Asn

                85                  90                  95

ggc gat gca aaa gtg atc gtg gct ctg gga cag ctg ctt ccg ctt tac    336

Gly Asp Ala Lys Val Ile Val Ala Leu Gly Gln Leu Leu Pro Leu Tyr

            100                 105                 110

gaa aag gtg cat gaa tcc ctt ccg aaa gtc ggc tgc gtc gtg ctt tgc    384

Glu Lys Val His Glu Ser Leu Pro Lys Val Gly Cys Val Val Leu Cys

        115                 120                 125

gaa act gga gag ccg ctt cag gaa ccg gaa aac aca gag gtt aag atg    432

Glu Thr Gly Glu Pro Leu Gln Glu Pro Glu Asn Thr Glu Val Lys Met

    130                 135                 140

aaa ttg aaa tcg ttt aca agc att atg aaa cct cct gtc cgg ccg ttt    480

Lys Leu Lys Ser Phe Thr Ser Ile Met Lys Pro Pro Val Arg Pro Phe

145                 150                 155                 160

cct gaa atc gat gac gaa gat acg gcc gcc atc ctc tat acg tca ggc    528

Pro Glu Ile Asp Asp Glu Asp Thr Ala Ala Ile Leu Tyr Thr Ser Gly

                165                 170                 175

acc acg gga aga cca aaa ggg gcg atg ctc aca cat caa aat cta ttt    576

Thr Thr Gly Arg Pro Lys Gly Ala Met Leu Thr His Gln Asn Leu Phe

            180                 185                 190

tcg aat gca aat gat aca gcc cgc tat ctg aca atg aat gaa tct gac    624

Ser Asn Ala Asn Asp Thr Ala Arg Tyr Leu Thr Met Asn Glu Ser Asp

        195                 200                 205

ctt gtc gtc gcc gcc ctg ccg atg ttc cac gtt ttt tgt tta acg gtc    672

Leu Val Val Ala Ala Leu Pro Met Phe His Val Phe Cys Leu Thr Val

    210                 215                 220

tgc atg aat gca ccg ctc atg aac ggc gca gcg att ttg atc gtg ccg    720

Cys Met Asn Ala Pro Leu Met Asn Gly Ala Ala Ile Leu Ile Val Pro

225                 230                 235                 240

aaa ttc agt ccc gcc gag gtt ttc aag ctg att aaa aag cat cag gcg    768

Lys Phe Ser Pro Ala Glu Val Phe Lys Leu Ile Lys Lys His Gln Ala

                245                 250                 255

acg atc ttc tca ggc gtt ccg aca atg tac aat tac ctg tac cag tat    816

Thr Ile Phe Ser Gly Val Pro Thr Met Tyr Asn Tyr Leu Tyr Gln Tyr

            260                 265                 270

gaa gga gcg gat gaa aca ggc ttt cgg tcc atc agg ctt tgc atc tca    864

Glu Gly Ala Asp Glu Thr Gly Phe Arg Ser Ile Arg Leu Cys Ile Ser

        275                 280                 285

ggc gga gcg gcc atg cct gtc gct ctc ctg aaa agc ttt gaa gaa agg    912

Gly Gly Ala Ala Met Pro Val Ala Leu Leu Lys Ser Phe Glu Glu Arg

    290                 295                 300

ttc ggc gtc ctc gtt tta gaa ggc tac ggc ttg tcg gag gct tct cct    960

Phe Gly Val Leu Val Leu Glu Gly Tyr Gly Leu Ser Glu Ala Ser Pro

305                 310                 315                 320

gtt aca tgc ttt aac ccg ttc agc acc ggc cgc aag cca gga tcg atc   1008

Val Thr Cys Phe Asn Pro Phe Ser Thr Gly Arg Lys Pro Gly Ser Ile

                325                 330                 335

ggc acg aac att ctc aat gtg aaa aac aaa gtc gtc aat gaa ctc ggg    1056

Gly Thr Asn Ile Leu Asn Val Lys Asn Lys Val Val Asn Glu Leu Gly

            340                 345                 350

gaa gag ctg cct gcc ggc caa gtc ggc gag ctg atc gtt aaa ggg cct    1104

Glu Glu Leu Pro Ala Gly Gln Val Gly Glu Leu Ile Val Lys Gly Pro

        355                 360                 365

aat gtc atg aaa ggg tac tac aaa atg ccg gat gag acg gcc cat acg    1152

Asn Val Met Lys Gly Tyr Tyr Lys Met Pro Asp Glu Thr Ala His Thr

    370                 375                 380

ata aaa gac gga tgg ctg tat aca ggt gat ttg gca aaa cgg gat gaa    1200

Ile Lys Asp Gly Trp Leu Tyr Thr Gly Asp Leu Ala Lys Arg Asp Glu

385                 390                 395                 400

gac ggt tat ttt tat atc gtc gac aga aaa aaa gat atg att atc gtc    1248

Asp Gly Tyr Phe Tyr Ile Val Asp Arg Lys Lys Asp Met Ile Ile Val

                405                 410                 415

ggc ggc tat aat gtc tat ccg agg gaa atc gaa gag gtg ctc tac ctc    1296

Gly Gly Tyr Asn Val Tyr Pro Arg Glu Ile Glu Glu Val Leu Tyr Leu

            420                 425                 430

cat cca aaa atc gca gaa gcg gtt gtg atc gga gtg ccc gat ccg aat    1344

His Pro Lys Ile Ala Glu Ala Val Val Ile Gly Val Pro Asp Pro Asn

        435                 440                 445

acg gga gaa gcc gtt cat tgc tat gtc gtt ccg aag gat aaa acg ctg    1392

Thr Gly Glu Ala Val His Cys Tyr Val Val Pro Lys Asp Lys Thr Leu

    450                 455                 460

aca gag gag gat gtc ttg tcg cac tgc aaa aag cat ctt gcc aaa tac    1440

Thr Glu Glu Asp Val Leu Ser His Cys Lys Lys His Leu Ala Lys Tyr

465                 470                 475                 480

aag cgc ccg tcg gcg atc gtt ttc atg gat gaa att ccg aaa aac tcg    1488

Lys Arg Pro Ser Ala Ile Val Phe Met Asp Glu Ile Pro Lys Asn Ser

                485                 490                 495

acc ggc aaa att tta agg cgc gct tta aaa gac att ctg aca aac aaa    1536

Thr Gly Lys Ile Leu Arg Arg Ala Leu Lys Asp Ile Leu Thr Asn Lys

            500                 505                 510

tct tga ccc                                                        1545

Ser

<210>48

<211>513

<212>PRT

<213>Bacillus licheniformis DSM 13

<400>48

Met Asn Leu Val Ser Lys Leu Gly Glu Thr Ala Gln Ser Lys Pro Asp

1               5                   10                  15

Arg Thr Ala Tyr Ile Phe Gly Glu Gln Thr Glu Thr Tyr Gly Gly Leu

            20                  25                  30

Gln Gln Lys Ile Asp Cys Phe Ala Glu Gly Leu Arg Glu Ile Gly Val

        35                  40                  45

Glu Lys Gly Asp His Val Ala Leu Leu Leu Gly Asn Thr Pro His Phe

    50                  55                  60

Val Ile Ala Phe Tyr Gly Ala Leu Lys Ala Gly Ala Val Val Ile Pro

65                  70                  75                  80

Ile Asn Pro Ala Tyr Thr Pro Thr Glu Ile Gly Tyr Met Leu Thr Asn

                85                  90                  95

Gly Asp Ala Lys Val Ile Val Ala Leu Gly Gln Leu Leu Pro Leu Tyr

            100                 105                 110

Glu Lys Val His Glu Ser Leu Pro Lys Val Gly Cys Val Val Leu Cys

        115                 120                 125

Glu Thr Gly Glu Pro Leu Gln Glu Pro Glu Asn Thr Glu Val Lys Met

    130                 135                 140

Lys Leu Lys Ser Phe Thr Ser Ile Met Lys Pro Pro Val Arg Pro Phe

145                 150                 155                 160

Pro Glu Ile Asp Asp Glu Asp Thr Ala Ala Ile Leu Tyr Thr Ser Gly

                165                 170                 175

Thr Thr Gly Arg Pro Lys Gly Ala Met Leu Thr His Gln Asn Leu Phe

            180                 185                 190

Ser Asn Ala Asn Asp Thr Ala Arg Tyr Leu Thr Met Asn Glu Ser Asp

        195                 200                 205

Leu Val Val Ala Ala Leu Pro Met Phe His Val Phe Cys Leu Thr Val

    210                 215                 220

Cys Met Asn Ala Pro Leu Met Asn Gly Ala Ala Ile Leu Ile Val Pro

225                 230                 235                 240

Lys Phe Ser Pro Ala Glu Val Phe Lys Leu Ile Lys Lys His Gln Ala

                245                 250                 255

Thr Ile Phe Ser Gly Val Pro Thr Met Tyr Asn Tyr Leu Tyr Gln Tyr

                260                 265                 270

Glu Gly Ala Asp Glu Thr Gly Phe Arg Ser Ile Arg Leu Cys Ile Ser

        275                 280                 285

Gly Gly Ala Ala Met Pro Val Ala Leu Leu Lys Ser Phe Glu Glu Arg

    290                 295                 300

Phe Gly Val Leu Val Leu Glu Gly Tyr Gly Leu Ser Glu Ala Ser Pro

305                 310                 315                 320

Val Thr Cys Phe Asn Pro Phe Ser Thr Gly Arg Lys Pro Gly Ser Ile

                325                 330                 335

Gly Thr Asn Ile Leu Asn Val Lys Asn Lys Val Val Asn Glu Leu Gly

            340                 345                 350

Glu Glu Leu Pro Ala Gly Gln Val Gly Glu Leu Ile Val Lys Gly Pro

        355                 360                 365

Asn Val Met Lys Gly Tyr Tyr Lys Met Pro Asp Glu Thr Ala His Thr

    370                 375                 380

Ile Lys Asp Gly Trp Leu Tyr Thr Gly Asp Leu Ala Lys Arg Asp Glu

385                 390                 395                 400

Asp Gly Tyr Phe Tyr Ile Val Asp Arg Lys Lys Asp Met Ile Ile Val

                405                 410                 415

Gly Gly Tyr Asn Val Tyr Pro Arg Glu Ile Glu Glu Val Leu Tyr Leu

            420                 425                 430

His Pro Lys Ile Ala Glu Ala Val Val Ile Gly Val Pro Asp Pro Asn

        435                 440                 445

Thr Gly Glu Ala Val His Cys Tyr Val Val Pro Lys Asp Lys Thr Leu

    450                 455                 460

Thr Glu Glu Asp Val Leu Ser His Cys Lys Lys His Leu Ala Lys Tyr

465                 470                 475                 480

Lys Arg Pro Ser Ala Ile Val Phe Met Asp Glu Ile Pro Lys Asn Ser

                485                 490                 495

Thr Gly Lys Ile Leu Arg Arg Ala Leu Lys Asp Ile Leu Thr Asn Lys

            500                 505                 510

Ser

<210>49

<211>876

<212>DNA

<213>Bacillus licheniformis DSM 13

<220>

<221>gene

<222>(1)..(876)

<223>Agmatinase(E.C.3.5.1.11),ywhG

<220>

<221>CDS

<222>(1)..(873)

<223>

<400>49

atg aga ttt gat gaa gca tat tcc ggc aag gtg ttt atc gca agc cgc     48

Met Arg Phe Asp Glu Ala Tyr Ser Gly Lys Val Phe Ile Ala Ser Arg

1               5                   10                  15

ccc gat tgg gaa gag gcg gac gcc atc ctt tac ggc atg ccg atg gat     96

Pro Asp Trp Glu Glu Ala Asp Ala Ile Leu Tyr Gly Met Pro Met Asp

            20                  25                  30

tgg acg gtc agc tac cgt ccc ggc tcc cgc ttc ggt ccg gcg aga atc    144

Trp Thr Val Ser Tyr Arg Pro Gly Ser Arg Phe Gly Pro Ala Arg Ile

        35                  40                  45

cgc gag gtg tcc atc gga ctt gaa gaa tac agc cct tat ttg gac agg    192

Arg Glu Val Ser Ile Gly Leu Glu Glu Tyr Ser Pro Tyr Leu Asp Arg

    50                  55                  60

gag ctg gaa gag gtt cat ttc ttt gac gcc ggc gac atc ccg ctg cct    240

Glu Leu Glu Glu Val His Phe Phe Asp Ala Gly Asp Ile Pro Leu Pro

65                  70                  75                  80

ttc ggg aac ccg cag aag agc ctc gac atg att gaa gaa tat gtc gac    288

Phe Gly Asn Pro Gln Lys Ser Leu Asp Met Ile Glu Glu Tyr Val Asp

                85                  90                  95

agc att tta gat aaa gga aaa ttc ccg ctc ggt atg ggg gga gag cat    336

Ser Ile Leu Asp Lys Gly Lys Phe Pro Leu Gly Met Gly Gly Glu His

            100                 105                 110

ctc gtt tca tgg ccg gtc att aaa gcg atg tac aaa aaa tat ccc gat    384

Leu Val Ser Trp Pro Val Ile Lys Ala Met Tyr Lys Lys Tyr Pro Asp

        115                 120                 125

ctt gcc atc atc cat atg gat gcg cac aca gat ctc cgc gtc gac tat    432

Leu Ala Ile Ile His Met Asp Ala His Thr Asp Leu Arg Val Asp Tyr

    130                 135                 140

gaa gga gag ccg ctc tcg cat tcg acg ccg atc cgt aaa gcc gcg gaa    480

Glu Gly Glu Pro Leu Ser His Ser Thr Pro Ile Arg Lys Ala Ala Glu

145                 150                 155                 160

ctg atc gga ccc ggc aat gtc tat tca ttc ggc atc cgc tcc ggc atg    528

Leu Ile Gly Pro Gly Asn Val Tyr Ser Phe Gly Ile Arg Ser Gly Met

                165                 170                 175

aaa gaa gaa ttt gaa tgg gca aaa gaa aac ggc atg cac att tct aaa    576

Lys Glu Glu Phe Glu Trp Ala Lys Glu Asn Gly Met His Ile Ser Lys

            180                 185                 190

ttt gaa gtg ctt gag ccg ctt aaa gcc gtc ctg ccg aaa ctc gcg ggg    624

Phe Glu Val Leu Glu Pro Leu Lys Ala Val Leu Pro Lys Leu Ala Gly

        195                 200                 205

cgt ccg gtt tat gtg acg atc gac atc gat gtc tta gat ccc gcg cat    672

Arg Pro Val Tyr Val Thr Ile Asp Ile Asp Val Leu Asp Pro Ala His

    210                 215                 220

gcg ccg gga acc ggt acg gtt gac gcc gga ggc atc aca tcc aaa gag    720

Ala Pro Gly Thr Gly Thr Val Asp Ala Gly Gly Ile Thr Ser Lys Glu

225                 230                 235                 240

ctg ctc gct tcg att cac gaa atc gcc cgc tca gac gtc aat gtc gtt    768

Leu Leu Ala Ser Ile His Glu Ile Ala Arg Ser Asp Val Asn Val Val

                245                 250                 255

gga gga gac ctt gtc gaa gtc gct cct gtc tat gac cat tcg gaa caa    816

Gly Gly Asp Leu Val Glu Val Ala Pro Val Tyr Asp His Ser Glu Gln

            260                 265                 270

acc gca aat acg gca agc aag ctg att cgc gaa atg ctg ctc ggc tgg    864

Thr Ala Asn Thr Ala Ser Lys Leu Ile Arg Glu Met Leu Leu Gly Trp

        275                 280                 285

gtg aaa taa aac                                                    876

Val Lys

    290

<210>50

<211>290

<212>PRT

<213>Bacillus licheniformis DSM 13

<400>50

Met Arg Phe Asp Glu Ala Tyr Ser Gly Lys Val Phe Ile Ala Ser Arg

1               5                   10                  15

Pro Asp Trp Glu Glu Ala Asp Ala Ile Leu Tyr Gly Met Pro Met Asp

            20                  25                  30

Trp Thr Val Ser Tyr Arg Pro Gly Ser Arg Phe Gly Pro Ala Arg Ile

        35                  40                  45

Arg Glu Val Ser Ile Gly Leu Glu Glu Tyr Ser Pro Tyr Leu Asp Arg

    50                  55                  60

Glu Leu Glu Glu Val His Phe Phe Asp Ala Gly Asp Ile Pro Leu Pro

65                  70                  75                  80

Phe Gly Asn Pro Gln Lys Ser Leu Asp Met Ile Glu Glu Tyr Val Asp

                85                  90                  95

Ser Ile Leu Asp Lys Gly Lys Phe Pro Leu Gly Met Gly Gly Glu His

            100                 105                 110

Leu Val Ser Trp Pro Val Ile Lys Ala Met Tyr Lys Lys Tyr Pro Asp

        115                 120                 125

Leu Ala Ile Ile His Met Asp Ala His Thr Asp Leu Arg Val Asp Tyr

    130                 135                 140

Glu Gly Glu Pro Leu Ser His Ser Thr Pro Ile Arg Lys Ala Ala Glu

145                 150                 155                 160

Leu Ile Gly Pro Gly Asn Val Tyr Ser Phe Gly Ile Arg Ser Gly Met

                165                 170                 175

Lys Glu Glu Phe Glu Trp Ala Lys Glu Asn Gly Met His Ile Ser Lys

            180                 185                 190

Phe Glu Val Leu Glu Pro Leu Lys Ala Val Leu Pro Lys Leu Ala Gly

        195                 200                 205

Arg Pro Val Tyr Val Thr Ile Asp Ile Asp Val Leu Asp Pro Ala His

    210                 215                 220

Ala Pro Gly Thr Gly Thr Val Asp Ala Gly Gly Ile Thr Ser Lys Glu

225                 230                 235                 240

Leu Leu Ala Ser Ile His Glu Ile Ala Arg Ser Asp Val Asn Val Val

                245                 250                 255

Gly Gly Asp Leu Val Glu Val Ala Pro Val Tyr Asp His Ser Glu Gln

            260                 265                 270

Thr Ala Asn Thr Ala Ser Lys Leu Ile Arg Glu Met Leu Leu Gly Trp

        275                 280                 285

Val Lys

    290

QQ群二维码
意见反馈